- Z psycholożką społeczną doktorą Dorotą Karwowską rozmawiamy o tym, jak mózg selekcjonuje i przetwarza informacje.
- Naukowczyni przypomina, że mózg szybciej reaguje, niż "pomyśli".
- Dr. Karwowska: na biologicznym, zwierzęcym poziomie poznanie utajone jest mózgowi niezbędne.
- Cykl rozmów "Był sobie mózg" powstał na zakończenie Miesiąca Świadomości Zdrowia Psychicznego - obchodzonego co roku w listopadzie.
- Więcej artykułów o podobnej tematyce znajdziesz w dziale "Zdrowie" w tvn24.pl.
Ludzki mózg - zgodnie z najbardziej aktualnymi danymi naukowymi - posiada 86 miliardów neuronów, czyli podstawowych komórek nerwowych. Mniej więcej tyle, ile jest gwiazd w Drodze Mlecznej. Jeden neuron tworzy średnio siedem tysięcy połączeń synaptycznych z innymi komórkami. Natomiast według różnych szacunków - a sięgam po te z 2022 roku - w mózgu istnieje 10 biliardów (1015) synaps.
Co ciekawe, średnica przeciętnego ludzkiego ciała komórki neuronu to 20 mikrometrów (0,02 mm). Natomiast długość aksonu (jedna z dwóch form wypustek tworzących neuron, zakończonych synapsami; aksony przesyłają impuls z ciała komórki do kolejnych komórek) rozciąga się od kilku mikrometrów po 1,5 metra. Do najdłuższych ludzkich aksonów należą te, które są częścią neuronów przesyłających impulsy z rdzenia kręgowego do stopy dorosłego człowieka. Gdyby zsumować łączną długość wszystkich aksonów i dendrytów (obok aksonu druga z form wypustek z ciała komórki, tworzących neuron; dendryty wyspecjalizowane są w odbieraniu informacji z innych komórek) w ludzkim mózgu, otrzymalibyśmy przewód o długości 160 tysięcy kilometrów. To najczęściej powtarzana szacunkowa liczba. Dla porównania: obwód kuli ziemskiej na równiku to ponad 40 tysięcy kilometrów. Imponujące, prawda?
- Mózg jest najbardziej zaawansowanym wynalazkiem ewolucji - mówi psycholożka społeczna doktora Dorota Karwowska z Katedry Psychologii Społecznej, Osobowości i Procesów Emocjonalnych Uniwersytetu Warszawskiego w rozmowie z TVN24+ w ramach cyklu "Był sobie mózg".
Z dr. Karwowską rozmawiamy o tym, czym jest uczenie się, jak mózg przetwarza i gromadzi informacje oraz jak je selekcjonuje. Psycholożka opisuje teorię "ego totalitarnego" Anthony'ego Greenwalda i wskazuje na jeden z mechanizmów przez niego opisanych - konserwatyzm poznawczy, którym każdy z nas jest obdarzony, chociaż w różnym stopniu. Zgłębiając się w tę koncepcję, łatwiej zrozumieć, dlaczego nie lubimy się mylić. I dlaczego "płaskoziemcy" są w stanie "stanąć na głowie" i sięgać po najbardziej absurdalne teorie, tylko po to, żeby obronić swoje przekonania.
Tomasz-Marcin Wrona: Jak to się dzieje, że mózg jest w stanie przetwarzać informacje?
Dr. Dorota Karwowska: Mózg jest niezwykle skomplikowanym organem i trudno nam sobie wyobrazić, jakimi możliwościami on dysponuje. Samo jego dokładne poznanie jest ogromnym wyzwaniem. Przede wszystkim musimy zrozumieć, że mózg jest najbardziej zaawansowanym wynalazkiem ewolucji, którym ma nam służyć do przetrwania. Ta jego złożoność jest właśnie po to, żebyśmy byli w stanie jak najszybciej wykryć zagrożenie i jak najlepiej adaptować się do środowiska.