"Będziemy mieli taką Polskę, na jaką zasługujemy"

Sesja "Samorządna Rzeczpospolita" zorganizowana została w ramach odbywającego się w dniach 1-11 czerwca w Gdańsku Święta Wolności i Solidarności dla uczczenia 30. rocznicy wyborów 4 czerwca 1989 roku.

Na spotkaniu samorządowców zorganizowanym w Polskiej Filharmonii Bałtyckiej na gdańskiej wyspie Ołowianka zaprezentowanych zostało 21 tez zawierających propozycje zmian dotyczących funkcjonowania samorządów.

Debatę rozpoczęli prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz oraz prezydent Sopotu Jacek Karnowski.

- Mamy odważny plan, aby na nowo określić miejsce i rolę samorządu w strukturze władzy w Polsce. Chcemy wyznaczyć swoje miejsce (…) i rolę – powiedziała Dulkiewicz, wyjaśniając, że grono samorządowców opracowało 21 tez, które mają zostać w najbliższym czasie poddane pod dyskusję.

Dulkiewicz przypomniała, że w przyszłym roku przypada 30. rocznica pierwszych w Polsce wyborów samorządowych oraz 40. rocznica podpisanie porozumień sierpniowych. - Nie wyobrażam sobie, żebyśmy przez ten czas nie podjęli próby zmiany Polski na lepsze, ale to już dziś musimy rozpocząć, dziś jest ten pierwszy krok – powiedziała Dulkiewicz. - Zasługujemy na lepszą Polskę, tylko że jej kształt w dużym stopniu zależy od nas, od nas samorządowców, od naszych mieszkanek i mieszkańców, więc pora na wypełnienie tej powinności i opowiedzenie się po stronie wartości, bo będziemy mieli taką Polskę, na jaką zasługujemy – powiedziała.

Jacek Karnowski powiedział m.in., że "nie możemy dopuścić, aby o rzeczach najważniejszych dla mieszkańców decydowała jedna słuszna partia, bo czyste powietrze i zdrowie nie jest partyjne".

Wyjaśnił, że 21 tez, zaprezentowanych podczas spotkania, stanowi "o rzeczach fundamentalnych, a jednocześnie najważniejszych dla naszych mieszkańców". Karnowski zaznaczył, że prace nad tezami będą trwały tak, by powstały z nich "postulaty, a następnie projekty ustaw". - Tak, żeby na 30-lecie samorządu Polska wyglądała tak, jak marzył o niej pan premier (Tadeusz - red.) Mazowiecki – powiedział Karnowski.

Dodał, że tezy obejmują m.in. takie dziedziny jak oświata, zdrowie, budownictwo komunalne, ochrona środowiska, kształtowaniu krajobrazu, wykluczenia. - Ale także o zagrożeniach w scentralizowaniu finansów publicznych czy o centralizacji państwa w ogóle - mówił.

- Gdy w ojczyźnie źle się dzieje, nie możemy milczeć, musimy działać. Jesteśmy samorządowcami, ale także obywatelami i Polakami. Los naszego państwa i naszego narodu nie może być nam obcy. My wiemy, że silny samorząd, to silne państwo, dlatego dziś, 4 czerwca, tu w Gdańsku zwracamy się do wszystkich, którym na sercu leży dobro Polski, którzy są gotowi bronić demokracji, szczególnie polityków, opozycji, o jedność i o pracę dla dobra naszej wspólnoty lokalnych, nas wszystkich, o akceptację tych 21 tez – powiedział Karnowski.

- Święto wolności i solidarności nie byłoby możliwe bez, jak was nazwałam, sióstr i braci samorządowców - mówiła Dulkiewicz na koniec spotkania dziękując samorządowcom za przybycie. - To jest pierwszy krok. Stawiamy śmiałe tezy, odważne tezy dlatego, że my wiemy, czego potrzebują obywatelki i obywatele polscy i dlatego, że chcemy wziąć tę współodpowiedzialność za Polskę na siebie - dodała.

W spotkaniu udział wzięło ponad 400 samorządowców z całej Polski - wójtów, burmistrzów, prezydentów miast i marszałków województw. Poszczególne tezy prezentowali i dyskutowali o nich wójt gminy Pruszcz Gdański Magdalena Kołodziejczak, burmistrz Pucka Hanna Pruchniewska, prezydent Łodzi Hanna Zdanowska, prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak, prezydent Wrocławia Jacek Sutryk i marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk.

W preambule do dokumentu zawierającego 21 tez przypomniano, że po wyborach 4 czerwca 1989 roku "demokracja na szczeblu lokalnym zyskała realny wymiar". "Niestety, w ostatnich latach obserwujemy działania mające na celu centralizację państwa i ograniczenie roli wspólnot lokalnych. Dlatego, reprezentując naszych mieszkańców, żądamy zapewnienia możliwości rozwoju naszych miast i gmin zgodnie z Konstytucją RP i Europejską Kartą Samorządu Lokalnego" – napisano też w preambule. "Przedstawiamy 21 tez, które - po konsultacjach z mieszkańcami, sektorem pozarządowym i całym środowiskiem samorządowym - zaprezentujemy 31 sierpnia 2019 roku jako postulaty Samorządnej Rzeczpospolitej. Na ich podstawie przygotujemy projekty ustaw, które złożymy pod obrady nowego parlamentu RP. Będziemy dążyć do tego, aby nasze miasta i gminy, w 2020 roku, 30 lat od pierwszych w pełni demokratycznych wyborów samorządowych, uzyskały prawodawstwo godne demokratycznej Polski w Europie. Chcemy Polski samorządnej i solidarnej, w której mieszkańcy sami decydują o losach swoich lokalnych wspólnot" – podkreślili w preambule samorządowcy. Samorządowcy - autorzy tez chcą m.in. pełnego prawa do decydowania o całokształcie spraw lokalnych, budowy społeczności lokalnej solidarnej i otwartej, przeciwdziałania wykluczeniom, przekształcenia Senatu RP w Izbę Samorządową, zniesienia odgórnego ograniczenia kadencyjności, obowiązkowych konsultacji z samorządami i społecznością lokalną wszystkich projektów ustaw, zwiększenia nakładów na edukację (w tym godnych pensji nauczycieli) i decentralizacji służby zdrowia. Wśród ważnych zmian wymieniają także przekazanie samorządom funduszy lub narzędzi prawnych pomocnych w skutecznej ochronie środowiska (w tym walkę ze smogiem), ochronie krajobrazu i przestrzeni publicznej oraz rozwoju budownictwa komunalnego i społecznego. Domagają się także realnego wpływu na funkcjonowanie straży pożarnej, sanepidu oraz nadzoru budowlanego. Samorządy chcą też samodzielności w ustanawianiu podatków lokalnych i możliwości prowadzenia działalności gospodarczej, by pozyskiwać "środki na projekty ważne dla mieszkańców". Wśród postulatów znalazły się także: decentralizacja rozdziału funduszy unijnych, przekazanie społecznościom lokalnym mienia publicznego będącego dziś w dyspozycji agencji państwowych, likwidacja urzędu wojewody i przekazanie wszystkich jego zadań samorządowi województwa oraz odpolitycznienie mediów publicznych.

Autor: mart/adso/kwoj / Źródło: PAP, TVN24