Tego, co stało się we wrześniu, "nie da się opisać słowami"

Źródło:
Reuters, climate.copernicus.eu, tvnmeteo.pl
Wcześniej susza, teraz ekstremalne ulewy. Klimatolodzy: takie zjawiska będą coraz częstsze
Wcześniej susza, teraz ekstremalne ulewy. Klimatolodzy: takie zjawiska będą coraz częstsze Marta Kolbus/Fakty po Południu TVN24
wideo 2/13
Zmiany klimatu

Ubiegły miesiąc zapisał się jako najcieplejszy wrzesień na świecie w historii prowadzenia pomiarów - ogłosiła w czwartek agencja Copernicus. To nie jedyny niechlubny rekord, jaki padły na Ziemi w tym czasie.

Średnia temperatura we wrześniu tego roku w skali świata była wyższa o 0,93 stopnia Celsjusza od średniej z lat 1991-2020. Ponadto była wyższa o 0,5 st. C od temperatury, jaka panowała we wrześniu 2020 r, który do tej pory był uznawany za najcieplejszy. Rekord padł też w samej Europie, gdzie temperatura wynosiła średnio o 2,5 st. C powyżej normy z lat 1991-2020 i o 1,1 st. C powyżej temperatury zanotowanej we wrześniu 2020 roku - poinformowano w czwartkowym komunikacie europejskiej agencji Copernicus Climate Change Service (C3S).

"Bezprecedensowy" wrzesień

Ponadto odchylenie temperatury od normy na plus w ubiegłym miesiącu było najwyższe ze wszystkich miesięcy, jakie występują w zbiorze danych zbieranych od 1940 r. Jak skomentowała w mediach społecznościowych Samantha Burgess, zastępczyni dyrektora Copernicus, to wydarzenie "bezprecedensowe".

Dodała, że temperatura w minionym wrześniu była o około 1,75 st. C wyższa od średniej sprzed epoki przedindustrialnej (lata 1850-1900). Tę anomalię przedstawia ostatni słupek po prawej stronie na wykresie, który zamieścił w mediach społecznościowych Carlo Buontempo, fizyk z CS3.

"Nie da się opisać słowami tego, jak wielka jest ta anomalia. (...) W żadnym innym miesiącu nie odnotowano tak dużych anomalii" - napisał Buontempo.

Agencja Copernicus zaznaczyła, że bieżący rok jest na dobrej drodze do tego, by stać się najcieplejszym na Ziemi w historii pomiarów. Średnia temperatura od stycznia do września była o 0,52 st. C wyższa od średniej oraz o 0,5 st. C wyższa niż w analogicznym okresie 2016 r. Ponadto w ciągu tych miesięcy temperatura była średnio o 1,4 st. C wyższa od średniej z epoki przedindustrialnej.

W 2022 r. świat był o 1,2 st. C cieplejszy niż w czasach przedprzemysłowych. Do tej pory rekordowo ciepłe były lata 2016 i 2020, kiedy temperatura była wyższa o 1,25 st. C.

"Pilna potrzeba podjęcia ambitnych działań"

- Zostały dwa miesiące do COP28, tymczasem poczucie pilnej potrzeby podjęcia ambitnych działań na rzecz klimatu nigdy nie było bardziej palące - oceniła Burgess. COP28 to zaplanowany na listopad i grudzień szczyt klimatyczny w Dubaju. W czwartek w Katowicach rozpoczęła się poprzedzająca go dwudniowa konferencja PRECOP.

Jak twierdzą naukowcy, ostatnie rekordowe wartości to skutek negatywnych zmian klimatycznych w połączeniu z występującym właśnie w rejonie Oceanu Spokojnego zjawiskiem El Nino.

- Szczególnie niepokojące jest to, że zjawisko El Nino nadal się rozwija, a więc możemy spodziewać się, że rekordowa temperatura utrzyma się przez wiele miesięcy - powiedział sekretarz generalny Światowej Organizacji Meteorologicznej Petteri Taalas. Dodał, że to "będzie miało kaskadowy wpływ na nasze środowisko i społeczeństwo".

Czerwony kolor oznacza lata cieplejsze od średniej, a niebieski - lata chłodniejsze od średniej.
Średnia globalna temperatura powietrza we wrześniu w latach 1940-2023Czerwony kolor oznacza lata cieplejsze od średniej, a niebieski - lata chłodniejsze od średniej.C3S/ECMWF

W połowie sierpnia przekazano, że lipiec bieżącego roku był najcieplejszym lipcem i zarazem najcieplejszym miesiącem, odkąd prowadzi się pomiary.

Więcej niechlubnych rekordów

Według ostatnich danych, o których poinformowała w czwartek agencja Copernicus, średnia temperatura wód osiągnęła 20,29 st. C, co jest wrześniowym rekordem i drugą najwyższą wartością zaraz po sierpniu tego roku.

Przekazano również, że zasięg lodu morskiego na Antarktydzie był na rekordowo niskim poziomie, jak na tę porę roku. Zasięg lodu na Morzu Arktycznym okazał się o 18 procent niższy od średniej.

Autorka/Autor:Paweł Soszyński

Źródło: Reuters, climate.copernicus.eu, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock, C3S/ECMWF

Pozostałe wiadomości

Pogoda na sylwestra i Nowy Rok. Kolejne dni przyniosą nam kontynuację pochmurnej, deszczowej i mglistej, ale dość spokojnej aury. We wtorek, tuż przed nocą sylwestrową, niebo miejscami zacznie się przejaśniać. Co czeka nas w pogodzie w nowym roku?

Jaka pogoda na sylwestra i Nowy Rok? Najnowsza prognoza

Jaka pogoda na sylwestra i Nowy Rok? Najnowsza prognoza

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wysokie fale nawiedziły Peru. W piątek w pobliżu północnych wybrzeży kraju na morzu uwięzionych było ponad stu rybaków, a część portów została zamknięta. Według prognoz, niebezpieczna aura w tym regionie może utrzymać się nawet do środy.

Fale ciskały łodziami jak zabawkami. Nagranie

Fale ciskały łodziami jak zabawkami. Nagranie

Źródło:
Reuters, Infobae

Gęste mgły w następnych godzinach nadal mogą powodować problemy komunikacyjne w Polsce. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia dla niemal całego kraju. Poza tym w południowo-wschodnich województwach na drogach może być ślisko za sprawą marznących opadów.

Niebezpiecznie we wszystkich województwach. IMGW ostrzega

Niebezpiecznie we wszystkich województwach. IMGW ostrzega

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Rekin zaatakował wędkarza we wschodniej Australii. Jak przekazały lokalne media, 40-latek spędzał czas z rodziną nad wodą, gdy nagle zaatakował go drapieżnik. Mimo długiej walki o jego życie, mężczyzna zmarł.

Rekin chwycił wędkarza za szyję. Mężczyzna zmarł

Rekin chwycił wędkarza za szyję. Mężczyzna zmarł

Źródło:
PAP, Canberra Times

Ptasia grypa zdziesiątkowała populację dzikich kotów w ośrodku dla zwierząt w Shelton w amerykańskim stanie Waszyngton. Z 37 osobników pozostało tylko 17. Nie wiadomo, jak zwierzęta się zaraziły.

20 dzikich kotów nie żyje. "Myśleliśmy, że robimy wszystko, żeby uniknąć czegoś takiego"

20 dzikich kotów nie żyje. "Myśleliśmy, że robimy wszystko, żeby uniknąć czegoś takiego"

Źródło:
CNN

Pogoda na dziś. Sobota 28.12 zapowiada się pochmurno i mglisto, a termometry wskażą od 2 do 6 stopni Celsjusza. Biomet przeważnie będzie niekorzystny.

Marznące mgły, mżawka i śnieg ziarnisty. Pogoda na sobotę

Marznące mgły, mżawka i śnieg ziarnisty. Pogoda na sobotę

Źródło:
tvnmeteo.pl

Alert RCB. Zła jakość powietrza na południowym zachodzie Polski. W związku z prognozowanym dużym stężeniem smogu do niektórych mieszkańców tej części kraju w sobotę rano został wysłany alert RCB. Służby odradzają aktywność na zewnątrz.

Czerwone punkty na mapie. Alert RCB

Czerwone punkty na mapie. Alert RCB

Źródło:
RCB, tvnmeteo.pl

Trzy domy zostały zniszczone przez duży pożar buszu, który wybuchł w Parku Narodowym Grampians w australijskim stanie Wiktoria. Wyczekiwana poprawa pogody pozwoliła jednak strażakom powstrzymać rozprzestrzenianie się płomieni. Władze poinformowały, że w piątek większość ewakuowanych mieszkańców wróciła do swoich miejscowości.

"Modliłem się, żebyśmy mogli wrócić do domu"

"Modliłem się, żebyśmy mogli wrócić do domu"

Źródło:
ABC, tvnmeteo.pl

W lesie w podlaskim Surażu pojawiły się lodowe włosy. Zdjęcia, na którym widać to rzadkie zjawisko, dostaliśmy na Kontakt24. Dopiero kilka lat temu naukowcy odkryli proces jego powstawania.

"Przypominało pałki z watą cukrową. Było tego całe mnóstwo"

"Przypominało pałki z watą cukrową. Było tego całe mnóstwo"

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Naukowcy z szwedzkiego Uniwersytetu w Upssali zidentyfikowali w Bałtyku nowy, drapieżny gatunek śledzia. Jak twierdzą, ta "unikalna populacja" rybożernych śledzi ewoluowała prawdopodobnie setki, a nawet tysiące lat.

Odkryli w Bałtyku drapieżne śledzie

Odkryli w Bałtyku drapieżne śledzie

Źródło:
PAP

W małopolskiej Przysietnicy pojawiła się biała tęcza. Zdjęcie nietypowego zjawiska, które powstaje w czasie mgły, otrzymaliśmy na Kontakt24.

Biała tęcza w Małopolsce. "Czegoś takiego jeszcze nie widziałem"

Biała tęcza w Małopolsce. "Czegoś takiego jeszcze nie widziałem"

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Gęste mgły w Wielkiej Brytanii powodują ograniczenia w lotach na kilku lotniskach - poinformowała brytyjska służba NATS, odpowiedzialna za zarządzanie ruchem lotniczym.

Problemy na lotniskach w Wielkiej Brytanii

Problemy na lotniskach w Wielkiej Brytanii

Źródło:
PAP, BBC

Pewnej rodzinie mieszkającej na Florydzie zaginął pies. Zwierzę szczęśliwie odnalazło się po dziewięciu dniach i to w Wigilię. Właściciele czworonoga powiedzieli, że ich świąteczne marzenie się spełniło.

Świąteczne marzenie spełnione. "Sama zadzwoniła do drzwi"

Świąteczne marzenie spełnione. "Sama zadzwoniła do drzwi"

Źródło:
kktv.com

Ulewy związane z burzą Elena nawiedziły część Grecji. Po obfitych opadach przeciekł dach stadionu lokalnej drużyny koszykarskiej Olympiakos w Pireusie. Woda zalała boisko, telebim i siłownię.

Intensywny deszcz zalał stadion

Intensywny deszcz zalał stadion

Aktualizacja:
Źródło:
ENEX, EMY, GreekReporter, ekathimerini.com

Sonda Parker jest bezpieczna i funkcjonuje bez zarzutów - poinformowała w piątek NASA. Wcześniej bezzałogowy statek kosmiczny znalazł się w odległości ponad sześciu milionów kilometrów od Słońca - bliżej, niż jakiekolwiek inne urządzenie wykonane przez człowieka. Parker musiała sprostać niezwykle wysokiej temperaturze sięgającej 982 stopni Celsjusza.

Ta misja zapisała się w dziejach. NASA odebrała sygnał

Ta misja zapisała się w dziejach. NASA odebrała sygnał

Źródło:
The Guardian, PAP, BBC

W ostatnich kilkudziesięciu godzinach mieszkańcy Teksasu mierzyli się z trudnymi warunkami atmosferycznymi. Przez południowy stan USA przeszedł front niosący burze oraz wichury. Towarzyszyła mu również trąba wodna, która pojawiła się nad jeziorem Houston.

Wirujący lej nad jeziorem. Nagranie

Wirujący lej nad jeziorem. Nagranie

Źródło:
FOX Weather, CNN, NWS

Dziewięć osób nadal pozostaje zaginionych po zawaleniu się mostu na rzece Tocantins w Brazylii. Od kilku dni na miejscu trwa akcja poszukiwawcza. W wyniku katastrofy do wody wpadły między innymi cysterny z pestycydami oraz kwasem siarkowym. Pomimo obaw lokalne służby twierdzą, że wyciek niezwykle szkodliwych środków nie spowodował katastrofy ekologicznej.

Zawalenie się mostu w Brazylii. Rośnie liczba ofiar, nieznany los wielu osób

Zawalenie się mostu w Brazylii. Rośnie liczba ofiar, nieznany los wielu osób

Źródło:
CNN, Reuters

Meteorolog zaginął podczas ekstremalnej śnieżycy w Bośni i Hercegowinie. Jak podały lokalne media, mężczyzna we wtorek rano udał się do obserwatorium na szczycie góry Bjelašnica i nie dał znaku życia. W czwartek akcję poszukiwawczą przerwano z uwagi na trudne warunki meteorologiczne.

Zaginął meteorolog. Szedł do pracy, gdy szalała burza śnieżna

Zaginął meteorolog. Szedł do pracy, gdy szalała burza śnieżna

Źródło:
vijesti.ba, Euronews

Lawina śnieżna porwała skuter śnieżny w Utah. Jak przekazało lokalne centrum lawinowe, do zdarzenia doszło podczas wycieczki dwóch braci - jeden z nich przez przypadek wywołał zejście mas śniegu, które pochłonęło jego brata. Na szczęście mężczyźni posiadali odpowiedni sprzęt i wydostali się z pułapki.

Zbocze "zaczęło falować" i pochłonęło mężczyznę

Zbocze "zaczęło falować" i pochłonęło mężczyznę

Źródło:
CNN, Utah Avalanche Center

Daniele pojedynkowały się w okolicach szpitala. Nagranie zostało zarejestrowane w Wejherowie (woj. pomorskie), a otrzymaliśmy je na Kontakt24.

Nagrał pojedynek danieli. "Wyglądały zjawiskowo"

Nagrał pojedynek danieli. "Wyglądały zjawiskowo"

Źródło:
Kontakt 24, Lasy Państwowe

Podczas świątecznego pokazu w cyrku w Neapolu lwy przestały słuchać się tresera. Gdy próbował je zdyscyplinować, jedno ze zwierząt skoczyło na drzwi klatki. Incydent wystraszył widownię. Część osób zaczęła w popłochu opuszczać występ. 

Chwile grozy w cyrku. Lwy skaczą, widzowie zerwali się z miejsc  

Chwile grozy w cyrku. Lwy skaczą, widzowie zerwali się z miejsc  

Źródło:
PAP, Corriere della Sera

W Nowym Jorku spadł śnieg. Białych świąt w tym mieście nie było od 15 lat - podały lokalne media. W Boże Narodzenie w Central Parku leżało kilka centymetrów śniegu.

Białe święta po raz pierwszy od 15 lat

Białe święta po raz pierwszy od 15 lat

Źródło:
ENEX, abcnews.go.com, nypost.com

Ciało samicy mamuta, liczące sobie 50 tysięcy lat, znaleziono w kraterze na terenie Syberii. Rosyjscy badacze poinformowali o odkryciu w poniedziałek. - To jeden z najlepszych okazów, jakie kiedykolwiek znaleziono - powiedział w rozmowie z agencją informacyjną TASS Maksim Czeprasow, rosyjski paleontolog.

W kraterze znaleziono ciało mamuta. Ten wspaniale zachowany okaz ma 50 tysięcy lat

W kraterze znaleziono ciało mamuta. Ten wspaniale zachowany okaz ma 50 tysięcy lat

Źródło:
Reuters, CNN

Burza śnieżna nawiedziła Bośnie i Hercegowinę. Ponad 200 tysięcy domów było w środę pozbawionych prądu. Intensywne opady śniegu doprowadziły do paraliżu komunikacyjnego, a niektóre miejscowości zostały odcięte od świata. Biało zrobiło się też w Serbii i Chorwacji.

Bałkany pod śniegiem. Samochody w zaspach, domy pozbawione prądu 

Bałkany pod śniegiem. Samochody w zaspach, domy pozbawione prądu 

Źródło:
Reuters, ENEX, vijesti.ba

Po kilku miesiącach spokoju wulkan Kilauea znajdujący się na Hawajach znów dał o sobie znać. Z krateru wystrzeliła fontanna lawy, która wzbiła się na wysokość około 80 metrów. Służby Parku Narodowego Wulkanów apelowały do turystów o zachowanie ostrożności.

Z krateru wulkanu na Hawajach wydobywają się strumienie gorącej lawy

Z krateru wulkanu na Hawajach wydobywają się strumienie gorącej lawy

Źródło:
Reuters, CNN, AP News

Orka, która kilka lat temu przez 17 dni w akcie żałoby pływała ze swoim zmarłym cielęciem, znów urodziła. Naukowcy przekazali tę wiadomość tuż przed świętami, mają jednak obawy dotyczące zdrowia młodego osobnika.

Przez 17 dni pływała z martwym młodym. Teraz ma nowe dziecko

Przez 17 dni pływała z martwym młodym. Teraz ma nowe dziecko

Źródło:
CNN, tvnmeteo.pl

Tegoroczna Wigilia Bożego Narodzenia w Irlandii Północnej była najcieplejsza w historii pomiarów. We wtorek po południu termometry na półwyspie Magilligan na północnym zachodzie kraju pokazały rekordowe 14,3 stopnia Celsjusza.

Tak ciepłej Wigilii jeszcze tu nie było

Tak ciepłej Wigilii jeszcze tu nie było

Źródło:
BBC, tvnmeteo.pl

Naukowcy z niepokojem przypatrują się danym klimatycznym za kończący się rok. Wynika z nich, że 2024 najprawdopodobniej będzie najcieplejszym odkąd prowadzone są pomiary. W ten sposób symbolicznie kończy się również najgorętsza dekada w najnowszej historii ludzkości. O konsekwencjach tych zmian opowiadała na antenie TVN24 doktor Paulina Sobiesiak-Penszko.

"Destabilizacja bardzo przyjaznych warunków do życia"

"Destabilizacja bardzo przyjaznych warunków do życia"

Źródło:
TVN24

Na malezyjskiej wyspie Borneo naukowcy odkryli nowy gatunek rośliny zwanej dzbanecznikiem. Ma ona liście pokryte włoskami przypominającymi futro orangutana. Znaleziono tylko 39 okazów.

Ta roślina jest jak orangutan

Ta roślina jest jak orangutan

Źródło:
PAP