Tego, co stało się we wrześniu, "nie da się opisać słowami"

Źródło:
Reuters, climate.copernicus.eu, tvnmeteo.pl
Scenariusze zmian klimatu
Scenariusze zmian klimatuTVN24
wideo 2/14
Zmiany klimatu

Ubiegły miesiąc zapisał się jako najcieplejszy wrzesień na świecie w historii prowadzenia pomiarów - ogłosiła w czwartek agencja Copernicus. To nie jedyny niechlubny rekord, jaki padły na Ziemi w tym czasie.

Średnia temperatura we wrześniu tego roku w skali świata była wyższa o 0,93 stopnia Celsjusza od średniej z lat 1991-2020. Ponadto była wyższa o 0,5 st. C od temperatury, jaka panowała we wrześniu 2020 r, który do tej pory był uznawany za najcieplejszy. Rekord padł też w samej Europie, gdzie temperatura wynosiła średnio o 2,5 st. C powyżej normy z lat 1991-2020 i o 1,1 st. C powyżej temperatury zanotowanej we wrześniu 2020 roku - poinformowano w czwartkowym komunikacie europejskiej agencji Copernicus Climate Change Service (C3S).

"Bezprecedensowy" wrzesień

Ponadto odchylenie temperatury od normy na plus w ubiegłym miesiącu było najwyższe ze wszystkich miesięcy, jakie występują w zbiorze danych zbieranych od 1940 r. Jak skomentowała w mediach społecznościowych Samantha Burgess, zastępczyni dyrektora Copernicus, to wydarzenie "bezprecedensowe".

Dodała, że temperatura w minionym wrześniu była o około 1,75 st. C wyższa od średniej sprzed epoki przedindustrialnej (lata 1850-1900). Tę anomalię przedstawia ostatni słupek po prawej stronie na wykresie, który zamieścił w mediach społecznościowych Carlo Buontempo, fizyk z CS3.

"Nie da się opisać słowami tego, jak wielka jest ta anomalia. (...) W żadnym innym miesiącu nie odnotowano tak dużych anomalii" - napisał Buontempo.

Agencja Copernicus zaznaczyła, że bieżący rok jest na dobrej drodze do tego, by stać się najcieplejszym na Ziemi w historii pomiarów. Średnia temperatura od stycznia do września była o 0,52 st. C wyższa od średniej oraz o 0,5 st. C wyższa niż w analogicznym okresie 2016 r. Ponadto w ciągu tych miesięcy temperatura była średnio o 1,4 st. C wyższa od średniej z epoki przedindustrialnej.

W 2022 r. świat był o 1,2 st. C cieplejszy niż w czasach przedprzemysłowych. Do tej pory rekordowo ciepłe były lata 2016 i 2020, kiedy temperatura była wyższa o 1,25 st. C.

"Pilna potrzeba podjęcia ambitnych działań"

- Zostały dwa miesiące do COP28, tymczasem poczucie pilnej potrzeby podjęcia ambitnych działań na rzecz klimatu nigdy nie było bardziej palące - oceniła Burgess. COP28 to zaplanowany na listopad i grudzień szczyt klimatyczny w Dubaju. W czwartek w Katowicach rozpoczęła się poprzedzająca go dwudniowa konferencja PRECOP.

Jak twierdzą naukowcy, ostatnie rekordowe wartości to skutek negatywnych zmian klimatycznych w połączeniu z występującym właśnie w rejonie Oceanu Spokojnego zjawiskiem El Nino.

- Szczególnie niepokojące jest to, że zjawisko El Nino nadal się rozwija, a więc możemy spodziewać się, że rekordowa temperatura utrzyma się przez wiele miesięcy - powiedział sekretarz generalny Światowej Organizacji Meteorologicznej Petteri Taalas. Dodał, że to "będzie miało kaskadowy wpływ na nasze środowisko i społeczeństwo".

Czerwony kolor oznacza lata cieplejsze od średniej, a niebieski - lata chłodniejsze od średniej.
Średnia globalna temperatura powietrza we wrześniu w latach 1940-2023Czerwony kolor oznacza lata cieplejsze od średniej, a niebieski - lata chłodniejsze od średniej.C3S/ECMWF

W połowie sierpnia przekazano, że lipiec bieżącego roku był najcieplejszym lipcem i zarazem najcieplejszym miesiącem, odkąd prowadzi się pomiary.

Więcej niechlubnych rekordów

Według ostatnich danych, o których poinformowała w czwartek agencja Copernicus, średnia temperatura wód osiągnęła 20,29 st. C, co jest wrześniowym rekordem i drugą najwyższą wartością zaraz po sierpniu tego roku.

Przekazano również, że zasięg lodu morskiego na Antarktydzie był na rekordowo niskim poziomie, jak na tę porę roku. Zasięg lodu na Morzu Arktycznym okazał się o 18 procent niższy od średniej.

Autorka/Autor:Paweł Soszyński

Źródło: Reuters, climate.copernicus.eu, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock, C3S/ECMWF

Pozostałe wiadomości

Zimno na razie z nami zostaje. Jaką aurę przyniesie druga połowa maja? Czego możemy spodziewać się podczas zimnych ogrodników oraz zimnej Zośki? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez Tomasza Wasilewskiego z tvnmeteo.pl.

Pogoda na 16 dni: długa droga do dużego ocieplenia

Pogoda na 16 dni: długa droga do dużego ocieplenia

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW wydał ostrzeżenia meteorologiczne. W całym kraju obowiązują alarmy pierwszego stopnia przed przymrozkami. Przy gruncie temperatura może spaść do nawet -5 stopni Celsjusza.

Ostrzeżenia IMGW dla całego kraju

Ostrzeżenia IMGW dla całego kraju

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Pogoda na jutro, czyli na poniedziałek 12.05. W nocy pokropić może tylko we wschodniej Polsce, a lokalnie temperatura spadnie poniżej zera. Dzień w większości regionów okaże się chłodny.

Pogoda na jutro - poniedziałek 12.05. Nocą znów szczypnie mróz

Pogoda na jutro - poniedziałek 12.05. Nocą znów szczypnie mróz

Źródło:
tvnmeteo.pl

Masy gronorostów pokryły plaże południowej Florydy. Mieszkańcy amerykańskiego stanu skarżą się na nieprzyjemny zapach, jaki towarzyszy rozkładającym się glonom. To jednak dopiero początek sezonu na gronorosty, a jak wynika z badań, w tym roku może być ich wyjątkowo dużo.

Tony glonów pokryły rajskie plaże. "Zapach jest naprawdę okropny"

Tony glonów pokryły rajskie plaże. "Zapach jest naprawdę okropny"

Źródło:
CBS News, WUSF

Japońscy policjanci udaremnili próbę kradzieży... pustelników. Jak podały lokalne media, trzech turystów z Chin schowało tysiące małych skorupiaków do walizek. Bagaż wydawał z siebie dziwne dźwięki, co zaniepokoiło obsługę hotelu.

Usłyszeli szelest dobiegający z walizki. Aresztowano trzech turystów

Usłyszeli szelest dobiegający z walizki. Aresztowano trzech turystów

Źródło:
BBC, The Japan Times

Inwazyjne małże przyczepione do spodu łodzi zostały zauważone w Kalifornii. Niedoczyszczona jednostka mogła stanowić spore zagrożenie dla ekosystemu jeziora, po którym miała pływać. Na wielu kalifornijskich akwenach obowiązuje kwarantanna - ma to ograniczyć rozprzestrzenianie się uciążliwego mięczaka.

Przyczepiły się do spodu łodzi, wprowadzono kwarantannę

Przyczepiły się do spodu łodzi, wprowadzono kwarantannę

Źródło:
CBS News, Solano County Water Agency

Badanie 28 gęsto zaludnionych miast w Stanach Zjednoczonych pokazało, że wszystkie zapadają się w mniejszym lub większym stopniu. Problem dotyczy także metropolii położonych daleko od wybrzeży. Jednym z głównych powodów jest intensywne wydobycie wód gruntowych.

Miasta się zapadają. Naukowcy biją na alarm

Miasta się zapadają. Naukowcy biją na alarm

Źródło:
PAP, Virginia Tech

W Rezerwacie Przyrody Beka, położonym nad Zatoką Pucką zaobserwowano dorosłego żurawia kanadyjskiego (Antigone canadensis). Ptaka znaleźli ornitolodzy Łukasz Janocha, Samuel Sosnowski, Antoni Karolak i Marek Biegański. To pierwszy potwierdzony przypadek pojawienia się tego gatunku w Polsce.

Sensacja nad Zatoką Pucką. Pierwszy taki widok w Polsce

Sensacja nad Zatoką Pucką. Pierwszy taki widok w Polsce

Źródło:
tvnmeteo.pl, Birding Poland

W kalifornijskim mieście Aliso Viejo temperatura zbliżyła się prawie do 40 stopni Celsjusza. Było tak gorąco, że strażacy z hrabstwa Orange ewakuowali przy pomocy śmigłowca kilkunastu turystów.

Piekielnie gorąco. Ewakuowano turystów

Piekielnie gorąco. Ewakuowano turystów

Źródło:
ABC 7 News

Kalifornia walczy z przenoszącymi choroby komarami tygrysimi... sterylizując je. Do środowiska wypuszczane są bezpłodne i niegryzące, ale atrakcyjne dla samic samce. Jaja złożone wskutek stosunku ze sterylnym osobnikiem nie wykluwają się. Populacja inwazyjnych owadów na badanym terenie skurczyła się średnio o 33 procent.

Walczą z tropikalną chorobą za pomocą bezpłodnych komarów

Walczą z tropikalną chorobą za pomocą bezpłodnych komarów

Źródło:
Los Angeles Times, CBS News

Aligator pojawił się pod drzwiami jednego z domów położonych w mieście Fort Myers na Florydzie. Gad mierzył ponad dwa metry. Był tak ciężki, że potrzeba było czterech mężczyzn, aby go podnieść i umieścić na pace pickupa.

Nietypowy gość zapukał do drzwi

Nietypowy gość zapukał do drzwi

Źródło:
CNN, miamiherald.com

Rybołowy spędziły zimę w ciepłych krajach. Pokonały kilka tysięcy kilometrów, aby powrócić na lęgowiska na Ziemi Lubuskiej. - W tym regionie swoje gniazda ma około 30 procent krajowej populacji tego gatunku - przekazał Michał Bielewicz, Regionalny Konserwator Przyrody w Gorzowie Wielkopolskim.

Są rzadkie i narażone na wyginięcie, wróciły do swoich rewirów

Są rzadkie i narażone na wyginięcie, wróciły do swoich rewirów

Źródło:
PAP

Na Rysach doszło w sobotę do śmiertelnego wypadku. Jak poinformowało Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, kobieta spadła z góry w okolicach szczytu. To niejedyna akcja, w jakiej brali udział ratownicy.

Wypadek na Rysach. Nie żyje turystka

Wypadek na Rysach. Nie żyje turystka

Źródło:
TOPR, TPN, TVN24

W sobotę doszło do wejścia w atmosferę radzieckiej sondy Kosmos 482. Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) poinformowała, że obiekt zarejestrowały systemy radarowe nad Niemcami. Polska Agencja Kosmiczna podała, że nie ma sygnałów, aby obiekt mógł wejść w atmosferę Ziemi nad Polską.

Radziecka sonda "weszła w atmosferę Ziemi"

Radziecka sonda "weszła w atmosferę Ziemi"

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, "Z głową w gwiazdach", POLSA, sattrackcam.blogspot.com, tvnmeteo.pl, blogs.esa.int

Co najmniej siedem osób zginęło na skutek powodzi, które nawiedziły stolicę Somalii. W ciągu zaledwie ośmiu godzin w Mogadiszu spadło ponad 115 litrów deszczu na metr kwadratowy. Woda wdzierała się do domów, zalała drogi i spowodowała zamknięcie międzynarodowego portu lotniczego.

Stolica pod wodą. "Domy dosłownie rozpadały się dookoła nas"

Stolica pod wodą. "Domy dosłownie rozpadały się dookoła nas"

Źródło:
Reuters, Daily Sabah

Misja Axiom-4 może zostać opóźniona. Jak wynika z nieoficjalnych informacji, astronauci mogą ruszyć na Międzynarodową Stację Kosmiczną dopiero w czerwcu. Przyczyną opóźnienia, jak ustalił reporter TVN24 BiS Hubert Kijek, ma być problem techniczny.

Lot Polaka w kosmos się opóźni? "Problemy z kapsułą"

Lot Polaka w kosmos się opóźni? "Problemy z kapsułą"

Źródło:
Times of India, tvnmeteo.pl

Bylina Androsace tapete występuje na najwyższej górze świata. Naukowcy z Chin na podstawie liści tej rośliny zmierzyli zawartość rtęci w atmosferze. Okazało się, że stężenie tego pierwiastka spadło w ciągu 20 lat.

Zbadano roślinę rosnącą na Mount Evereście. Pokazała, ile jest rtęci w atmosferze

Zbadano roślinę rosnącą na Mount Evereście. Pokazała, ile jest rtęci w atmosferze

Źródło:
PAP, acs.org,

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej opublikował eksperymentalną prognozę pogody na wakacje. Z danych wynika, że latem w aurze zapanuje jedna wyraźna tendencja, która utrzyma się aż do września. Sprawdź przewidywania na czerwiec, lipiec, sierpień i wrzesień 2025.

Bardzo silny trend tego lata. Takie mają być kolejne cztery miesiące

Bardzo silny trend tego lata. Takie mają być kolejne cztery miesiące

Źródło:
IMGW

Od kilkunastu lat słyszymy o coraz to nowych miejscach, w których znaleziono mikroplastiki. Fragmenty tworzyw sztucznych znajdujemy już nie tylko w środowisku - rzekach, oceanach, na szczytach gór, na wykopaliskach archeologicznych czy nawet w chmurach - ale także w tkankach organizmów żywych.

Przenoszą toksyny, leki, rakotwórcze związki. I są wszędzie

Przenoszą toksyny, leki, rakotwórcze związki. I są wszędzie

Źródło:
TVN24+

Mieszkańcy południowej Kalifornii będą w weekend zmagać się falą upałów - wynika z prognozy Amerykańskiej Narodowej Służby Pogodowej (NWS). W mieście Palm Springs, gdzie zwykle o tej porze roku termometry pokazują średnio 32-34 stopnie Celsjusza, w sobotę temperatura może przekroczyć nawet 43 stopnie.

Ponad 40 stopni. "Zdecydowanie będzie czuć lato"

Ponad 40 stopni. "Zdecydowanie będzie czuć lato"

Źródło:
PAP, abc7.com, upi.com

Tegoroczni zimni ogrodnicy nie powiedzieli jeszcze ostatniego słowa. Nad nasz kraj napływają dalsze masy zimnego powietrza arktycznego, tym razem w towarzystwie frontu atmosferycznego. Za jego sprawą w weekend w południowej Polsce spodziewane są nawet opady śniegu.

Zimni ogrodnicy dmuchną śniegiem. Tu dosypie nawet osiem centymetrów

Zimni ogrodnicy dmuchną śniegiem. Tu dosypie nawet osiem centymetrów

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW

Ostanie przymrozki na Lubelszczyźnie wyrządziły szkody w sadach i uprawach owoców jagodowych. - Straty w uprawach truskawek sięgają 70-80 procent - powiedział Gustaw Jędrejek, prezes Lubelskiej Izby Rolniczej. Regenerację roślin utrudnia susza.

Szkody w uprawach po przymrozkach. Problem potęguje susza

Szkody w uprawach po przymrozkach. Problem potęguje susza

Źródło:
PAP

Część Walencji nawiedziły gwałtowne burze z gradem i ulewnym deszczem. Ulice i pola pokryła w czwartek gruba, biała warstwa lodu. Nawałnice wyrządziły szkody w rolnictwie, lokalne władze rozważają ogłoszenie stanu klęski żywiołowej.

Zaspy gradu na ulicach. Rozważają stan klęski żywiołowej

Zaspy gradu na ulicach. Rozważają stan klęski żywiołowej

Źródło:
Las Provincias, Ecuavisa

Wichury oraz burze, szczególnie te wiosenne, mogą pogarszać sytuację osób uczulonych na pyłki.

Wietrzne i burzowe dni mogą pogarszać naszą alergię. Dlaczego?

Wietrzne i burzowe dni mogą pogarszać naszą alergię. Dlaczego?

Źródło:
The Conversation, tvnmeteo.pl

Bizon zaatakował mężczyznę w parku Yellowstone. Jak podały służby leśne, 47-letni mieszkaniec Florydy podszedł zbyt blisko do zwierzęcia, które poczuło się zagrożone. Strażnicy przypomnieli, że bizony zraniły więcej ludzi w parku niż jakiekolwiek inne dzikie zwierzę.

Turysta podszedł do bizona. Zwierzę zaatakowało

Turysta podszedł do bizona. Zwierzę zaatakowało

Źródło:
CBS News

Peruwiańscy rybacy przetrwali 55 dni na Pacyfiku. Jak przekazały lokalne media, statek został odnaleziony na wodach Ekwadoru, setki kilometrów od portu, z którego wypłynął. Jednostka miała uszkodzony silnik, ale płynęła dzięki żaglom wykonanym przez załogę.

Przetrwali 55 dni na oceanie pod samodzielnie wykonanym żaglem

Przetrwali 55 dni na oceanie pod samodzielnie wykonanym żaglem

Źródło:
PAP, Peru Pesquero

Gwałtowna burza przeszła przez miasto Colleyville w Teksasie. Kamera do monitoringu uchwyciła na nagraniu, jak piorun uderza w dom, a sekundę później wybucha pożar.

Piorun uderza w dom, wybucha pożar. Nagranie

Piorun uderza w dom, wybucha pożar. Nagranie

Źródło:
CNN, foxweather.com

Baza danych dotycząca kosztów związanych z ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi (Billion Dollar Weather and Climate Disasters), która prowadzona jest od 1980 roku, zostaje zawieszona - poinformowała w czwartek Narodowa Służba Oceaniczna i Atmosferyczna (NOAA), która ją do tej pory tworzyła.

Koniec bazy danych o ekstremalnych zjawiskach pogodowych

Koniec bazy danych o ekstremalnych zjawiskach pogodowych

Źródło:
CNN, NOAA

Skorpiony przejmują kontrolę nad brazylijskimi miastami - ostrzegają eksperci z tego kraju. Spodziewają się, że w najbliższej dekadzie odnotowane zostaną co najmniej dwa miliony ukąszeń tych pajęczaków.

Miliony skorpionów w miastach. Prognozy ekspertów budzą grozę

Miliony skorpionów w miastach. Prognozy ekspertów budzą grozę

Źródło:
Guardian, tvn24.pl

Kleszcze coraz częściej pojawiają się w miastach i na terenach podmiejskich. Między innymi takie wnioski wyciągnęli naukowcy na podstawie badań wykonanych w Warszawie.

Przyjrzeli się kleszczom w Warszawie. Oto wnioski

Przyjrzeli się kleszczom w Warszawie. Oto wnioski

Źródło:
PAP