Umowa kupna-sprzedaży samochodu. Jakie obowiązki ma sprzedający, a jakie kupujący

● Umowa kupna-sprzedaży samochodu to potoczne określenie umowy sprzedaży samochodu, przez którą sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność pojazdu i wydać go, a kupujący odebrać samochód i za niego zapłacić. ● Umowa sprzedaży samochodu powinna zawierać m.in. szczegółowe określenie przedmiotu transakcji. ● Kupujący zobowiązany jest uiścić podatek od czynności cywilnoprawnych, tzw. PCC.

Umowa kupna-sprzedaży to potoczne określenie umowy sprzedaży samochodu, którą regulują przepisy Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny. Warto zauważyć, że ustawodawca nie określił w sposób szczególny warunków, które spełniać powinna umowa sprzedaży samochodu, dlatego zastosowanie mają przepisy ogólne dotyczące sprzedaży. 

W myśl art. 535 k.c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu ją. Kupujący zaś zobowiązuje się do odebrania rzeczy i zapłacenie za nią sprzedawcy określonej ceny. 

Umowa sprzedaży samochodu (potocznie umowa kupna-sprzedaży auta) nie ma szczególnie określonej formy, w której powinna zostać zawarta. Przyjmuje się jednak, że zawierana jest ona w na piśmie, co ma istotne znaczenie choćby z punktu widzenia obowiązków kupującego i sprzedawcy. Przedstawienie stosownego dokumentu jest bowiem niezbędne w wydziale komunikacji czy urzędzie skarbowym. 

Stronami umowy sprzedaży pojazdu mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i prawne.

Umowa sprzedaży samochodu, jak każda inna umowa sprzedaży, powinna zawierać określone elementy – im bardziej szczegółowo opisana zostanie transakcja, tym lepiej. W umowie należy wskazać zatem:

– datę i miejsce zawarcia umowy, – szczegółowe określenie stron umowy, – precyzyjny opis przedmiotu umowy, czyli samochodu, – cenę sprzedaży samochodu, którą należy określić także słownie, – oświadczenie kupującego o tym, że zapoznał się ze stanem technicznym samochodu, – informację o tym, kiedy przedmiot umowy zostanie przekazany kupującemu, – podpisy obu stron.

W sytuacji gdy przedmiotem sprzedaży jest auto, konieczne jest jego szczegółowe opisanie. Należy wskazać:

– markę, – model, – rok produkcji, – numer VIN, czyli numer identyfikacyjny pojazdu, który nadany mu został przez producenta,  – numer silnika,  – numer rejestracyjny,  – przebieg na dzień sporządzenia umowy sprzedaży, – pojemność silnika, – kolor.

Poza wskazanymi elementami w umowie kupna-sprzedaży auta można także zawrzeć dodatkowe uwagi. Chodzi tu przede wszystkim o informacje dotyczące widocznych ubytków, niesprawnych elementów pojazdu, ale też dodatkowego wyposażenia, takiego jak np. bagażnik dachowy.

W praktyce zdarzyć mogą się sytuacje, gdy pojazd, będący przedmiotem umowy sprzedaży, posiada więcej niż jednego właściciela. Treść umowy jest analogiczna, jak w przypadku jednego właściciela pojazdu. Konieczne jest jedynie wymienienie wszystkich współwłaścicieli, którzy zobowiązani są także podpisać umowę. 

W tym miejscu warto zaznaczyć, że możliwe jest także zawarcie umowy sprzedaży samochodu przez pełnomocnika. 

Zgodnie z Ustawą z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych umowa sprzedaży podlega podatkowi. Zatem także umowa kupna-sprzedaży samochodu podlega opodatkowaniu tzw. podatkiem PCC, czyli podatkiem od czynności cywilnoprawnych. 

Zgodnie z przepisami przy umowie sprzedaży obowiązek podatkowy ciąży na kupującym. Stawka podatku ustalona jest zaś na poziomie dwóch procent, podstawą opodatkowania jest zaś wartość rynkowa rzeczy, czyli w przypadku umowy sprzedaży samochodu – wartość rynkowa pojazdu. Należy przy tym podkreślić, że wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen, które stosowane są w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, uwzględniając przy tym ich miejsce położenia, stan i stopień zużycia. 

Ustawodawca przewidział także sytuacje, w których kupujący jest zwolniony z opłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych. 

W związku z zawarciem umowy sprzedaży samochodu, po stronie sprzedającego powstaje kilka obowiązków. Najważniejsze z nich, wynikające z faktu zawarcia umowy sprzedaży, to:

– przeniesienie własności rzeczy na rzecz kupującego, – wydanie rzeczy kupującemu, – obowiązki informacyjne.

Po stronie sprzedającego powstają także obowiązki, które związane są stricte z przedmiotem umowy. Są to:

– zgodnie z art. 78 ust. 2 pkt 2 Ustawy z dnia 20 czerwca 19977 roku – Prawo o ruchu drogowym zawiadomienie starosty w ciągu 30 dni o sprzedaży pojazdu,  – zgodnie z art. 32 ust 1 Ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych powiadomienie w ciągu 14 dni zakładu ubezpieczeń o przeniesieniu prawa własności pojazdu. 

Zawarcie umowy kupna-sprzedaży pojazdu wiąże się także z powstaniem obowiązków po stronie kupującego. Są to:

– odebranie rzeczy od sprzedającego, – zapłata określonej ceny, – zapłata podatku tzw. PCC.

Ponadto z przedmiotem umowy sprzedaży związane są dodatkowe obowiązki, tj.

– zarejestrowanie pojazdu, – ubezpieczenie samochodu.

Akty prawne: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny Dz. U. 1964 nr 16 poz. 93, Ustawa z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych Dz. U. 2000 nr 86 poz. 959, Ustawa z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych Dz. U. 2003 nr 123 poz. 1152, Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo w ruchu drogowym Dz. U. 1997 nr 98 poz. 602.