Grabówka na Podlasiu to najmłodsza gmina w Polsce, powstała 1 stycznia tego roku. 16 marca mieszkańcy po raz pierwszy wybiorą wójta i radnych. Nowa gmina powstała z podziału gminy Supraśl. W grudniu do Trybunału Konstytucyjnego trafił wniosek o stwierdzenie nieważności tej decyzji.
16 marca odbędą się wybory na wójta nowo powstałej gminy Grabówka oraz do rady tej gminy. Tak wynika z rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów, które ukazało się w piątek (3 stycznia) w Dzienniku Ustaw RP.
Rada ma liczyć 15 radnych. Z kalendarza wyborczego zamieszczonego razem z rozporządzeniem wynika, że do 30 stycznia komisarz wyborczy przyjmuje zgłoszenia kandydatów na członków gminnej komisji wyborczej. Ma być ona powołana do 4 lutego.
1 marca ruszy kampania wyborcza
Kandydaci na radnych mają czas na zgłaszanie się do gminnej komisji wyborczej do 10 lutego, natomiast kandydaci na wójta - do 20 lutego. Kampania wyborcza będzie trwała od 1 marca do 14 marca (do godz. 24), a wybory odbędą się 16 marca w godz. 7-21.
Na stronie białostockiej delegatury Krajowego Biura Wyborczego ukazały się postanowienia komisarza wyborczego, co do podziału gminy na okręgi wyborcze, a także obwody głosowania.
Obecnie, do czasu wyborów władz, obowiązki wójta i rady gminy Grabówka jednocześnie pełni - dotychczasowa pełnomocnik ds. gminy wyznaczona przez premiera - Ewa Bończak-Kucharczyk.
Ukoronowanie ponad 20-letnich starań
Gmina Grabówka położona jest pod Białymstokiem. Powstała 1 stycznia 2025 roku. Utworzono ją z części dotychczasowej gminy Supraśl. W skład nowej gminy wchodzą: Zaścianki, Sobolewo, Grabówka, Henrykowo i Sowlany.
Wydzielono ją już w 2016 roku. Na drodze do niezależności stanął rząd PiS
Pierwotnie gmina Grabówka miała powstać z początkiem 2016 roku, ale ówczesny rząd PiS premier Beaty Szydło uchylił decyzję poprzedników. Wydane na kilka dni przed końcem 2015 roku rozporządzenie rządu PiS uchylające decyzję o utworzeniu tej gminy zaskarżyła wówczas do Trybunału Konstytucyjnego grupa posłów Platformy Obywatelskiej.
W 2017 roku TK wskazał, że w procedurze przygotowania tego rozporządzenia nie przeprowadzono konsultacji i uznał je za niezgodne z konstytucją i z ustawą o samorządzie gminnym. Gmina Grabówka wtedy jednak nie powstała.
Jacek Sasin: postanowili zniszczyć dobrze prosperującą gminę Supraśl
Utworzony po ostatnich wyborach rząd koalicyjny wrócił do decyzji o utworzeniu tej gminy. Rozporządzenie Rada Ministrów przyjęła 1 października 2024 roku. Przeciwko tym planom protestowały władze gminy Supraśl i część mieszkańców. Wspierali ich posłowie PiS, którzy w grudniu skierowali do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o stwierdzenie nieważności utworzenia nowej gminy.
ZOBACZ TEŻ: Chcą wyciąć las, żeby mogły lądować samoloty rejsowe. Jest decyzja sądu
Jak uzasadniał wówczas szef PiS w Podlaskiem Jacek Sasin w nagraniu opublikowanym w mediach społecznościowych, rząd PO i lokalni działacze związani z PO postanowili zniszczyć dobrze prosperującą gminę Supraśl i zmniejszyć jej możliwości rozwojowe. Decyzję o utworzeniu nowej gminy ocenił jako "skrajnie arbitralną, ignorującą głos mieszkańców". W tym samym nagraniu burmistrz Supraśla Radosław Dobrowolski mówił, że to kroki w obronie samorządu i praworządności.
Chcieli nowego referendum, ostatnie było w 2015 roku
Przeciwnicy podziału gminy Supraśl chcieli przed wakacjami w 2024 roku zorganizować nowe referendum w tej sprawie. Zebrano podpisy pod wnioskiem o takie referendum, a radni Supraśla przyjęli uchwałę w sprawie jego organizacji. Ostatecznie do niego nie doszło, bo prawnicy urzędu wojewódzkiego ocenili pod względem prawym, że referendum jest bezprzedmiotowe, a ponadto uchwała o organizacji referendum była podjęta z istotnym naruszeniem prawa.
Referendum w gminie Supraśl w sprawie jej podziału już raz się odbyło. Stało się to w 2015 roku. Było formalnie ważne. Przeciwko podziałowi opowiedziało się 55 proc. głosujących, ale w miejscowościach, które miałyby wejść w skład nowej gminy, zdecydowana większość głosujących opowiedziała się za podziałem.
Burmistrz: podział zahamuje rozwój Supraśla jako miasta uzdrowiskowego
Burmistrz Dobrowolski złożył we wrześniu skargę do Komisji Europejskiej. Mówił wtedy, że rząd, ingerując w strukturę gminy bez wypowiedzenia się na ten temat mieszkańców (chociażby w formie referendum), łamie m.in. Europejską Kartę Samorządu Lokalnego.
Już wcześniej wielokrotnie podkreślał, że podział sprawi, iż dojdzie do powstania bogatej gminy Grabówka i biednej Supraśl, co zahamuje też rozwój miasta Supraśl jako miasta uzdrowiskowego.
Utworzenie nowej gminy pociągnie też za sobą konsekwencje w postaci rozwiązania rady gminy Supraśl. Wygaszone zostały bowiem mandaty ośmiu radnych z miejscowości wchodzących w skład nowej gminy. Potrzebne będą więc nowe wybory. Na razie nie ma dalszych decyzji w tej sprawie.
Autorka/Autor: tm
Źródło: tvn24.pl, PAP
Źródło zdjęcia głównego: Katarzyna Todorczuk, Mirosław Zielenkiewicz