Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar zaapelował w piśmie do premiera Mateusza Morawieckiego o należne uwzględnienie praw Polaków przy negocjacjach nad unijnym budżetem. RPO wyraził zaniepokojenie zapowiadanym przez szefa polskiego rządu wetem budżetu i funduszu odbudowy po pandemii COVID-19.
"Z troską obserwuję proces towarzyszący przyjmowaniu europejskiego funduszu odbudowy i wieloletnich ram finansowych Unii Europejskiej. Szczególnie niepokoi mnie zapowiedź pana premiera zawetowania obu instrumentów oraz skutki zablokowania pomocy gospodarczej dla mieszkańców naszego kraju" - napisał Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar w liście skierowanym do premiera Mateusza Morawieckiego i opublikowanym w środę na stronie rzecznika.
Według Bodnara zagrożenie dostępu do środków unijnych stało się bardziej realne niż kiedykolwiek, a weto rządu może całkowicie zamknąć do nich drogę. Rzecznik dodał, że zablokowanie przyjęcia przez UE budżetu wieloletniego oraz funduszu odbudowy nie jest alternatywą. Zwrócił przy tym uwagę, że premier Morawiecki zapowiadał wcześniej, iż planowany podział środków z obu instrumentów jest bardzo korzystny dla Polski i przyrównywał je nawet do Planu Marshalla.
Bodnar: Polacy liczą, że środki unijne umożliwią uporanie się z konsekwencjami pandemii
RPO zauważył, że pandemia stała się powodem wielu wyrzeczeń Polaków. "Ograniczono ich możliwości zarobkowania, przemieszczania się, utrzymywania kontaktów rodzinnych i społecznych, korzystania z obiektów edukacji, kultury, handlu, gastronomii, sportu i turystyki, uprawiania kultu religijnego" – napisał.
Bodnar zaznaczył, że mieszkańcy naszego kraju czekają teraz na przyjęcie przez Unię Europejską programu naprawczego i siedmioletniego budżetu. "Jako obywatele Unii Europejskiej liczą na to, że środki unijne umożliwią i ułatwią uporanie się z gospodarczymi i społecznymi konsekwencjami pandemii oraz konsekwencjami środków podjętych dla jej zwalczania" - oświadczył.
Zwrócił się przy tym do premiera o "wzięcie pod uwagę przedstawionego stanowiska, należne uwzględnienie praw mieszkańców naszego kraju, oraz udzielenie odpowiedzi na niniejsze oraz wskazane wyżej poprzednie wystąpienia Rzecznika Praw Obywatelskich".
Szczyt Unii Europejskiej i zapowiedzi weta
Podczas zbliżającego się szczytu Rady Europejskiej w czwartek i w piątek unijni liderzy podejmą próbę rozwiązania sytuacji, w której Polska i Węgry zapowiedziały weto do projektu wieloletnich ram finansowych UE na lata 2021-2027 w związku z rozporządzeniem dotyczącym powiązania dostępu do środków unijnych z kwestią praworządności.
Tekst rozporządzenia w sprawie uwarunkowania funduszy unijnych od przestrzegania praworządności został w listopadzie potwierdzony większością kwalifikowaną państw członkowskich na posiedzeniu ambasadorów państw członkowskich. Polska i Węgry zagłosowały przeciw, uzasadniając m.in., że rozporządzenie zawiera rozwiązanie pozatraktatowe.
Rozporządzenie akceptowane jest kwalifikowaną większością głosów państw członkowskich, decyzje w kwestii wieloletniego budżetu UE oraz funduszu odbudowy wymagają jednomyślności.
Źródło: PAP