Skoruń, czyli łobuz - przezwisko tytułowego bohatera, które przylgnęło do niego bardziej niż imię, bo jak mu na imię, nawet nie wiadomo. Debiutancka powieść Macieja Płazy "Skoruń" jest czwartym finalistą tegorocznej edycji Nagrody Literackiej Nike.
Kolejnych finalistów Literackiej Nagrody Nike przedstawiać będziemy w następnych dniach. Transmisja z gali wręczenia nagrody 2 października na antenie TVN24 i w tvn24.pl.
Urodzony w 1976 r. Maciej Płaza zadebiutował jako powieściopisarz. Jest literaturoznawcą, doktorem nauk humanistycznych i tłumaczem. W 2006 r. opublikował książkę "O poznaniu w twórczości Stanisława Lema".
Na co dzień tłumaczy literaturę angielskojęzyczną: prace naukowe, biografie, literaturę dziecięcą, beletrystykę współczesną, klasykę literacką. Na koncie ma m.in. nagrodę translatorską "Literatury na Świecie" za rok 2012 za przekład wyboru opowiadań H.P. Lovecrafta "Zgroza w Dunwich i inne przerażające opowieści".
Świat oczami łobuza
"Skoruń" przenosi czytelnika w realia polskiej wsi lat 80. To powieść, która jest fabularyzowanym zbiorem opowiadań. Każde z siedmiu jest osobnym bytem, jednak łączy je tytułowa postać. Każdy z rozdziałów skupia się wokół jednego dramatycznego wydarzenia. Wszystkie ukazują różne aspekty dorastania na sandomierskiej wsi w czasach początku końca PRL-u.
"Rytm życia na wsi wyznaczają pory roku i związane z nimi prace w gospodarstwie, przede wszystkim w okazałym sadzie. Zbiory jabłek, rodzinne tajemnice i burzliwe kłótnie ojca ze stryjem - to zaledwie niewielka część rzeczywistości, w której upływa życie bohatera. Ktoś znika, ktoś inny się pojawia, ktoś inny umiera. Gdzieś w tle toczy się walka z ówczesnym systemem i nie przebrzmiały jeszcze echa wojny. A w centrum on, skoruń, jego przemyślenia i jego odkrycia - wszystko to wyrażone bez skrępowania, dosadnie, między jedną skrzynką jabłek a drugą" - czytamy w opisie.
"Świat stworzony przez Płazę jest zamknięty i nieruchomy. Czytelnik może mieć wrażenie, że obserwuje go zza szyby. I dopiero ten ostatni, najlepszy rozdział zatytułowany 'Skoruń' wprowadza przyspieszenie, tempo i emocje. Bo jest to wyścig ze śmiercią, uczuloną na jad matkę użądliła osa i trzeba było szybko reagować. Czytelnik zostaje wrzucony w środek opowieści. To zakończenie, które jest właściwie nowym otwarciem, pokazuje skalę talentu pisarza" - napisała Justyna Sobolewska na łamach "Gazety Wyborczej".
100 tys. zł dla najlepszej książki roku
Literacka Nagroda Nike w tym roku zostanie przyznana po raz 20. Jest to wyróżnienie za najlepszą książkę roku. W konkursie mogą startować wszystkie gatunki literackie. Nagrody nie można podzielić, nie można jej też nie przyznać. Lista 20 nominowanych została ogłoszona w maju. Na początku września z dwudziestki jury wybiera siedmiu finalistów. Codziennie przedstawiamy jednego z nich. Decyzję o wyborze laureata jury podejmuje w dniu wręczenia nagrody, zawsze w pierwszą niedzielę października. Zwycięzca otrzymuje 100 tys. zł i statuetkę. Fundatorami są "Gazeta Wyborcza" i Fundacja Agory.
Autor: tmw//js,kk / Źródło: tvn24.pl, "Gazeta Wyborcza"