"Czy Polacy lubią swoją historię?" "Arena Idei" w TVN24

Zakończyła się "Arena Idei".

Ks. Wierzbicki: Wstawanie z kolan nie może być bez wejrzenia w straszne rzeczy, które działy się w przeszłości.

Saramonowicz: Zakładam, że zdołaliśmy przekonać widzów, że to co się nazywa historią jest tylko jej karykaturą, narracją historyczną.

Latos: Są dwie kategorie szczególnie szkodliwe dla historii. Kategoria nieuchronności i wieczności.

Rozpoczyna się trzecia część "Areny Idei" - Konkluzje.

Ks. Wierzbicki: Jeden pomnik chce się zastąpić innym pomnikiem. Eliminowanie Lecha Wałęsy z roku 1980 to jest ogromne fałszerstwo.

Saramonowicz na pytanie o niszczenie mitu Lecha Wałęsy: Został wytworzony nowy mit. Mit Smoleńska i Lecha Kaczyńskiego. Musiało się dla niego znaleźć miejsce.

Saramonowicz: Polityka historyczna jest świadomym wyborem rzeczy, które mają skierować wspólnotę w określonym kierunku.

Lasota: Wydaje nam się, że obecna narracja historyczna w Polsce to jest polska specjalność. Jest gorzej, to jest tendencja, która zaczyna dominować w wielu państwach.

Ks. Wierzbicki: Nie ma tożsamości bez pamięci zbiorowej. Ale pamięć ma różne nurty. Najgorsze co może się przydarzyć to kiedy ktoś mówi, że jego nurt jest jedynym prawdziwym.

Saramonowicz: Musimy się zastanowić nad tym, co my musimy zrobić, żeby następne pokolenia nie mówiły o nas tak, jak my mówimy o tych, którzy "załatwili" nam rozbiory.

Makłowicz: W tym roku 11 listopada wszyscy będą świętować co innego.

Saramonowicz: W Polsce budowana jest ojczyzna wyobrażeniowa.

Saramonowicz: Żeby być postrzeganym za patriotę i kogoś, kto interesuje się historią nie trzeba mieć książki, tylko koszulkę z napisem "Pamiętamy".

Saramonowicz: Obecna władza w Polsce jest bardzo populistyczna i kieruje swoje przesłanie do "człowieka masowego".

Lasota: Dzisiaj historia jest tworzona oddolnie. To ludzie ją wyznaczają.

Lasota: Jesteśmy w okresie, w którym głęboko przewartościowuje się część historii.

Makłowicz: Brzydzi mnie komunizm, ale dorabiany na siłę antykomunizm też.

Lasota: W Polsce myślenie o historii zamyka się między dwoma biegunami. Mamy narrację insurekcjonistyczną, czyli romantyczną i pozytywistyczną. Dzisiaj żyjemy w tej romantycznej.

Saramonowicz: Mitem założycielskim IV RP jest antykomunizm, komunizm jako sfera zła.

Ks. Wierzbicki: Jest w społeczeństwie potrzeba bohatera, ale temu bohaterowi przypisuje się idee, które są zaprzeczeniem tego co on robił i myślał.

Ks. Wierzbicki: Myślimy schematami. Wszystko co najlepsze kojarzy się z Piłsudskim, więc idźmy pod jego sztandarem.

Ks. Wierzbicki: Trzeba sobie uświadomić, że dzisiaj do Piłsudskiego przyznają się wszyscy, nawet ONR-owcy. To rezultat kultu narodowego.

Saramonowicz: Piłsudski sprzed 1926 roku by oszalał, gdyby zobaczył co się teraz dzieje. To jest złamanie jego politycznego konceptu.

Makłowicz: Historia każdego narodu jest pewnego rodzaju skarbcem z mitami. Dyskusja jest po to, żeby te mity "odbrązawiać".

Lasota: W polskiej tradycji historia jest wykorzystywana jako instrument kształtowania świadomości zbiorowej.

Rozpoczyna się druga część "Areny Idei" - Polemiki.

Ks. Wierzbicki: Duża część polskości została ukształtowana przez fatalne wydarzenie, jakim były zabory.

Ks. Wierzbicki: My Polacy jesteśmy bardzo polonocentryczni. Żyjemy w kraju, który jest prawie jednonarodowy.

Ks. Wierzbicki: Historia przychodzi wtedy, kiedy człowiek się starzeje. Przybywa mi lat i zaczynam stawiać sobie pytania o swoją rodzinę, o tożsamość narodową i kulturową.

Saramonowicz: W każdym kraju europejskim ludzie są przekonani, że ich dzieci będą żyli gorzej niż oni żyją. Ten lęk powoduje, że szuka się bezpieczeństwa. Szuka się go w nostalgicznym myśleniu o historii.

Saramonowicz przytoczył trzy sposoby definiowania historii. Pierwszy to "sposób opisywania przeszłości", drugi to "wszystko co się w przeszłości wydarzyło", a trzeci - "narracja o historii, polityka historii".

Saramonowicz: Żeby dyskutować o tym, czy Polacy lubią swoją historię, trzeba najpierw to pojęcie zdefiniować.

Makłowicz: Komuniści dokonali tego, co wyśnili sobie Endecy. Stworzyli państwo niemal monoetniczne i monoreligijne.

Makłowicz: Historia Polski to historia wielu religii i kultur

Lasota: Historię zaczynają tworzyć nie badacze, historycy, tylko my wszyscy. My ją sobie opowiadamy, niestety wybiórczo.

Lasota: Można lubić tylko to, co się zna. Ja mam wątpliwości, czy Polacy znają swoją historię

Program jest podzielony na trzy segmenty: Prezentacje, Polemiki i Konkluzje.

Rozpoczęła się "Arena Idei" w TVN24

W niedzielnej debacie w ramach "Areny Idei", goście zastanawiają się, "Czy Polacy lubią swoją historię". Dyskusję prowadzi dziennikarka "Faktów" TVN i TVN24 Katarzyna Kolenda-Zaleska.

W dyskusji biorą udział: Marek Lasota (historyk, samorządowiec, dyrektor Muzeum Armii Krajowej w Krakowie), Robert Makłowicz (dziennikarz, znawca historii i kultury kulinarnej
), Andrzej Saramonowicz (reżyser, pisarz, publicysta), ks. Alfred Wierzbicki (teolog, etyk, publicysta, KUL).

Czy Polacy są dumni ze swej historii? Czy ją znają, rozumieją, akceptują? Z czego są dumni przede wszystkim? Czy duma narodowa oświetla czy oślepia prawdę historyczną? Czy Polacy uczą się na błędach? Dlaczego martyrologia ma taką siłę w budowaniu wspólnoty narodowej? Kto i kiedy manipulował historią? Dlaczego historia najnowsza tak głęboko dzieli Polaków? - na takie pytania odpowiadają uczestnicy debaty.

Autor: ads / Źródło: tvn24