Niemal połowa firm planuje obniżki wynagrodzeń, a ponad jedna czwarta przewiduje zwolnienia w związku z pandemią - wynika z badania Polskiego Instytutu Ekonomicznego.
Z najnowszego badania PIE przeprowadzonego na początku kwietnia wynika, że niemal co piąte przedsiębiorstwo w Polsce nie posiada rezerw finansowych, a 30 proc. ma zapasy finansowe tylko na miesiąc lub dwa.
Tylko 4 proc. przebadanych firm spodziewa się, że kryzys gospodarczy wywołany pandemią koronawirusa uda się zażegnać w zaledwie kilka tygodni.
Strategie przetrwania
"Główne strategie przetrwania pracodawców to obniżki wynagrodzeń, redukcje etatów i skorzystanie ze świadczenia postojowego" - napisano w raporcie.
By przetrwać tę niełatwą sytuację, firmy decydują się na dwie strategie: obniżki wynagrodzeń dla swoich pracowników (46 proc. respondentów) oraz zwolnienia (28 proc. przedsiębiorstw), w większości sięgające do 50 proc. obecnego zatrudnienia (takie plany zgłosiło 72 proc. respondentów, przeważnie średnie i duże firmy).
36 proc. pracodawców planuje utrzymać dotychczasowe stawki płac, a zaledwie 4 proc. respondentów zamierza zredukować wynagrodzenia wyłącznie dla kadry zarządzającej i menadżerskiej.
Jak długo potrwa kryzys?
39 proc. przebadanych przez PIE przedsiębiorstw spodziewa się, że kryzys potrwa do wakacji, a 32 proc. respondentów uważa, że stan ten utrzyma się aż do końca roku.
Na koniec marca 2020 r. ponad połowa (57 proc.) przebadanych przedsiębiorstw odnotowała spadek przychodów w stosunku do poprzedniego miesiąca.
- Największy udział w tej grupie odnotował sektor usługowy (63 procent), zaś w najmniejszym stopniu ucierpiała produkcja (49 procent) – tłumaczy cytowany w raporcie dyrektor PIE Piotr Arak.
Jego zdaniem w najgorszej sytuacji znalazły się mikrofirmy, spośród których aż 7 na 10 wykazało spadek dochodów. Ponadto 62 proc. firm deklaruje zmniejszenie popytu na ich usługi lub produkty.
- Tutaj podobnie największe spadki nastąpiły w sektorze usługowym i wśród relatywnie mniejszych podmiotów. Wyniki naszych badań pokazują, że obecny kryzys gospodarczy polega na ograniczeniu popytu jak i podaży, dlatego tak ważny będzie okres przejściowy, w którym będą stopniowo zdejmowane ograniczenia w kontaktach międzyludzkich, by zrestartować gospodarkę - dodaje Arak.
Kto skorzysta z pakietu antykryzysowego?
Dodano, że ponad połowa (56 proc.) ankietowanych przedsiębiorstw planuje skorzystać z dofinansowania do utrzymania pracowników w zatrudnieniu, przewidzianego w ramach tarczy antykryzysowej. Najbardziej zainteresowane tym rozwiązaniem są duże firmy (90 proc. wskazań), a także sektor handlowy (63 proc.).
- Ponad dwie trzecie firm (68 procent) oceniło, że liczba dostępnych pracowników w firmie nie uległa większym zmianom wywołanym pandemią koronawirusa. Taka sytuacja najczęściej występowała wśród mikro- i dużych firm - wyjaśnia zastępca dyrektora PIE Andrzej Kubisiak.
Natomiast niemal 1/5 przedsiębiorstw (19 proc.) odczuła ubytek kadr wskutek zwolnienia na opiekę nad dziećmi, a w następnej kolejności ze względu na obawy z przychodzeniem do zakładu pracy. W niemal połowie (48 proc.) firm w kraju nie występuje praca zdalna.
- To oznacza, że w ramach kryzysowego rynku pracy nie tylko utrzymanie zatrudnienia staje się wyzwaniem, ale stała się nim również podaż pracy. Ograniczenia powodujące brak dostępności załogi może przekładać się na trudności z zachowaniem ciągłości funkcjonowania części firm, które nie podlegają obecnie wyłączeniom - ocenia Kubisiak.
Zgodnie z informacja PIE, badanie przeprowadzono w dniach 1-2 kwietnia 2020 r. wśród właścicieli firm lub osób decyzyjnych w przedsiębiorstwach za pomocą wspomaganych komputerowo wywiadów telefonicznych (CATI) na próbie losowo-kwotowej obejmującej 400 firm, w 4 kategoriach wielkości i 3 sektorach branżowych. Na podstawie tej próby możemy przeprowadzić wnioskowanie o populacji polskich przedsiębiorstw przy poziomie ufności 0,95, a błąd szacunku wskaźników struktury wyniesie 5 proc.
Pięć filarów
Rządowy pakiet antykryzysowy składa się pięć filarów:
1. Bezpieczeństwo Pracowników - o wartości 30 mld zł;
2. Finansowanie Przedsiębiorstw - 74,2 mld zł;
3. Ochrona Zdrowia - 7,5 mld zł;
4. Wzmocnienie Systemu Finansowego - 70,3 mld zł;
5. Program Inwestycji Publicznych - 30 mld zł.
W realizację pakietu będą zaangażowane takie instytucje jak Polski Fundusz Rozwoju, Agencja Rozwoju Przemysłu czy Bank Gospodarstwa Krajowego. Pakiet to odpowiedź rządu na kryzys wywołany panującą epidemią.
Projekty składające się na pakiet antykryzysowy przygotowane zostały m.in. przez resorty: rozwoju, finansów oraz rodziny, pracy i polityki społecznej. Według rządu wartość pakietu to co najmniej 10 proc. polskiego PKB.
Autor: kris / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock