COP26. Rozpoczął się szczyt klimatyczny ONZ

Źródło:
PAP
Morawiecki w Glasgow: transformacja klimatyczna nie może odbywać się kosztem ludzi
Morawiecki w Glasgow: transformacja klimatyczna nie może odbywać się kosztem ludziTVN24
wideo 2/4
Szczyt klimatyczny COP26

W niedzielę w Glasgow rozpoczęła się konferencja klimatyczna COP26. Liderzy 196 państw będą próbowali uzgodnić działania, które mają pozwolić na zatrzymanie coraz bardziej odczuwalnych zmian klimatu.

W trwającej do 12 listopada konferencji klimatycznej COP26 weźmie udział około 25 tysięcy delegatów: polityków, ekspertów, negocjatorów, przedstawicieli organizacji pozarządowych, biznesu i mediów. Wśród ponad 120 szefów państw lub rządów, którzy są spodziewani, jest między innymi brytyjski następca tronu książę Karol oraz premier Boris Johnson, prezydent USA Joe Biden, kanclerz Niemiec Angela Merkel, prezydent Francji Emmanuel Macron, przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, premierzy Indii Narendra Modi i Australii Scott Morrison.

Istotne jest również to, kogo zabrakło, bo im dłuższa lista nieobecnych, tym bardziej prawdopodobne jest, że konferencja nie zakończy się sukcesem. Do Glasgow nie przyjechał Xi Jinping, prezydent Chin, kraju, który jest największym emitentem gazów cieplarniach na świecie, a także prezydenci Rosji Władimir Putin i Brazylii Jair Bolsonaro.

COP26, konferencja klimatyczna

Głównym celem konferencji jest wzmocnienie uzgodnień zawartych w Paryżu w 2015 roku, gdy po raz pierwszy wszystkie kraje zawarły porozumienie w sprawie walki z globalnym ociepleniem i redukcji emisji gazów cieplarnianych.

Ustalono wówczas, że wszystkie strony będą "kontynuować wysiłki" w celu ograniczenia wzrostu temperatury na świecie do 1,5 stopnia Celsjusza w stosunku do poziomu sprzed epoki przemysłowej i utrzymania tego wzrostu "znacznie poniżej" 2 st. C. Uzgodniono również ograniczenie emisji gazów cieplarnianych pochodzących z działalności człowieka do poziomu, który drzewa, gleba i oceany mogą naturalnie wchłonąć - czyli osiągnięcie zerowej emisji netto - w latach 2050-2100. Każdy kraj ma wyznaczyć własne cele w zakresie redukcji emisji ("wkłady określone na szczeblu krajowym", NDC), poddawane przeglądowi co pięć lat w celu zwiększenia ambicji. Ponadto bogate kraje mają pomagać biedniejszym poprzez zapewnienie środków na dostosowanie się do zmian klimatycznych i przejście na energię odnawialną.

Problem w tym, że nie wszystkie ustalenia z Paryża są realizowane, a nawet jeśli byłyby, to według ekspertów nie wystarczą one do tego, by zatrzymać zmiany klimatu i potrzebne są bardziej zdecydowane działania. Średnia temperatura na Ziemi już jest o 1,1 C wyższa niż była przed rozpoczęciem epoki przemysłowej, tymczasem jak wynika z opublikowanego we wtorek raportu Programu Środowiskowego ONZ (UNEP), jeśli nie zostaną uzgodnione dalsze redukcje emisji, wzrost temperatury na świecie do końca tego wieku wyniesie 2,7 st. C w stosunku do początku epoki przemysłowej.

Skutki zmian klimatycznychAdam Ziemienowicz/PAP

Zgodnie z porozumieniem paryskim wszystkie kraje powinny aktualizować swoje NDC co pięć lat, a każdy kolejny powinien być bardziej ambitny niż poprzedni i "odzwierciedlać najwyższe możliwe ambicje" stron. Do końca lipca swoje nowe plany złożyło w ONZ 110 państw, w tym kraje Unii Europejskiej, Wielka Brytania, USA i Kanada. Ale Chiny i Indie, czyli pierwszy i trzeci emitent gazów cieplarnianych, oraz Arabia Saudyjska, nie zrobiły tego wcale, Rosja (4. miejsce pod względem emisji), Indonezja (5. miejsce) i Australia nie podniosły, a Brazylia (6. miejsce) - je obniżyła.

Nie udało się też w pełni zrealizować ustaleń finansowych - w porozumieniu paryskim powtórzono złożone już w 2009 r. zobowiązanie, że do roku 2020 kraje rozwinięte będą przekazywać uboższym 100 miliardów dolarów rocznie, aby pomóc im w radzeniu sobie ze skutkami zmian klimatu oraz przejściu na bardziej ekologiczny model gospodarki. Tymczasem w 2019 r. zebrano na ten cel tylko 79,6 mld dolarów, a według niedawnych szacunków ONZ cel 100 mld zostanie osiągnięty dopiero w 2023 r., czyli w czasie, gdy miało już trwać dochodzenie do kolejnego, bardziej ambitnego celu w 2025 r.

Dla wielu uboższych krajów to jest najważniejsza sprawa do rozwiązania podczas COP26, bo jak przekonują, bez pomocy finansowej nie mogą realizować planów przejścia do gospodarki niskoemisyjnej. Poza tym wskazują, że w ich przypadku poziom emisji w przeliczeniu na mieszkańca jest niewielki, ale przeważnie to one są najmocniej dotknięte zmianami klimatycznymi.

To, czy uda się rozwiązać kwestię finansową i wypełnić brakującą lukę, a także osiągnąć porozumienie w sprawie kolejnego, wyższego celu wsparcia finansowego po 2025 r., będzie jednym z mierników tego, czy COP26 okaże się sukcesem, czy też nie. Ale w związku z pandemią COVID-19 i wydatkami, jakie wszystkie państwa musiały ponieść na zwalczanie jej skutków, skłonność do przekazywania dodatkowych pieniędzy na pomoc w walce ze zmianami klimatu może być mniejsza.

Zmiany klimatuAdam Ziemienowicz/PAP

Cele COP26

Wielka Brytania jako współgospodarz COP26 - drugim są Włochy - chciałaby, aby wszystkie kraje poparły zdecydowane oświadczenie, w którym zobowiążą się do dążenia do zerowej emisji netto do roku 2050 - a więc znacznie szybszego niż była mowa w porozumieniu paryskim - a także do znacznej redukcji emisji do roku 2030. Brytyjski rząd jako pierwszy spośród krajów grupy G7 zadeklarował taki cel zerowej emisji netto i chciałby, aby pozostałe kraje, przynajmniej te wysoko uprzemysłowione, poszły jego śladem.

Brytyjski rząd chce także przyspieszenia procesu zastępowania samochodów z silnikami spalinowymi elektrycznymi i proponuje wprowadzenie od 2040 r. zakazu sprzedaży nowych pojazdów z silnikami spalinowymi. Chciałby także przyspieszenia odchodzenia od paliw kopalnych, w szczególności od węgla, ale w tej sprawie jest duży opór części państw, w tym Chin, Rosji, Indii i Australii. Kolejnym celami są zobowiązanie do ograniczenia wycinki drzew i degradacji lasów, oraz do ochrony większej liczby osób przed skutkami zmian klimatu, np. poprzez finansowanie systemów ochrony wybrzeża.

Ponadto podczas COP26 zapewne uzgodnione zostaną techniczne porozumienia dotyczące implementacji uzgodnień zawartych w Paryżu. Ale coraz bardziej jasne jest, że sama realizacja tamtego porozumienia już nie wystarczy.

Paryskie porozumienie klimatycznePAP/Reuters

Brazylia podpisze porozumienie w sprawie ochrony lasów

Brazylia, kraj w którego granicach znajduje się 60 procent Puszczy Amazońskiej, podpisze na Konferencji Klimatycznej COP26 w Glasgow porozumienie w sprawie ochrony lasów - zapowiedział w piątek oficjalny przedstawiciel tego kraju.

O tym oświadczeniu ambasadora Paulino Carvalho Neto, sekretarza brazylijskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych ds. Polityki Wielostronnej, poinformowały w piątek wieczorem wszystkie staje telewizyjne tego kraju. Brazylijscy komentatorzy podkreślają, że porozumienie w sprawie ochrony lasów stanie się jednym z najważniejszych wyników tej międzynarodowej konferencji.

- Jesteśmy bardzo zadowoleni z rezultatów rozmów, które doprowadziły w ostatecznym wyniku do porozumienia, które dowodzi, że nowe brazylijskie stanowisko jest postawą kompromisu w kwestiach zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza gdy chodzi o zmiany klimatyczne - oświadczył Carvalho Neto w wywiadzie udzielonym w piątek brazylijskiemu serwisowi BBC.

Ranking ryzyka klimatycznegoPAP/Adam Ziemienowicz

Autorka/Autor:anw/dd

Źródło: PAP

Pozostałe wiadomości

Gęste mgły pojawią się we wtorek o poranku na dużym obszarze Polski. Obowiązują ostrzeżenia Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Widzialność spada do 100 metrów.

Ostrzeżenia w 10 województwach

Ostrzeżenia w 10 województwach

Źródło:
IMGW

Do Kuby zbliża się burza tropikalna Rafael i zdaniem ekspertów wkrótce zmieni się w huragan. Lokalne władze zdecydowały się na ewakuację ponad 70 tysięcy mieszkańców tej karaibskiej wyspy. Największe zagrożenie mają stanowić obfite opady deszczu.

Ewakuują 70 tysięcy osób. "Nie damy rady odzyskać wszystkiego, co stracimy"

Ewakuują 70 tysięcy osób. "Nie damy rady odzyskać wszystkiego, co stracimy"

Źródło:
PAP, Reuters, tvnmeteo.pl

Indonezyjskie władze zamierzają ewakuować ponad 16 tysięcy mieszkańców z wiosek położonych wokół wulkanu Lewotobi Laki Laki. Jego erupcja w nocy z niedzieli na poniedziałek zabiła dziewięć osób, istnieje obawa kolejnych wybuchów w niedługim czasie.

Zabici i tysiące uszkodzonych domów. Wulkan wkrótce znów może wybuchnąć

Zabici i tysiące uszkodzonych domów. Wulkan wkrótce znów może wybuchnąć

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Pogodę w nadchodzących dniach będzie kształtował "zgniły" wyż. Sprawi, że w kolejnych dniach w wielu miejscach będzie pochmurno i mglisto. Poranki okażą się mroźne, a w dzień temperatura ledwo przekroczy 10 stopni Celsjusza.

"Zgniły" wyż zawładnie Polską. Co to dla nas oznacza

"Zgniły" wyż zawładnie Polską. Co to dla nas oznacza

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś. We wtorek 05.11 spodziewamy się dużej ilości słońca. Termometry pokażą od 8 do 11 stopni. Biomet będzie neutralny.

Pogoda na dziś - wtorek 05.11. Dużo słońca, od 8 do 11 stopni

Pogoda na dziś - wtorek 05.11. Dużo słońca, od 8 do 11 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Chmura przypominająca latający spodek zawisła nad szczytami. Została uchwycona na nagraniu przez pracownika Wysokogórskiego Obserwatorium Meteorologicznego IMGW-PIB na Kasprowym Wierchu.

Zjawiskowa chmura zawisła nad szczytami

Zjawiskowa chmura zawisła nad szczytami

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Dzisiejszy wieczór był kolejnym z rzędu, kiedy nad Polską dało się zaobserwować "kosmiczny pociąg". Zdjęcia i nagrania przelotu satelitów Starlink otrzymaliśmy na Kontakt24.

Przelot Starlinków. Wasze relacje

Przelot Starlinków. Wasze relacje

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, Z głową w gwiazdach

Ulewy nawiedziły w poniedziałek hiszpańską Katalonię. Gwałtowna aura spowodowała, że odwołano 70 połączeń lotniczych. W Barcelonie, gdzie przez pewien czas obowiązywały alarmy najwyższego, czerwonego stopnia, częściowo zalane zostało lotnisko.

Zwały ziemi i błota na autostradach, był czerwony alert

Zwały ziemi i błota na autostradach, był czerwony alert

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, TVE, El Pais, tvnmeteo.pl, PAP

W oddali widziałem już zbliżającą się wodę. W ostatnim momencie przejechałem samochodem przez most. Widziałem ludzi i samochody niesione przez nurt - opowiadał w rozmowie z redakcją Kontaku24 pan Lech, który mieszka w hiszpańskiej Walencji. Trwa sprzątanie po katastrofalnych powodziach, które niecały tydzień temu nawiedziły południowo-wschodnią część kraju. Liczba ofiar śmiertelnych przekracza 200, zaginionych jest ponad tysiąc.

"Przejechałem przez most, który zawalił się dwie minuty później"

"Przejechałem przez most, który zawalił się dwie minuty później"

Źródło:
Kontakt24, Reuters, PAP, tvnmeteo.pl

Żubry przechodzą przez asfaltową drogę o poranku. Wędrówkę stada uchwycił na nagraniu Reporter24 pan Antoni. - Lubię sobie spacerować po lesie, a żubrami interesuje się, bo to gatunek, który prawie wyginął - powiedział.

"To stado może liczyć ze sto osobników albo jeszcze więcej"

"To stado może liczyć ze sto osobników albo jeszcze więcej"

Źródło:
Kontakt24

Kilkanaście osób zostało rannych po tym, jak przez środkową część stanu Oklahoma przeszły gwałtowne burze i co najmniej kilka tornad. Zniszczone są liczne domy. W sześciu hrabstwach wprowadzono stan wyjątkowy.

Ranni, domy zrównane z ziemią. Przeszło co najmniej sześć tornad

Ranni, domy zrównane z ziemią. Przeszło co najmniej sześć tornad

Źródło:
PAP, Reuters, AP

Przemieszczająca się nad Atlantykiem burza tropikalna Patty, a razem z nią ulewy i silny wiatr, na początku tygodnia ma dotrzeć do Półwyspu Iberyjskiego. W niedzielę przeszła nad Azorami.

Burza tropikalna zmierza w kierunku Portugalii i Hiszpanii

Burza tropikalna zmierza w kierunku Portugalii i Hiszpanii

Aktualizacja:
Źródło:
SIC Noticias, NHC, IPMA

Ochłodzenie, które przyszło do nas w weekend, pozostanie w Polsce na dłużej. Sprawdź długoterminową prognozę pogody przygotowaną przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: o cieple możemy na razie zapomnieć

Pogoda na 16 dni: o cieple możemy na razie zapomnieć

Źródło:
tvnmeteo.pl

W słowackich Tatrach doszło w sobotę do śmiertelnego wypadku. Turyści z Polski próbowali zdobyć Gerlach tak zwaną Drogą Tatarki, ale - jak przekazali słowaccy ratownicy - nie posiadali odpowiedniego sprzętu i utknęli na szczycie. W niedzielę ratownicy przetransportowali ciało Polaka, który zginął prowadząc grupę na najwyższy szczyt w Tatrach.

Polscy turyści utknęli na Gerlachu. Zginęła jedna osoba

Polscy turyści utknęli na Gerlachu. Zginęła jedna osoba

Źródło:
PAP

W wyniku uderzenia pioruna w obóz dla uchodźców na północy Ugandy zginęło 14 osób, w tym 13 dzieci i jedna osoba dorosła - przekazała w niedzielę stacja BBC. 34 osoby zostały ranne. Według lokalnych mediów, ofiary śmiertelne uczestniczyły w nabożeństwie.

Piorun uderzył w obóz dla uchodźców. Nie żyje 13 dzieci i jeden dorosły

Piorun uderzył w obóz dla uchodźców. Nie żyje 13 dzieci i jeden dorosły

Źródło:
PAP, BBC

Troje chińskich astronautów misji Shenzhou-18 powróciło na Ziemię po 192 dniach spędzonych na orbicie. Podczas jednego ze spacerów kosmicznych dwóch członków załogi ustanowiło rekord czasu spędzonego przez tajkonautów poza chińską stacją kosmiczną Tiangong.

Rekordowi astronauci wrócili na Ziemię

Rekordowi astronauci wrócili na Ziemię

Źródło:
PAP

Ulewy związane z pozostałościami supertajfunu Kong-rey nawiedziły południowo-zachodnią Japonię w sobotę. Miejscami w ciągu jednej doby spadło ponad 370 litrów wody na metr kwadratowy i doszło do podtopień. W mieście Matsuyama wydano nakaz ewakuacji prawie 190 tysięcy osób.

Dawny supertajfun wciąż groźny. Rekordowe opady, ewakuacja tysięcy osób

Dawny supertajfun wciąż groźny. Rekordowe opady, ewakuacja tysięcy osób

Źródło:
Reuters, The Japan Times

W Nowym Jorku ogłoszono stan suszy. Jak podały władze miasta, w październiku w aglomeracji zanotowano jedynie śladowe opady deszczu. Burmistrz apelował w sobotę do mieszkańców o oszczędzanie wody i błyskawiczne zgłaszanie jakichkolwiek awarii.

Burmistrz apeluje o krótsze kąpiele. "Matka Natura rządzi, musimy się dostosować"

Burmistrz apeluje o krótsze kąpiele. "Matka Natura rządzi, musimy się dostosować"

Źródło:
PAP, The Washington Post

Silna trąba wodna zawirowała nad australijskim Brisbane, uszkadzając część nabrzeża. W piątek nad wschodnim wybrzeżem kraju przechodziły burze, które oprócz turbulentnych podmuchów przyniosły także grad.

Potężna kolumna wody wyrosła nad miastem

Potężna kolumna wody wyrosła nad miastem

Źródło:
Reuters, ABC News

Rekordowy poziom zanieczyszczeń powietrza odnotowano w nocy z piątku na sobotę w 14-milionowym mieście Lahaur we wschodnim Pakistanie. W związku z utrzymującym się smogiem zajęcia sportowe w szkołach nie będą odbywać się na świeżym powietrzu, mieszkańcom zakazano używania riksz motorowych, wstrzymano prace budowlane.

"Nigdy wcześniej nie osiągnęliśmy poziomu 1000"

"Nigdy wcześniej nie osiągnęliśmy poziomu 1000"

Źródło:
PAP

Największy krokodyl na świecie żyjący w niewoli zmarł w sobotę w australijskim zoo. Według wyliczeń opiekunów miał co najmniej 110 lat. Stan jego zdrowia pogorszył się w połowie października.

Został wpisany do Księgi rekordów Guinnessa, "był naszym najukochańszym kumplem"

Został wpisany do Księgi rekordów Guinnessa, "był naszym najukochańszym kumplem"

Źródło:
PAP

Rekin zaatakował surfera na Hawajach, odgryzając mu nogę. Mimo poważnej rany mężczyźnie udało się dopłynąć do brzegu z jedynie niewielką pomocą innych plażowiczów. Do zdarzenia doszło w piątek rano.

Stracił nogę w ataku rekina, sam dopłynął do brzegu

Stracił nogę w ataku rekina, sam dopłynął do brzegu

Źródło:
Maui Now, Maui News, CBS News

NASA nawiązała kontakt z sondą Voyager 1 po kilkudniowej przerwie. Jak wyjaśniła agencja, do zerwania łączności doszło na skutek uruchomienia systemu awaryjnego urządzenia. Obecnie kontakt utrzymywany jest za pośrednictwem systemu, który ostatni raz był wykorzystywany w 1981 roku.

Nie działał od ponad czterech dekad. Teraz pełni kluczową rolę

Nie działał od ponad czterech dekad. Teraz pełni kluczową rolę

Źródło:
NASA, CNN, tvnmeteo.pl

Naukowcy ostrzegają przed ryzykiem poważnej zmiany cyrkulacji oceanicznej na Atlantyku. Mogłaby ona wywołać zakłócenia klimatyczne na nieobserwowaną wcześniej skalę.

"Wyłączenie" atlantyckich prądów może przynieść niszczycielskie skutki

"Wyłączenie" atlantyckich prądów może przynieść niszczycielskie skutki

Źródło:
PAP

Związane z ociepleniem klimatu wskaźniki zagrożenia dla zdrowia ludzi osiągnęły nowe rekordowe wartości - wynika z najnowszej edycji raportu Lancet Countdown on Health and Climate Change. Znacząco wzrosła między innymi liczba zgonów spowodowanych upałem wśród osób powyżej 65. roku życia. Eksperci alarmują, że z powodu zmian klimatycznych zdrowie człowieka jest narażone na niespotykane dotąd zagrożenia.

Liczby, które powinny nas niepokoić. "Rekordowe zagrożenie"

Liczby, które powinny nas niepokoić. "Rekordowe zagrożenie"

Źródło:
PAP, The Guardian, The Lancet

Ta mgławica przypomina kształtem sylwetkę wilka, a może nawet wilkołaka. Nowe zdjęcie, na którym widać ten obłok gazu i pyłu, pokazało w czwartek Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO).

Czarny wilk na niebie. Niesamowite zdjęcie

Czarny wilk na niebie. Niesamowite zdjęcie

Źródło:
PAP, ESO

Dynia zawiera wiele cennych składników odżywczych, dlatego warto włączyć ją do diety. - Pomarańczowy kolor dyni jest wynikiem wysokiej zawartości w niej witaminy A i beta-karotenu, które korzystnie wpływają na wzrok, skórę, układ sercowo-naczyniowy oraz układ odpornościowy - przekonuje doktor Lizzy Davis z Wydziału Nauk o Żywieniu Uniwersytetu Alabama w Birmingham.

Trwa sezon na dynię. "To prawdziwa bomba odżywcza"

Trwa sezon na dynię. "To prawdziwa bomba odżywcza"

Źródło:
PAP