Indianie wygrali z globalnymi interesami. Ale Trump może to zmienić


Agencja federalna ogłosiła w niedzielę, że nie zatwierdzi budowy ropociągu pod jeziorem Oahe. To zwycięstwo protestujących od miesięcy Indian w Dakocie Północnej. Ale pytanie, na jak długo, bo inwestycję popiera prezydent-elekt Donald Trump.

Chodzi o prawie już ukończony ropociąg, znany pod skrótem DAPL (Dakota Access Pipeline), którym ma płynąć ropa z łupków z Dakoty Północnej, przez Dakotę Południową i Iowa aż do stanu Illinois, skąd będzie transportowana do rafinerii nad Zatoką Meksykańską. Wartość inwestycji szacowana jest na 3,8 mld dolarów.

Ropociąg zanieczyszcza

Ale Indianie z plemienia Standing Rock Sioux mieszkający w Dakocie Płn. twierdzą, że ropociąg grozi zanieczyszczeniem wody pitnej doprowadzanej z rzeki Missouri i bezczeszczeniem ich świętych miejsc, gdzie byli chowani ich przodkowie. Od kwietnia br. rozpoczęli protesty, domagając się przerwania inwestycji. Z czasem początkowa liczba około 200 protestujących wzrosła nawet do kilku tysięcy. Do Indian z plemienia Standing Rock Sioux przyłączyło się wiele innych grup plemiennych. Protestujących nie zniechęcały aresztowania i próby likwidacji przez wojsko i policję utworzonego na terenie budowy ropociągu obozowiska. Dostali od władz federalnych ultimatum na opuszczenie obozowiska do poniedziałku. Tymczasem w niedzielę agencja federalna USACE (Korpus Inżynieryjny Armii USA), odpowiedzialna za wydanie zezwoleń potrzebnych do wykonania projektu, opublikowała oświadczenie, że nie zatwierdzi budowy rurociągu pod jeziorem Oahe - zbiornikiem utworzonym na rzece Missouri. USACE stwierdził, że należy szukać alternatywnych tras.

Bębny, parada na koniach

Decyzja wywołała wybuch radości protestujących Indian. W rodzimym języku wykrzykiwali "woda to życie, niektórzy bili w bębny, inni dumnie paradowali na koniach wokół ogniska na środku obozowiska.

- To wy tego dokonaliście. Przyciągnęliście uwagę całego świata - mówił przywódca Siuksów z rezerwatu Standing Rock Dave Archambault. Wyraził też wdzięczność prezydentowi Barackowi Obamie, ministerstwu zasobów wewnętrznych oraz Korpusowi Inżynieryjnemu Armii USA "za odwagę", by "naprawić kurs historii i dokonać rzeczy słusznej". - To monumentalne zwycięstwo w walce o ochronę praw plemion i ich suwerenności - przyznała rzeczniczka Greenpeace Lilian Molina.

Trump chce ukończyć projekt

Niemniej nie wiadomo jak długo Indianie i organizacji ochrony środowiska będą mogły się cieszyć ze zwycięstwa. Za niespełna dwa miesiące prace rozpocznie nowa administracja. Prezydent elekt Donald Trump w ubiegłym tygodniu powtórzył, że opowiada się za ukończeniem projektu. Zaprzeczał, że jego poparcie ma cokolwiek wspólnego z faktem, że posiada akcje w spółce Energy Transfer Partners, budującej ropociąg DAPL. Na razie ani Trump ani jego zespół ds. przejęcia administracji nie zareagował na decyzję ws. ropociągu. Niezadowolenie wyraziła już koalicje MAIN, grup popierających projekty infrastrukturalne w USA, określając decyzję jako "czysto polityczną" i niezgodną z rządami prawa i zdrowym rozsądkiem.

- Biorąc pod uwagę, ze prezydent elekt rozpocznie sprawowanie urzędu za 47 dni mamy nadzieję, że nie jest to ostatnie słowo w sprawie Dakota Access Pipeline - powiedział rzecznik MAIN Craig Stevens.

"Poważny błąd"

Decyzję jako "poważny błąd" skrytykował także gubernator Dakoty Północnej Jack Dalrymple, a reprezentujący ten stan w Izbie Reprezentantów kongresmen Kevin Cramem stwierdził, że decyzja źle wróży dla przyszłości projektów infrastrukturalnych w USA, skoro "wynagrodzone zostało kryminalne zachowanie". On też wyraził przekonanie, że Donald Trump "przywróci prawo i porządek". Solidarność z protestującymi od miesięcy Indianami wyrażali także zwolennicy restrykcji na eksploatację tradycyjnych źródeł energii, jak ropa i węgiel, które przyczyniają się do niebezpiecznego w skutkach ocieplania się klimatu. W obozie protestujących zjawili się latem m.in. znani lewicowi politycy, jak senator Bernie Sanders, afroamerykański przywódca Jesse Jackson, i kandydatka Partii Zielonych w wyborach prezydenckich Jill Stein. Poparcie dla protestujących wyrażały także gwiazdy filmowe takie jak Susan Sarandon, Ben Affleck i Leonardo DiCaprio. Inwestor oraz zwolennicy ropociągu twierdzą, że inwestycja wpłynie pozytywnie na lokalną gospodarkę, tworząc 8-12 tys. miejsc pracy przy budowie, a transport ropy rurociągiem jest bezpieczniejszy niż koleją lub samochodem.

Generał James "Wściekły Pies" Mattis stanie na czele Pentagonu w administracji Trumpa:

Autor: ag//ms / Źródło: PAP

Pozostałe wiadomości

Ulga mieszkaniowa, umożliwiająca niepłacenie podatku przy sprzedaży mieszkania przed upływem pięciu lat od jego zakupu, zostanie ograniczona. Projekt w tej sprawie przygotował resort finansów.

Rewolucja w uldze podatkowej. Jest projekt

Rewolucja w uldze podatkowej. Jest projekt

Źródło:
PAP

Fed obniżył stopy procentowe w USA o 25 punktów bazowych do poziomu 4,0-4,25 procent. Decyzja jest zgodna z oczekiwaniami analityków.

Pierwsza taka decyzja za czasów drugiej kadencji Trumpa

Pierwsza taka decyzja za czasów drugiej kadencji Trumpa

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Wiceministra klimatu Anita Sowińska poinformowała, że system kaucyjny ruszy 1 października. Podkreśliła, że część sieci handlowych jest już w pełni przygotowana do jego uruchomienia, a cały proces stopniowego wdrażania systemu potrwa kilka miesięcy.

Duże zmiany dla klientów, kary dla sklepów

Duże zmiany dla klientów, kary dla sklepów

Źródło:
PAP

Senat przyjął w środę bez poprawek ustawę o bonie ciepłowniczym oraz o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia wysokości cen energii elektrycznej. Teraz ustawa trafi do prezydenta.

Jest decyzja Senatu w sprawie cen prądu

Jest decyzja Senatu w sprawie cen prądu

Źródło:
PAP

Polska ma silny rynek wewnętrzny, rosnący eksport i jesteśmy konkurencyjni, jeśli chodzi o koszty produkcji - stwierdził w rozmowie z "Die Welt" minister finansów i gospodarki Andrzej Domański. Szef MF odniósł się też do kohabitacji rządu z prezydentem Karolem Nawrockim.

Minister o relacjach z prezydentem. "Sytuacja jest jasna"

Minister o relacjach z prezydentem. "Sytuacja jest jasna"

Źródło:
PAP

Szefowa unijnej dyplomacji Kaja Kallas oświadczyła, że nowe sankcje muszą być wycelowane w rosyjskie banki, firmy energetyczne, giełdy kryptowalut i statki floty cieni. Jak powiedziała, ataki dronów na Polskę i Rumunię pokazały, że Rosja testuje Zachód, a jeśli wyczuje słabość, będzie kontynuować.

Szefowa unijnej dyplomacji: musimy uderzyć

Szefowa unijnej dyplomacji: musimy uderzyć

Źródło:
PAP

Wenecja w przyszłym roku ponownie wprowadzi opłatę za wstęp do miasta w przypadku jednodniowych wizyt turystów. Pobierana ona będzie przez 60 dni w roku.

Opłata za wstęp do miasta. Jest zapowiedź

Opłata za wstęp do miasta. Jest zapowiedź

Źródło:
PAP

Komisja Europejska zaproponowała zawieszenie umowy o wolnym handlu z Izraelem ze względu na sytuację w Strefie Gazy. Chce też objąć sankcjami dwóch izraelskich ministrów. Aby propozycje weszły w życie, konieczna jest zgoda krajów Unii Europejskiej (UE).

Bruksela chce sankcji i zawieszenia wolnego handlu z Izraelem

Bruksela chce sankcji i zawieszenia wolnego handlu z Izraelem

Źródło:
PAP

We wtorek w chińskim Changchun, podczas przygotowań do pokazów lotniczych, dwa latające samochody zderzyły się ze sobą. Jeden z pilotów odniósł obrażenia, a maszyna, która runęła na ziemię, zajęła się ogniem.

Latający samochód w płomieniach. Doszło do kolizji

Latający samochód w płomieniach. Doszło do kolizji

Źródło:
CNN

Założona w 2020 roku firma Nothing Technologies pozyskała 200 milionów dolarów w kolejnej rundzie emisji akcji. Wycena spółki przekroczyła już 1,3 miliarda dolarów, a producent smartfonów zapowiada opracowanie nowej generacji urządzeń opartych na sztucznej inteligencji (AI).

Smartfony to przeżytek? Nowe urządzenia na horyzoncie

Smartfony to przeżytek? Nowe urządzenia na horyzoncie

Źródło:
Bloomberg

Ponad połowa badanych firm (56 procent) odnotowała wymierne korzyści finansowe dzięki wdrożeniu narzędzi AI - wynika z raportu EY. Jednocześnie pracownicy zwracają uwagę, że obok szans technologia ta niesie ze sobą również zagrożenia.

AI w firmach. "Ponowne przemyślenie sposobu, w jaki pracujemy"

AI w firmach. "Ponowne przemyślenie sposobu, w jaki pracujemy"

Źródło:
PAP

Miłosz Motyka skierował list do ministrów do spraw energii państw Unii Europejskiej. Zaapelował w nim o całkowite zakończenie importu rosyjskiej ropy naftowej do końca 2026 roku.

Motyka skierował list do ministrów energii państw Unii Europejskiej

Motyka skierował list do ministrów energii państw Unii Europejskiej

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej poinformował o zakończeniu prac nad projektem programu "Mój Rower Elektryczny". "Po konsultacjach społecznych i szczegółowej analizie podjęto decyzję, że nabór wniosków nie zostanie uruchomiony" - poinformowano. Program miał mieć budżet 50 milionów złotych i ruszyć w 2025 roku.

Zamknęli program, zanim ruszył. Dopłat nie będzie

Zamknęli program, zanim ruszył. Dopłat nie będzie

Źródło:
tvn24.pl

W sierpniu opublikowano 247 tysięcy nowych ogłoszeń o pracę. To o 13 procent mniej niż przed rokiem - wynika z raportu Grant Thornton, monitorującego rynek pracy w Polsce. Wskazano, że najbardziej spadł popyt na marketerów oraz na pracowników fizycznych.

Rynek pracy. Jest prawie tak, jak w 2020 roku

Rynek pracy. Jest prawie tak, jak w 2020 roku

Źródło:
PAP

Ministerstwo Sportu i Turystyki w najbliższych paru tygodniach ma przedstawić założenia projektu ustawy dotyczącej regulacji najmu krótkoterminowego - pisze "Dziennik Gazeta Prawna". Dodaje, że Unia Metropolii Polskich apeluje o ograniczenie skali tego zjawiska.

Nadchodzą zmiany w najmie

Nadchodzą zmiany w najmie

Źródło:
PAP

Około 1600 turystów zostało we wtorek ewakuowanych ze stanowiska archeologicznego Machu Picchu w peruwiańskich Andach z powodu lokalnego protestu, który przerodził się w starcia z policją. Wśród ewakuowanych są między innymi Francuzi, Japończycy, Amerykanie, Polacy, Brazylijczycy, Niemcy i Portugalczycy - podała AFP.

Protest i starcia z policją. Polscy turyści wśród ewakuowanych

Protest i starcia z policją. Polscy turyści wśród ewakuowanych

Źródło:
PAP

Zambijscy rolnicy z regionu Pasa Miedzionośnego (Copperbelt) pozwali dwie spółki górnicze powiązane z chińskim rządem, domagając się 80 miliardów dolarów odszkodowania za skażenie środowiska. Przyczyną był wyciek toksycznych substancji z kopalni miedzi.

Masowe wymieranie ryb, woda niezdatna do picia. Żądają 80 miliardów dolarów

Masowe wymieranie ryb, woda niezdatna do picia. Żądają 80 miliardów dolarów

Źródło:
BBC

Dolar w odwrocie, akcje nieco w górę, a złoto bije nowy rekord - informuje Reuters. Dodaje, że rynki na świecie czekają na zapowiadaną obniżkę stóp procentowych przez Rezerwę Federalną oraz na sygnały dotyczące zakresu przyszłego luzowania polityki pieniężnej w USA.

Dolar blaknie, złoto błyszczy

Dolar blaknie, złoto błyszczy

Źródło:
Reuters

We wrześniu odnotowano poprawę zarówno obecnych, jak i przyszłych nastrojów konsumenckich w stosunku do poprzedniego miesiąca - podał Główny Urząd Statystyczny. Najnowsze badania GUS wskazują na lekkie przesunięcie oczekiwań konsumentów w kierunku niższej inflacji w Polsce względem poprzedniego miesiąca.

Konsumenci w lepszych nastrojach. Ważne dane

Konsumenci w lepszych nastrojach. Ważne dane

Źródło:
PAP

Obowiązek dotyczący jawności cen mieszkań obowiązuje od kilku dni. Mimo to do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) wpłynęło już ponad tysiąc zgłoszeń o naruszeniach - informuje "Rzeczpospolita". Jak czytamy, zdarzają się kwoty w wysokości jeden złoty za lokal.

"Niektórzy deweloperzy stwierdzili, że chcą być sprytni albo dowcipni"

"Niektórzy deweloperzy stwierdzili, że chcą być sprytni albo dowcipni"

Źródło:
PAP

We wtorkowym losowaniu Lotto nie padła szóstka. Oznacza to, że kumulacja rośnie do trzech milionów złotych. Oto wyniki Lotto i Lotto Plus z 16 września 2025 roku.

Wyniki losowania Lotto

Wyniki losowania Lotto

Źródło:
tvn24.pl

Wtorkowe losowanie Eurojackpot nie przyniosło głównej wygranej. W Polsce najwyższe były wygrane czwartego stopnia. Kumulacje rośnie do 520 milionów złotych. Oto liczby, które wylosowano 16 września 2025 roku.

Eurojackpot bez głównej wygranej. Gigantyczna kumulacja

Eurojackpot bez głównej wygranej. Gigantyczna kumulacja

Źródło:
tvn24.pl

Rzeźba "Tindaro" Igora Mitoraja została sprzedana za prawie siedem milionów złotych. Monumentalny brąz na początku września stanął przy placu Trzech Krzyży w Warszawie. Cena wywoławcza wynosiła 4 miliony złotych.

"Rekord, który cieszy, ale nie dziwi"

"Rekord, który cieszy, ale nie dziwi"

Źródło:
PAP

Chiny po raz pierwszy znalazły się w pierwszej dziesiątce najbardziej innowacyjnych państw świata według Global Innovation Index 2025. Na miejsce 11. spadły Niemcy - informuje CNN. Polska zajęła 39. miejsce na 139 analizowanych krajów.

Chiny wypchnęły Niemcy. Polska daleko

Chiny wypchnęły Niemcy. Polska daleko

Źródło:
CNN, tvn24.pl

Przygotowywany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy o stażach zakłada miedzy innymi wprowadzenie minimalnego miesięcznego świadczenia pieniężnego dla stażystów i objęcie ich ubezpieczeniem - wynika z informacji zamieszczonej we wtorek w wykazie prac legislacyjnych rządu.

Zakaz bezpłatnych staży. Jest projekt

Zakaz bezpłatnych staży. Jest projekt

Źródło:
PAP

Stany Zjednoczone znoszą ograniczenia wizowe dla obywateli Węgier, nałożone przez poprzednią amerykańską administrację - poinformowała we wtorek ambasada USA w Budapeszcie. Węgrzy od 30 września będą mogli korzystać z programu ruchu bezwizowego Visa Waiver Program.

Wjadą do USA bez wiz. "Kolejne poważne osiągnięcie"

Wjadą do USA bez wiz. "Kolejne poważne osiągnięcie"

Źródło:
PAP