Z orbity widać "narastające zaburzenia" na Ziemi

Źródło:
PAP
W Polsce piękny październik, ale zmiany klimatyczne zbierają swoje żniwa. Ich skutki są odczuwalne na całym świecie
W Polsce piękny październik, ale zmiany klimatyczne zbierają swoje żniwa. Ich skutki są odczuwalne na całym świecieMagda Łucyan/Fakty TVN
wideo 2/15
Zmiany klimatu

Dzięki satelitom naukowcy mają każdego dnia dostęp do wielu informacji dotyczących zanikania lądolodów, pożarów roślinności czy koncentracji gazów cieplarnianych na Ziemi. Zdaniem fizyczki atmosfery doktor Aleksandry Kardaś dane te pokazują, jak coraz szybciej nasza planeta się zmienia.

Dr Aleksandra Kardaś, fizyczka atmosfery i redaktorka naczelna serwisu Naukaoklimacie.pl, przypomniała, że wokół naszego globu krąży obecnie ponad 100 satelitów przeznaczonych do obserwacji Ziemi, wykonujących zdjęcia albo "prześwietlających" atmosferę za pomocą fal o różnych długościach.

- Wszystkie te satelity śledzą to, co się dzieje na naszej planecie i bardzo pomagają nam w obserwowaniu konkretnych zjawisk i ich skutków. A czasami także przyczyn, jak w przypadku satelitów monitorujących emisję i koncentrację gazów cieplarnianych, które odpowiadają za współczesną zmianę klimatu - powiedziała ekspertka.

Stwierdziła, że z orbity obserwuje się też m.in. obieg wody w przyrodzie i wiążące się z jego zaburzeniami susze albo powodzie, a także stan roślinności w różnych obszarach Ziemi albo pożary lasów.

Obserwacja planety

Dr Kardaś wyjaśniła, że różnorodne dane satelitarne są świetnym źródłem informacji o tym, co się dzieje na naszej planecie. - Pozwalają sprawdzić, co się dzieje w najodleglejszych zakątkach, tam, gdzie trudno nam dotrzeć z instrumentami pomiarowymi trzymanymi w ręku czy rozstawionymi w polu. Pozwalają nam także na różne, bardzo skomplikowane pomiary, na przykład bilansu energetycznego całej planety. A to właśnie zaburzenie bilansu energetycznego planety powoduje dzisiejszą zmianę klimatu. Ziemia emituje w kosmos mniej energii niż otrzymuje od Słońca, energia gromadzi się na planecie i stąd wzrost jej temperatury - zwróciła uwagę.

Zapytana, jakie dane satelitarne najwyraźniej wskazują na zmiany klimatyczne, ekspertka odpowiedziała: - Myślę, że to informacje dotyczące spadku masy lądolodów oraz wzrostu poziomu morza. Dzięki satelitom zbieramy dziś bardzo dokładne dane na ten temat, a one dobitnie pokazują, że nasza planeta coraz szybciej się zmienia.

Emisje dwutlenku węgla z paliw kopalnychPAP/Maciej Zieliński

Jak zmienił się świat

Jej zdaniem z kosmosu doskonale widać, że świat już bardzo się zmienił, zwłaszcza w ostatnich dekadach. - Niestety, odkąd pozyskujemy dane satelitarne, mamy coraz więcej dowodów na przyspieszający wzrost poziomu morza, a także spory i przyspieszający zanik lądolodów i lodu morskiego - również tego unoszącego się na powierzchni oceanu - podkreśliła.

Przypomniała, że od końca XIX w. poziom mórz wzrósł już o ponad 20 centymetrów. Jeszcze w XX w. ten proces zachodził średnio w tempie ok. 1,5 milimetra na rok, na początku naszego stulecia było to ok. 3 milimetrów rocznie, teraz - jak zaznaczyła ekspertka - poziom mórz podnosi się o prawie pięć milimetrów na rok.

Dane satelitarne pomagają w monitorowaniu stanu całego naszego globu. - Dzięki nim możemy mierzyć temperatury w niższych warstwach atmosfery i skład atmosfery. Możemy sprawdzać zachmurzenie i opady w różnych częściach naszego świata. Satelity pomagają nam również monitorować koncentracje gazów cieplarnianych i to, jak one wędrują w atmosferze - wyjaśniła dr Kardaś.

Dodała, że dane satelitarne służą również obserwacji powierzchni Ziemi, np. zmian poziomu morza w różnych częściach globu - bo nie wszędzie zmienia się w takim samym tempie. - Dzięki satelitom jesteśmy w stanie zobaczyć nie tylko to, co się dzieje na wybrzeżu, ale także na środku oceanu i na wszystkich, nawet najmniejszych wyspach - zaznaczyła ekspertka.

Efekt cieplarnianyMateusz Krymski/PAP

Masa lodu

Powiedziała, że technologia satelitarna pozwala również "zważyć" lądolody, czyli określić masę lodu na Grenlandii i Antarktydzie. - W tej chwili ocenia się, że właśnie pomiary grawitacyjne - znacznie dokładniejsze niż inne metody - pokazujące wahania masy lądolodów, są najlepsze do oceny tego, jak topnienie tych wielkich brył dokłada się do wzrostu poziomu morza.

Fizyczka atmosfery przyznała, że obraz satelitarny Ziemi pokazuje ogromną skalę zmian zachodzących na naszej planecie, zwłaszcza w ostatnich dekadach. - Te zmiany przyspieszają - wskazuje na to m.in. gwałtowny wzrost temperatury, a średnia temperatura podniosła się o 1,2 stopnia od czasów przedprzemysłowych. Odnotowujemy też narastające zaburzenia w występowaniu i ilości opadów, wzrost poziomu morza albo zanikanie pokrywy lodowej np. na biegunie północnym - zauważyła.

Dodała, że te informacje to bardzo mocne argumenty w dyskusji o wpływie działalności człowieka na obecny kryzys klimatyczny. - Dziś różne zjawiska możemy precyzyjnie zmierzyć. Za pomocą satelitów możemy identyfikować ich przyczyny, na przykład stwierdzić, że wzrost średniej temperatury na Ziemi to efekt wysokiej koncentracji gazów cieplarnianych, których emisja wiąże się z działalnością człowieka - podsumowała dr Aleksandra Kardaś.

Ocieplenie klimatu sprzyja wielkim pożaromMaciej Zieliński , Mateusz Krymski/PAP

Autorka/Autor:dd

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Na drogach na przeważającym obszarze Polski w nocy i o poranku będzie ślisko. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia przed marznącymi opadami, które mogą powodować gołoledź. W części kraju IMGW ostrzega też przed gęstymi mgłami.

Ostrzeżenia IMGW dla 14 województw

Ostrzeżenia IMGW dla 14 województw

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Nocą w niektórych regionach kraju pojawią się opady deszczu, a także śniegu. Środa również zapowiada się mokro, pochmurno i zimno. Termometry w najcieplejszej chwili dnia wskażą od 2 do 8 stopni Celsjusza.

Nocą w części kraju może spaść śnieg

Nocą w części kraju może spaść śnieg

Źródło:
tvnmeteo.pl

Zanim zza szczelnej warstwy chmur zacznie przebijać się słońce, czekają nas opady. W części kraju pojawi się deszcz ze śniegiem. Najwyższa temperatura, jakiej spodziewamy się w tym tygodniu, to 10 stopni Celsjusza.

"Front sprzyja pierwszym większym ruchom w atmosferze". Czy pogoda się poprawi?

"Front sprzyja pierwszym większym ruchom w atmosferze". Czy pogoda się poprawi?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Kolejna fala złej pogody nadciągnęła nad wschodnią i południową Hiszpanię. Dużymi ulewami jest zagrożona Majorka i obszary przybrzeżne w kontynentalnej części kraju.

W Hiszpanii znów będzie lało. Alerty na Majorce i w Walencji

W Hiszpanii znów będzie lało. Alerty na Majorce i w Walencji

Źródło:
ENEX, El Pais, tvnmeteo.pl, Reuters

Słaby śnieg spadł w części kraju we wtorek rano. Zabieliło się na Ziemi Świętokrzyskiej, ale śnieg zaobserwowano też w innych regionach Polski.

Znów sypnęło śniegiem. Zabieliło się w kilku częściach kraju

Znów sypnęło śniegiem. Zabieliło się w kilku częściach kraju

Źródło:
tvnmeteo.pl

Rozprzestrzenia się duży pożar lasów na granicy amerykańskich stanów Nowy Jork i New Jersey. Opady deszczu nie pomogły, a sytuację pogarsza silny wiatr. Służby poinformowały we wtorek, że spłonęło już ponad dwa tysiące hektarów.

"To największy pożar od 2008 roku"

"To największy pożar od 2008 roku"

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Świat musi sfinansować działania związane ze zmianą klimatu, ponieważ w przeciwnym razie cenę zapłaci ludzkość. Too nie jałmużna, to inwestycja. Działania klimatyczne są konieczne, aby świat nadawał się do życia - ocenił sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres podczas szczytu klimatycznego COP29 w stolicy Azerbejdżanu, Baku.

"Działania są konieczne, aby świat nadawał się do życia"

"Działania są konieczne, aby świat nadawał się do życia"

Źródło:
PAP

Nowy przegląd danych uzyskanych prawie 40 lat temu przez sondę Voyager 2 pokazał, że obserwacje tej planety były zaburzone przez burzę słoneczną.

Voyager 2 miał pecha. Przeleciał obok Urana w bardzo złym momencie

Voyager 2 miał pecha. Przeleciał obok Urana w bardzo złym momencie

Źródło:
Reuters, CNN, tvnmeteo.pl

Badacze z Danii policzyli niesporczaki żyjące w tym kraju. Było to możliwe dzięki pomocy setek dzieci, które zebrały ponad osiem tysięcy porostów i mchów z nawet najdalszych rejonów Danii. Naukowcy zauważyli czterokrotny wzrost liczby gatunków, w tym co najmniej dziewięć nieopisanych.

Duńczycy wysłali dzieci na poszukiwania niesporczaków

Duńczycy wysłali dzieci na poszukiwania niesporczaków

Źródło:
PAP

Środkową Kalifornię nawiedziła w poniedziałek burza piaskowa. Widzialność była mocno ograniczona. Silny wiatr łamał drzewa i stwarzał niebezpieczne warunki pogodowe dla kierowców i pozostawił ponad dziesięć tysięcy osób bez prądu. Kilka osób zostało rannych w karambolu na autostradzie.

"Zobaczyłam, jak drzewo się przewraca i miażdży wszystko za mną"

"Zobaczyłam, jak drzewo się przewraca i miażdży wszystko za mną"

Źródło:
ABC30, tvnmeteo.pl

Kolumbia zmaga się w ostatnim czasie z ulewnymi deszczami. W odpowiedzi na kryzysową sytuację spowodowaną w kraju prezydent ogłosił stan klęski żywiołowej. Są ofiary śmiertelne i zaginieni.

"Ogłaszamy stan klęski żywiołowej w całym kraju"

"Ogłaszamy stan klęski żywiołowej w całym kraju"

Źródło:
Reuters, tvpublica.com.ar

Mieszkańcy pakistańskiej prowincji Pendżab od początku listopada borykają się z rekordowym zanieczyszczeniem powietrza. Ogromną chmurę gęstego smogu nad Pakistanem i sąsiednimi Indiami, gdzie również sytuacja jest fatalna, widać na zdjęciu wykonanym przez satelitę NASA.

Smog tak gęsty, że widać go z kosmosu

Smog tak gęsty, że widać go z kosmosu

Źródło:
PAP, CNN, NASA, tvnmeteo.pl

Prognoza pogody na zimę. IMGW przygotował eksperymentalną prognozę pogody na grudzień 2024 oraz styczeń, luty i marzec 2025. Co może czekać nas w kolejnych miesiącach pod kątem prognozowanych opadów i temperatury? Jak w przewidywaniach meteorologów rysuje się początek wiosny? Sprawdź.

Pogoda na zimę 2024/2025 i początek wiosny. Eksperymentalna prognoza IMGW

Pogoda na zimę 2024/2025 i początek wiosny. Eksperymentalna prognoza IMGW

Źródło:
IMGW

Lokalna chilijska społeczność wraz z ekspertami chcą podjąć walkę z kierowcami aut i ciężarówek, którzy od lat niszczą geoglify na pustyni Atakama. Gigantyczne rysunki przedstawiające między innymi zwierzęta lub figury geometryczne są coraz bardziej przykrywane przez ślady opon. Jak się jednak okazuje, obrońcy olbrzymich rzeźb chcą pozostawić na geoglifach rysy spowodowane działalnością człowieka, żeby były one przestrogą dla przyszłych pokoleń.

"Przykład pokazujący przyszłym pokoleniom, czego nie należy robić z naszym dziedzictwem"

"Przykład pokazujący przyszłym pokoleniom, czego nie należy robić z naszym dziedzictwem"

Źródło:
Reuters

Minął ponad tydzień, od kiedy wybuchł wulkan Lewotobi Laki-Laki na indonezyjskiej wyspie Flores. W niedzielę trwały ewakuacje mieszkańców, który niechętnie chcieli opuszczać zagrożone erupcją tereny. Na lotnisku w Komodo wstrzymano loty.

Minął tydzień, erupcja nie ustała. Trwa walka z czasem

Minął tydzień, erupcja nie ustała. Trwa walka z czasem

Źródło:
Reuters, Antara

Poważne ochłodzenie przyjdzie do Polski jeszcze w listopadzie. Sprawdź, co czeka nas w nadchodzących tygodniach w pogodzie w 16-dniowej, długoterminowej prognozie temperatury, przygotowanej przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: czeka nas pierwsze spotkanie z zimą

Pogoda na 16 dni: czeka nas pierwsze spotkanie z zimą

Źródło:
tvnmeteo.pl

U wybrzeży południowo-wschodniej Hiszpanii, w pobliżu miasta Mazarron, wydobyto wrak fenickiego statku sprzed 2,6 tys. lat - poinformował w poniedziałek hiszpański dziennik "El Pais".

"To jeden z najważniejszych starożytnych statków znalezionych w całości"

"To jeden z najważniejszych starożytnych statków znalezionych w całości"

Źródło:
PAP

Laboratorium w amerykańskim mieście Yemassee w Karolinie Południowej odzyskało ponad 20 małp z 43, które uciekły stamtąd w środę. Zwierzęta udało się schwytać, nie doznały żadnych obrażeń.

Schwytano część małp, które uciekły z laboratorium

Schwytano część małp, które uciekły z laboratorium

Źródło:
AP, NBC News, PAP

Grupa mieszkańców uratowała kozę, która utknęła na zboczu klifu na wyspie Oʻahu na Hawajach. Młode zwierzę spędziło tam cztery dni - poinformowały lokalne media.

Przez cztery dni była uwięziona nad przepaścią. Bohaterska akcja mieszkańców

Przez cztery dni była uwięziona nad przepaścią. Bohaterska akcja mieszkańców

Źródło:
Reuters, Hawaii News Now

W Szumperku na północy Czech w niedzielę zrobiło się biało. Opady śniegu nie były jednak spowodowane przez warunki atmosferyczne.

Śnieg w Czechach. Przyczyną nie była pogoda

Źródło:
novinky.cz, cnn.iprima.cz, tvnmeteo.pl

W niektórych podwarszawskich ogrodach kwitną róże, a na magnoliach i azaliach otwierają się pąki. O to, co sprawiło, że w listopadzie mamy do czynienia ze zjawiskiem przypisywanym wiośnie, zapytaliśmy ekspertów.

Róże, magnolie i azalie kwitną w listopadzie. Co za to odpowiada?

Róże, magnolie i azalie kwitną w listopadzie. Co za to odpowiada?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Amerykański stan Kolorado w ostatnich dniach nawiedziła potężna śnieżyca. W Denver takich opadów śniegu w listopadzie nie widziano od kilku dekad. Z powodu gwałtownej pogody wielu kierowców utknęło w zaspach na autostradach, były też przerwy w dostawie prądu.

Największa śnieżyca od dekad. "To było kilka ciężkich dni"

Największa śnieżyca od dekad. "To było kilka ciężkich dni"

Źródło:
CBS News, Denver7

Część Australii zmaga się z piekielnymi upałami. Są takie miejsca, gdzie prognozowana temperatura na niedzielę może sięgnąć nawet 43 stopnie Celsjusza. Wysokie wartości na termometrach pogarszają zagrożenie pożarowe. W innych regionach kraju spodziewane są burze.

Temperatura powyżej 40 stopni. "Nienormalna" pogoda jak na listopad

Temperatura powyżej 40 stopni. "Nienormalna" pogoda jak na listopad

Źródło:
The Guardian, news.com.au

Tysiące osób zgromadziły się w sobotę w centrum Walencji, by skrytykować działania podejmowane podczas październikowej powodzi, która pochłonęła życie ponad 200 osób. Protestujący domagają się między innymi ustąpienia Carlosa Mazóna, prezydenta wspólnoty autonomicznej.

"Za to porzucenie musi zostać poniesiona odpowiedzialność"

"Za to porzucenie musi zostać poniesiona odpowiedzialność"

Źródło:
Reuters, AP

W chorwackim Splicie i okolicach jest tak ciepło, że mieszkańcy i turyści sobotę spędzili tak, jakby była pełnia lata - plażując i pływając w morzu.

Plażują i pływają w Adriatyku. W Chorwacji przypomniało o sobie lato

Plażują i pływają w Adriatyku. W Chorwacji przypomniało o sobie lato

Źródło:
Reuters