Odkrycie na Podlasiu. "Od razu skojarzyłem te fundamenty z dworem Radziwiłłów"

- Zadzwonił do mnie jeden z mieszkańców. Powiedział, że na jego podwórku kładziony jest gazociąg i robotnicy dokopali się do starych fundamentów. Znam tu, jak to się mówi, każdy kąt. Od razu skojarzyłem więc te fundamenty z dworem Radziwiłłów, który przed laty stał w naszej okolicy - mówi sołtys Orli Marek Chmielewski.

Zrobił zdjęcia i filmik, który wstawił na profil facebookowy sołectwa. O sprawie zrobiło się głośno.

- Choć gazociąg kładziony jest za ogrodzeniem prywatnej działki, to zgodnie z mapami geodezyjnymi teren, o którym mowa, jest częścią drogi powiatowej. Zawiadomiliśmy służby konserwatorskie i prace zostały zaraz wstrzymane - mówi wójt gminy Orla Leon Pawluczuk.

Podlaska konserwator zabytków prof. Małgorzata Dajnowicz informuje, że odkryty kamienno-ceglany fundament zostanie przebadany przez archeologów, dzięki czemu być może uda się ustalić jego wiek. - Na razie jest za wcześnie, aby cokolwiek wyrokować. Poczekajmy na wyniki badań i sporządzenie dokumentacji inwentaryzacyjnej - mówi.

Prace archeologiczne prowadzone będą w granicach wykopu - ma około 5 m długości i 1,5 m szerokości. 

- Prawdopodobieństwo, że odkryto fundamenty dawnego założenie dworskiego Radziwiłłów, jest bardzo duże. Na przełomie XVI i XVII wieku wzniesiono tu dwór główny (nazywany też kamienicą), cerkiew, zbór kalwiński czy też łaźnię. Całość otaczał piękny park - mówi Dariusz Krasnodębski z Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.

Wiosną prowadził prace archeologiczne podczas budowy gazociągu w Bielsku Podlaskim. Teraz zainteresował się również fundamentami odkrytymi w Orli.

- Szkoda, że prace w tej miejscowości już wcześniej nie zostały objęte nadzorem archeologicznym. Niemniej dobrze, że udało się odkopać pamiątkę z tak odległych czasów. Być może przypadkowe znalezisko da asumpt do tego, aby wiosną przeprowadzić tu rozpoznanie georadarem. Oczywiście na większym terenie, niż tylko granice wykopu. Może dzięki temu orlańskie założenie dworskie zaistnieje na mapie podlaskich atrakcji turystycznych - mówi.

Dodaje, że zabudowania Radziwiłłów zostały zniszczone prawdopodobnie podczas potopu szwedzkiego. 

- Niemniej przetrwały, w formie ruin, aż do XIX wieku. Być może dwieście lat wcześniej przebywali tu Radziwiłłowie znani z "Trylogii" Sienkiewicza - zastanawia się Dariusz Krasnodębski.