Klientów banków mogą czekać duże utrudnienia. "To będzie wymagało cierpliwości"

1 czerwca w Polsce zacznie w pełni funkcjonować rejestr zastrzeżeń numerów PESEL, prowadzony przez Ministerstwo Cyfryzacji. Wejdzie bowiem w życie obowiązek weryfikacji numeru PESEL przez instytucje finansowe. Polacy mogą zastrzegać w nim dane już od listopada 2023 r.

Związek Przedsiębiorców Finansowych w Polsce (ZPF) szacuje, że do rejestru zastrzeżeń numerów PESEL może wpływać około 10 milionów zapytań dziennie. "Ta ogromna liczba wynika m.in. z faktu, że informacje będą w nim weryfikować nie tylko instytucje finansowe, ale też np. operatorzy telekomunikacyjni i notariusze" - wyjaśnia ZPF. Dodaje, że "prognoza takiej liczby zapytań do rejestru prowokuje pytanie o jego wydolność."

- Jeżeli niedostępność rejestru będzie krótsza niż kwadrans, ustawodawca uznał za uzasadnione, by podmiot weryfikujący numer PESEL wstrzymał się z zawarciem umowy z klientem i poczekał, aż system ponownie zacznie prawidłowo działać - zaznacza Marcin Czugan, prezes Związku Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce.

- Niedostępność dłuższa niż 15 minut spowoduje z kolei konieczność wykonania dalszych czynności weryfikacyjnych klienta - dodaje Czugan. Podkreśla, że to będzie wymagało od klientów cierpliwości.

Podkreśla również, że z punktu widzenia instytucji finansowej wydolność systemu jest o tyle szczególna, że udzielenie pożyczki lub kredytu klientowi, którego PESEL znajduje się w rejestrze, będzie mieć poważne skutki. - Otóż instytucja nie będzie mogła ani domagać się zwrotu środków, ani sprzedać wierzytelności do nabywcy - zaznacza Czugan.

- Biorąc pod uwagę perspektywę tak radykalnej sankcji, można spodziewać się, że podmioty z rynku finansowego z ostrożności będą w jednej sprawie weryfikować PESEL klienta nawet kilkukrotnie, np. po złożeniu wniosku kredytowego i tuż przed wypłatą środków - ocenia prezes.

- I o ile zasady działania rejestru zastrzeżeń numerów PESEL wydają się jasne, to funkcjonowanie systemu w praktyce okaże się wielkim testem sprawności współpracy pomiędzy jego operatorem a podmiotami, które będą weryfikować dane klientów - podsumowuje prezes Związku Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce.

Rejestr zastrzeżeń numerów PESEL, bo taka jest jego właściwa nazwa, jest centralnym zbiorem danych osobowych pełnoletnich osób fizycznych, prowadzonym w systemie teleinformatycznym. Ma on na celu: zapewnienie prewencyjnej ochrony przed konsekwencjami kradzieży tożsamości, zobligowanie określonych podmiotów do weryfikacji zastrzeżenia przy czynnościach najbardziej narażonych na kradzież tożsamości, umożliwienie weryfikacji zastrzeżenia w celu wzmocnienia własnych procesów weryfikacji tożsamości, zdjęcie z osoby, która padła ofiarą przestępstwa, obowiązku dowodzenia, że to nie ona zaciągnęła zobowiązanie..

Działanie to ma być ochroną w sytuacji, gdy ktoś chce użyć nieswojego numeru PESEL w celu zaciągnięcia kredytu lub gotówki, gdy chce zamówić kopię karty SIM bądź też podpisać akt notarialny, który dotyczy nieruchomości.