Zakaz handlu w niedziele. Trybunał Konstytucyjny wydał ważne orzeczenie

Postępowanie - w zakresie dwóch przepisów - TK umorzył ze względu na "niemożność wydania wyroku". Wyrok został wydany w składzie pięciu sędziów TK. Zdanie odrębne do orzeczenia złożyło dwóch sędziów - Zbigniew Jędrzejewski oraz Jarosław Wyrembak.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO >>>

We wtorek Trybunał Konstytucyjny orzekł, że konstytucyjne jest określone w ustawie pojęcie wykonywania pracy w niedzielę. Zgodnie z przepisami należy przez to rozumieć "wykonywanie takiej pracy lub takich czynności przez pracownika lub zatrudnionego w okresie 24 kolejnych godzin przypadających odpowiednio między godziną 24 w sobotę, a godziną 24 w niedzielę".

Za konstytucyjne uznano też vacatio legis przepisów. Konfederacja Lewiatan wskazywała, że ustawa weszła w życie z dniem 1 marca 2018 r., a opublikowana w Dzienniku Ustaw została 5 lutego 2018. "Vacatio legis wynosiło zaledwie 23 dni" - argumentowano.

Jednocześnie Trybunał postanowił o umorzeniu postępowania w sprawie dwóch kluczowych przepisów. Pierwszy z nich to artykuł ustanawiający zakaz handlu. Zgodnie z nim "w niedziele i święta w placówkach handlowych handel oraz wykonywanie czynności związanych z handlem, powierzanie pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem – są zakazane".

Drugi z przepisów to przepis wyliczający wyjątki od tego zakazu; zdaniem Konfederacji Lewiatan różnicuje on pracowników co do swobody wykonywania przez nich pracy w określone dni.

W uzasadnieniu wtorkowego wyroku Trybunał Konstytucyjny uznał, że nie można uznać, żeby vacatio legis ustawy o ograniczeniu handlu w niedzielę licząca 23 dni była niekonstytucyjna, pełna efektywność ustawy została bowiem osiągnięta dopiero po prawie dwuletnim okresie przejściowym.

- Okres 23 dni, chociaż nietypowy, nie był przesadnie krótki, biorąc pod uwagę zakres zmian oraz wskazany w ustawie o ograniczeniu handlu okres dostosowawczy. Pracodawcy mieli możliwość dostosowania się do tych zmian i takiego pokierowania swoimi działaniami, by nie odczuć w drastyczny sposób konsekwencji wprowadzonych rozwiązań - powiedział w uzasadnieniu wyroku TK sędzia Justyn Piskorski.

Poza przepisem o vacatio legis za zgodny z konstytucją TK uznał przepis dotyczy pojęcia wykonywania pracy w niedzielę, przez co - jak stanowi ustawa - należy rozumieć "wykonywanie takiej pracy lub takich czynności przez pracownika lub zatrudnionego w okresie 24 kolejnych godzin przypadających odpowiednio między godziną 24 w sobotę, a godziną 24 w niedzielę". We wniosku do TK zaznaczano, że niemożliwa jest prawidłowa interpretacja tego przepisu, gdyż Kodeks pracy "wskazuje, że niedziela i święto trwa między godziną 6 w tym dniu a godziną 6 w następnym dniu, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina".

Jak zaznaczył jednak sędzia Piskorski "pojęcia definiowane we wskazanych przepisach nie są tożsame". - Wykonywanie pracy w handlu oraz wykonywanie czynności związanych z handlem w niedziele i święta w placówkach handlowych nie jest równoznaczne z pracą w niedziele i święta w przypadkach, o których mowa w przywołanych przepisach Kodeksu pracy - wskazał sędzia.

Jednocześnie Trybunał postanowił o umorzeniu postępowania w sprawie dwóch kluczowych przepisów. Pierwszy z nich to artykuł ustanawiający zakaz handlu. Drugi z przepisów to przepis wyliczający wyjątki od tego zakazu. - Wobec przekroczenia granic ograniczonej legitymacji wnioskowej przysługującej prezydentowi Konfederacji Lewiatan oraz niespełnienia ustawowo określonych wymogów wniosku inicjującego hierarchiczną kontrolę norm TK postanowił umorzyć postępowanie w tej części - powiedział sędzia Piskorski.

Prace w parlamencie nad ustawą o ograniczeniu handlu w niedzielę i święta oraz w niektóre inne dni zakończyły się 10 stycznia 2018 roku. Prezydent Andrzej Duda podpisał te przepisy 30 stycznia 2018 roku, ustawa weszła w życie od 1 marca 2018 roku.

Wniosek Konfederacji Lewiatan do TK w sprawie tych przepisów trafił już w maju 2018 roku.