Na Marsie jest płynna woda - tylko dobrze ukryta

Źródło:
PAP
Perseverance nagrał zaćmienie Słońca na Marsie - nagranie z kwietnia 2022
Perseverance nagrał zaćmienie Słońca na Marsie - nagranie z kwietnia 2022NASA/JPL-Caltech/ASU/MSSS/SSI
wideo 2/11
Mars

Na Marsie znajduje się zbiornik płynnej wody. Po raz pierwszy naukowcom udało się przedstawić dowody jej obecności na Czerwonej Planecie. Niestety, dostęp do niej może sprawić sporo trudności.

Według naukowców wiele formacji skalnych na Marsie - kanały rzeczne, delty i osady jeziorne, skały zmienione przez wodę - potwierdza hipotezę, że woda dawno temu po powierzchni planety płynęła woda. Ten wilgotny okres zakończył się jednak ponad 3 miliardy lat temu, po tym jak Mars stracił atmosferę.

Aby dowiedzieć się, jaki los spotkał marsjańską wodę, na powierzchnię planety wysłano wiele sond i lądowników. Dane zebrane przez jedno z urządzeń pozwoliły ustalić, że na Marsie może istnieć zbiornik płynnej wody. Badanie ukazało się na łamach czasopisma "Proceedings of the National Academy of Sciences".

Potencjalne siedlisko życia

Naukowcy wykorzystali matematyczny model fizyki skał, identyczny z modelami używanymi na Ziemi, do mapowania podziemnych zbiorników wodnych i złóż ropy naftowej. Za jego pomocą przeanalizowali dane sejsmiczne zebrane przez lądownik InSight, chcąc wyjaśnić genezę konkretnych sygnałów wskazujących, że skorupa nie jest zbudowana tylko z materiału skalnego.

Jak się okazało, dane najbardziej pasowały do modelu zakładającego istnienie warstwy spękanej skały magmowej, nasyconej wodą w stanie ciekłym. Najprawdopodobniej występuje ona w środkowej skorupie Marsa, na głębokości między 11,5 a 20 kilometrów pod powierzchnią. Zgromadzona w niej ilość wody prawdopodobnie wystarczyłaby do pokrycia planety oceanem o głębokości od 1 do 2 kilometrów.

- Stwierdzenie, że istnieje tam duży zbiornik ciekłej wody, daje pewien wgląd w to, jaki był lub mógł być dawny klimat Marsa - powiedział Michael Manga z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley, jeden z autorów badania. Jak wyjaśnił, woda jest niezbędna dla życia, jakie znamy. Podziemny zbiornik również powinien być środowiskiem potencjalnie nadającym się do zamieszkania.

- Na pewno tak jest na Ziemi: głębokie kopalnie są siedliskiem życia, dno oceanu jest siedliskiem życia. Nie znaleźliśmy żadnych dowodów na istnienie życia na Marsie, ale przynajmniej zidentyfikowaliśmy miejsce, które w zasadzie powinno być w stanie życie utrzymać - tłumaczył.

Trudno dostępny zasób

Główny autor badania, Vashan Wright z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego wyjaśnił, że poznanie marsjańskiego cyklu wodnego jest kluczowe dla zrozumienia ewolucji klimatu, powierzchni i wnętrza planety. "Przydatnym punktem wyjścia jest określenie, gdzie znajduje się woda i ile jej jest" - podkreślił.

To pierwsze dowody na istnienie płynnej wody na Marsie - do tej pory naukowcy ją tylko w stałym i gazowym stanie skupienia. Niestety, zbiornik raczej nie będzie zbyt przydatny przyszłym koloniom marsjańskim. Głębokość, na której się znajduje, utrudnia pozyskanie wody - na Ziemi wiercenie otworu o głębokości kilometra jest dużym wyzwaniem, a w przypadku Czerwonej Planety zasoby znajdują się znacznie głębiej.

Lądownik InSight został wysłany przez NASA na Marsa w 2018 roku, aby zbadać skorupę, płaszcz, jądro i atmosferę. Zdobył bezcenne informacje o wnętrzu Marsa przed zakończeniem misji w 2022 roku. Lądownik wykrył trzęsienia ziemi na Marsie, uderzenia meteorów i wstrząsy pochodzące z obszarów wulkanicznych, które wytworzyły fale sejsmiczne pozwalające geofizykom badać wnętrze planety.

MarsNASA/JPL/MSSS

Autorka/Autor:as

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: NASA/JPL/MSSS

Pozostałe wiadomości

IMGW ostrzega przed upałami. Synoptycy rozszerzyli we wtorek zasięg ostrzeżeń pierwszego stopnia o kolejne powiaty w południowej Polsce. Sprawdź, gdzie temperatura będzie szczególnie wysoka.

Upał w Polsce. Ostrzeżenia IMGW dla kolejnych miejsc

Upał w Polsce. Ostrzeżenia IMGW dla kolejnych miejsc

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Ogień zbliża się do stolicy Grecji. W nocy z poniedziałku na wtorek strażacy walczyli z płomieniami w położonej na przedmieściach Aten miejscowości Wrilisia. Tam odnaleziono pierwszą ofiarę śmiertelną pożaru. We wtorek prognozowane są słabsze podmuchy wiatru, jednak akcja gaśnicza pozostaje trudna.

Zwęglone ciało w ruinach. Ogień coraz bliżej Aten

Zwęglone ciało w ruinach. Ogień coraz bliżej Aten

Źródło:
Reuters, PAP, Kathimerini, KGPSP

Poniedziałek był najcieplejszym dniem tego roku w Wielkiej Brytanii. W Cambridge termometry pokazały 34,8 stopni Celsjusza. Fala upałów dotyka nie tylko Wysp Brytyjskich, ale także wielu innych części Europy.

Za Brytyjczykami najgorętszy dzień roku. Inne kraje wciąż na niego czekają

Za Brytyjczykami najgorętszy dzień roku. Inne kraje wciąż na niego czekają

Źródło:
PAP, Met Office, Reuters

W Tatrach we wtorek rano doszło do poważnego wypadku. Podczas przygotowań do wspinaczki turysta spadł do żlebu. Mężczyzna doznał obrażeń klatki piersiowej, głowy i kończyn.

Taternik spadł z kilkudziesięciu metrów

Taternik spadł z kilkudziesięciu metrów

Źródło:
PAP

Zorza polarna i maksimum Perseidów - takie zjawiska były doskonale widoczne na polskim niebie w nocy z poniedziałku na wtorek. To nie jedyne atrakcje, jakie czekały na uważnego obserwatora. Materiały otrzymaliśmy na Kontakt 24.

Za nami noc świateł Północy i spadających gwiazd

Za nami noc świateł Północy i spadających gwiazd

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, "Z głową w gwiazdach", space.com

Pogoda na dziś. We wtorek 13.08 zapowiada się słonecznie i gorąco. Na zachodzie kraju termometry pokażą ponad 30 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - wtorek 13.08. Dużo słońca i wysoka temperatura

Pogoda na dziś - wtorek 13.08. Dużo słońca i wysoka temperatura

Źródło:
tvnmeteo.pl

W długi weekend sierpniowy do Polski wrócą upały. Temperatura w cieniu będzie sięgać nawet 35 stopni Celsjusza. Spodziewamy się słońca, a więc skwar będzie tym bardziej męczący. Czekają nas również ulewy i gwałtowne burze, dlatego pogoda może być bardzo niebezpieczna.

W długi weekend w pogodzie będzie się działo

W długi weekend w pogodzie będzie się działo

Źródło:
tvnmeteo.pl

Załoga statku Starliner: Barry "Butch" Wilmore i Sunita "Suni" Williams przebywa na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej od początku czerwca. Choć oboje mieli tam być zaledwie kilka dni, zostaną jeszcze kilka miesięcy. NASA zdradziła, jak wygląda teraz życie astronautów. Niedawno dotarła do nich dostawa świeżych owoców.

Mieli wrócić na Ziemię po tygodniu, zostaną do lutego. Dostali kawę i jabłka

Mieli wrócić na Ziemię po tygodniu, zostaną do lutego. Dostali kawę i jabłka

Źródło:
PAP

Na należącym do Norwegii arktycznym archipelagu Svalbard padł sierpniowy rekord ciepła. Pierwszy raz w historii pomiarów temperatura przekroczyła 20 stopni Celsjusza.

"Po raz pierwszy w sierpniu" w tym miejscu świata

"Po raz pierwszy w sierpniu" w tym miejscu świata

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Włosi zmagają się z kolejnym upalnym tygodniem w tym sezonie. W poniedziałek ostrzeżeniami najwyższego stopnia objęto 17 z 29 miast w kraju. Jeszcze więcej alarmów Krajowe Ministerstwo Zdrowia planuje wydać w następnych dniach.

Skwar nie odpuszcza. Tyle ostrzeżeń tego lata jeszcze nie było

Skwar nie odpuszcza. Tyle ostrzeżeń tego lata jeszcze nie było

Źródło:
PAP

Ulice libijskiego miasta Al-Kufra błyskawicznie zalały się wodą po największych od dekad opadach deszczu. W wyniku powodzi ewakuowano pacjentów lokalnego szpitala.

Największe opady od ponad 70 lat. Ewakuowano pacjentów szpitala

Największe opady od ponad 70 lat. Ewakuowano pacjentów szpitala

Źródło:
Reuters, Libya Review

Burza tropikalna Maria uderzyła w Japonię. Chociaż żywioł słabnie w miarę przemieszczania się w głąb lądu, wciąż niesie ze sobą niebezpieczeństwo. W północno-wschodnich regionach kraju zanotowano rekordowe opady deszczu, które wymusiły ewakuację tysięcy osób i poważnie podniosły stany wody w rzekach.

Dwa miesiące deszczu w dwa dni. Maria niesie powodzie i wichury

Dwa miesiące deszczu w dwa dni. Maria niesie powodzie i wichury

Źródło:
PAP, Reuters, The Japan Times

Wzrosła liczba ofiar śmiertelnych osuwiska, które zeszło w sobotę na obrzeżach stolicy Ugandy. Po ulewnych deszczach doszło do osunięcia się części składowiska odpadów. Jak wyjaśniają władze miasta, wysypisko już dawno powinno zostać zamknięte.

Góra śmieci przygniotła ludzi. Zginęło ponad 20 osób

Góra śmieci przygniotła ludzi. Zginęło ponad 20 osób

Źródło:
PAP, Journal of African Earth Sciences

Lej kondensacyjny, czyli zalążek trąby powietrznej, pojawił się nad plażą w Dziwnowie (woj. zachodniopomorskie). Zdjęcie, na którym widać chmurę w kształcie leja, otrzymaliśmy na Kontakt 24.

Zalążek trąby powietrznej nad Bałtykiem. "Wszystko trwało kilka minut"

Zalążek trąby powietrznej nad Bałtykiem. "Wszystko trwało kilka minut"

Źródło:
Kontakt 24, tvnmeteo.pl

Wkrótce prawie wszędzie na termometrach zobaczymy 30 stopni lub więcej. Kiedy możemy spodziewać się uderzenia skwaru? Sprawdź długoterminową prognozę pogody na 16 dni przygotowaną przez Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: fala gorąca przejdzie przez Polskę

Pogoda na 16 dni: fala gorąca przejdzie przez Polskę

Źródło:
tvnmeteo.pl

Choć sierpień ma jeszcze wiele do powiedzenia, to eksperci coraz częściej zaglądają w wyliczenia modeli meteorologicznych na kolejne miesiące roku. Co czeka nas w pogodzie w końcówce lata i czego spodziewać się jesienią? Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) przedstawił wstępną prognozę.

Jaka będzie jesień? Jest prognoza IMGW

Jaka będzie jesień? Jest prognoza IMGW

Źródło:
IMGW

Czerwone alerty przed upałem obowiązują na północy Półwyspu Iberyjskiego. W niedzielę termometry w części Kraju Basków mogą pokazać ponad 40 stopni Celsjusza - rzadko kiedy jest tam aż tak gorąco. To czwarty tego lata alert przed gorącem wydany w Hiszpanii.

"Ekstremalne niebezpieczeństwo" i ponad 1300 ofiar śmiertelnych w Hiszpanii

"Ekstremalne niebezpieczeństwo" i ponad 1300 ofiar śmiertelnych w Hiszpanii

Źródło:
Reuters, El Pais

Mieszkańcy stolicy Alaski sprzątają po powodzi, do której doszło w wyniku pęknięcia lodowca. To niełatwe zadanie, ponieważ na ulicach zalega sporo niebezpiecznych odpadów naniesionych przez wody powodziowe. Według amerykańskich klimatologów pęknięcie uwolniło rekordową falę.

Niebezpieczne odpady na ulicach, domy do wyburzenia. Ta fala była rekordowa

Niebezpieczne odpady na ulicach, domy do wyburzenia. Ta fala była rekordowa

Aktualizacja:
Źródło:
climate.gov, CNN, Reuters, tvnmeteo.pl

Już niedługo część bocianów opuści granice Polski. Ptakom, które pozostaną w naszym kraju, należy pomóc, jeśli tego potrzebują - poinformowała Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska (GDOŚ). Dodała, że pomóc można na przykład poprzez dokarmianie.

Jak pomóc bocianom, które spędzą zimę w Polsce

Jak pomóc bocianom, które spędzą zimę w Polsce

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Chińska rakieta Długi Marsz 6A rozpadła się na niskiej orbicie okołoziemskiej, tworząc chmurę setek odłamków. Według organizacji LeoLabs, która śledzi przemieszczanie się kosmicznych śmieci, może ich krążyć nawet ponad 900. Eksperci oceniają zagrożenie, jakie wiąże się z dryfującymi szczątkami.

Rakieta rozpadła się na setki kawałków. "Znaczące zagrożenie"

Rakieta rozpadła się na setki kawałków. "Znaczące zagrożenie"

Źródło:
CNN, PAP, tvnmeteo.pl

W stanie Asam, położonym w północno-wschodnich Indiach, ruszyła mobilna aplikacja HaatiApp. Ma ona ostrzegać ludzi przed stadami dzikich słoni - poinformowała w niedzielę stacja BBC. Indyjskie media podały, że w ciągu ostatnich czterech lat w wyniku ataków tych zwierząt zginęło ponad 1700 osób

Uruchomiono aplikację, która ma ostrzegać ludzi przed stadami dzikich słoni

Uruchomiono aplikację, która ma ostrzegać ludzi przed stadami dzikich słoni

Źródło:
PAP

Zanieczyszczenie powietrza negatywnie wpływa na psychikę ludzi, między innymi pogarszając nastrój - wynika z badania przeprowadzonego przez międzynarodowy zespół naukowców. Jednak, jak twierdzą autorzy, ludzie różnią się wrażliwością na to działanie.

Ludzka psychika różnie reaguje na zanieczyszczone powietrze     

Ludzka psychika różnie reaguje na zanieczyszczone powietrze     

Źródło:
PAP, journals.plos.org

Turysta zmarł po ukąszeniu przez jadowitego pająka w Grecji. Do zdarzenia doszło w czwartek na półwyspie Peloponez. Jak podały lokalne media, to pierwszy taki przypadek w kraju - zazwyczaj kontakt z tym gatunkiem nie kończy się śmiertelnie.

Pająk ukąsił turystę w Grecji. Mężczyzna zmarł

Pająk ukąsił turystę w Grecji. Mężczyzna zmarł

Źródło:
PAP, Greek Reporter

Dieta bogata w dużą ilość owoców i warzyw obniża ciśnienie krwi i poprawia stan nerek i serca u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym - donoszą amerykańscy naukowcy. Artykuł został opublikowany na łamach "The American Journal of Medicine".

Badacze: owoce i warzywa obniżają ciśnienie krwi i chronią nerki

Badacze: owoce i warzywa obniżają ciśnienie krwi i chronią nerki

Źródło:
PAP, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov

Hiszpańscy naukowcy odkryli bakterie, które zaadaptowały się do życia w kuchenkach mikrofalowych. Niektóre szczepy są groźne, a część prawdopodobnie można będzie wykorzystać. W jaki sposób?

Bakterie w kuchenkach mikrofalowych? Naukowcy znaleźli ich setki, niektóre niebezpieczne

Bakterie w kuchenkach mikrofalowych? Naukowcy znaleźli ich setki, niektóre niebezpieczne

Źródło:
PAP

Dwie turystki z Hiszpanii, matka i córka, zginęły, a pozostali członkowie rodziny, mąż zmarłej i jej syn, zostali poważnie ranni w północnej Tanzanii, gdy próbowali wjechać samochodem na krawędź wulkanu Ngorongoro. Auto stoczyło się na dno krateru - poinformowały miejscowe media.

Próbowali wjechać na krawędź wulkanu. Matka i córka nie żyją

Próbowali wjechać na krawędź wulkanu. Matka i córka nie żyją

Źródło:
PAP, thecitizen.co.tz

W piątek rozpoczyna się 10-dniowe polowanie na inwazyjne pytony birmańskie. Łowcy węży będą szukać tego gatunku na terenie parku Everglades na południowym krańcu Florydy. Nie wszyscy są jednak zwolennikami akcji. Zdaniem niektórych, część uczestników myli niepożądane gady z rodzimymi gatunkami węży, co prowadzi do ich zabijania.

Będą polować na inwazyjne pytony birmańskie   

Będą polować na inwazyjne pytony birmańskie   

Źródło:
PAP, ABC News