Dziś Środa Popielcowa. W kościele katolickim to dzień pokutny, w którym obowiązuje ścisły post. W kościołach księża posypują głowy wiernych popiołem. Środa Popielcowa kończy karnawał i rozpoczyna trwający 40 dni Wielki Post.
W liturgii katolickiej w czasie mszy odprawianej tego dnia kapłan posypuje wiernym głowy popiołem i czyni znak krzyża, mówiąc: "Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię" lub "Z prochu powstałeś i w proch się obrócisz". Jest to gest uznania swojej niedoskonałości i zależności od Boga.
Popiół do posypywania głów tradycyjnie otrzymuje się przez spalenie palm poświęconych w ubiegłoroczną Niedzielę Palmową.
"Drogocenny okres"
"Wielki Post, który prowadzi nas do świętowania Wielkiej Nocy, jest dla Kościoła drogocennym i ważnym okresem liturgicznym" - podkreśla w orędziu na Wielki Post papież Benedykt XVI. Zachęca, by był on "przeżywany z należnym zaangażowaniem".
Okres Wielkiego Postu, czyli czterdziestodniowego przygotowania do przeżycia misterium paschalnego Chrystusa, ma podwójny charakter: chrzcielny i pokutny. Papież zwraca uwagę, że Kościół od zawsze łączy Wigilię Paschalną z celebracją chrztu. "Nasze zanurzenie w śmierci i zmartwychwstaniu Chrystusa przez Sakrament Chrztu każdego dnia nas pobudza, by uwolnić nasze serce od ciężaru rzeczy materialnych, od egoistycznego przywiązania do +ziemi+, które nas zubaża i które przeszkadza nam w byciu dyspozycyjnymi i otwartymi na Boga i na bliźniego" - pisze w orędziu Benedykt XVI.
Trzy posiłki
W Środę Popielcową osoby pełnoletnie, do 60. roku życia, obowiązuje post ścisły, co oznacza, że mogą spożywać trzy bezmięsne posiłki, w tym jeden do syta i dwa skromniejsze. Prawo kanoniczne nie nakłada na wiernych obowiązku uczestniczenia w tym dniu w Eucharystii, chociaż jest to powszechną praktyką, z której nie powinno się rezygnować bez ważnej przyczyny.
Okres Wielkiego Postu jest dla wiernych wezwaniem do odnowienia życia i wewnętrznego nawrócenia. Od jego początku, aż do Wigilii Paschalnej, nie wypowiada się "alleluja". Od Środy Popielcowej obowiązuje w liturgii kolor fioletowy, w kościołach rzadziej odzywają się dzwony i organy. W tym czasie, w każdy piątek w kościołach odprawia się nabożeństwo Drogi Krzyżowej, w niedzielę natomiast Gorzkie Żale. Kościół zakazuje w czasie Wielkiego Postu hucznych zabaw.
Wielki Post w Kościele katolickim to także czas przygotowań poprzez rekolekcje i spowiedź do największego święta w całym roku liturgicznym - Zmartwychwstania Pańskiego, czyli Świąt Wielkanocnych.
W dawnej Polsce post był bardziej surowy. Nie jedzono potraw mięsnych w poniedziałki, środy i piątki, a w niektórych rejonach w środy i piątki nie spożywano też żadnych potraw na gorąco. Początkiem Wielkiego Postu była Środa Popielcowa, ale dopiero od momentu, gdy głowy wiernych zostały posypane popiołem.
Źródło: PAP