Tramadol jest mało skuteczny w leczeniu bólu przewlekłego i powoduje działania niepożądane - sugerują badania opublikowane przez "BMJ Evidence Base Medicine". Prof. Janus Jakobsen, główny autor badania z Uniwersytetu Południowej Danii (SDU) w Kopenhadze, powołuje się na analizę 19 badań klinicznych, opublikowanych w latach 1998-2024, w których oceniano ten lek w porównaniu do placebo.
Objęto nimi ponad 6,5 tys. pacjentów w wieku od 47 do 69 lat i analizowano w leczeniu różnego typu dolegliwości bólowych, takich jak zapalenie stawów, bóle kręgosłupa oraz uszkodzenie nerwów obwodowych na skutek rozwoju cukrzycy.
Ryzykowna ulga
Opioidy, czyli narkotyczne środki przeciwbólowe, mogą również doprowadzić do uzależniania, szczególnie wtedy, gdy są niewłaściwie stosowane i nadużywane. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) na całym świecie aż 60 mln ludzi jest uzależnionych od opioidów. W 2019 r. odnotowano około 600 tys. zgonów związanych z zażywaniem leków, z tego aż 80 proc. z dotyczyło opioidów. Przy czym 25 proc. tych zgonów związanych było z nadużyciem tego typu leków przeciwbólowych. Zdaniem prof. Jakobsena tramadol często uznawany jest za jeden z bezpieczniejszych opioidów. Zaznacza on jednak, że nie ma na to dowodów. - Stosowanie tego leku, jak też innych opioidów, powinno być zatem ograniczone do niezbędnego minimum. Nasze badania dostarczają argumentów do takiej rekomendacji - podkreśla.
Prof. Jakobsen nie odradza stosowania tramadolu. Zaznacza, że decyzje o przepisaniu tego leku lekarz powinien podejmować indywidualnie, w zależności od stanu zdrowia pacjenta i jego dolegliwości. Trzeba pamiętać, że środek ten może powodować poważne działania niepożądane, takie jak zawroty i bóle głowy, nudności, wymioty, zaparcia, suchość w ustach, pocenie się, zmęczenie oraz problemy z koordynacją i zaczerwienienie skóry. Mogą wystąpić także bóle w klatce piersiowej oraz oddechowo-krążeniowe.
Czy chodzi tylko o tramadol?
Prof. Jason Chang z Columbia University (USA) zwraca jednak uwagę, że wadą większości analizowanych badań był zbyt krótki okres obserwacji, trwający na ogół nie więcej niż 12 tygodni. Z badań tych nie wynika też, jak tramadol działa w porównaniu do innych opioidów oraz innego typu leków przeciwbólowych, takich jak niesteroidowe leki przeciwzapalne. Specjalista uważa, że tramadol może być przydatny przede wszystkim u pacjentów, którzy nie mogą stosować niesteroidowych leków przeciwzapalnych, choć w dłuższym stosowaniu leki te również powodują poważne działania niepożądane, takie jak krwawienia z przewodu pokarmowego. Tramadol nie powinien być jednak stosowany zbyt długo i należy kontrolować jego działania niepożądane. - Nie chodzi zatem o to, żeby tramadol odstawić, lecz by stosować go rozsądnie - przekonuje prof. Jason Chang.
Autorka/Autor: annabie/pwojc
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock