Opozycja Marsa 2022 i zakrycie Marsa przez Księżyc. Kiedy i jak je obserwować?

W czwartek, 8 grudnia, będziemy mieli okazję zobaczyć dwa interesujące zjawiska astronomiczne. Jednym z nich jest opozycja Marsa. Oznacza to, że nasza planeta znajdzie się w jednej linii między Słońcem a Czerwoną Planetą - informuje Centrum Modelowania Meteorologicznego Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (CMM IMGW).

Drugim, jeszcze bardziej interesującym zjawiskiem będzie zakrycie Marsa przez tarczę Księżyca, który znajdzie się w pełni. Coś takiego zdarza się średnio raz na 14 lat, ale bywają regiony z wyższą ich częstotliwością. 8 grudnia rano Księżyc i zakrywany Mars znajdą się dosyć wysoko nad horyzontem, inaczej niż to było dwa lata temu - zauważa CMM IMGW.

W czwartek Mars oraz nasz naturalny satelita znajdą się w konstelacji Byka. O godzinie 5.08 dojdzie do pełni Księżyca. Ponad godzinę później, bo o 6.42 nastąpi opozycja Marsa i Słońca. Czas rozpoczęcia poszczególnych etapów zjawiska podano dla Polski centralnej (Łódź).

Jak zauważa CMM IMGW, zakrycie jest wdzięcznym zjawiskiem do obserwacji, także przez rejestratory wideo. Mniej sprzyjającą okolicznością jest fakt, że Księżyc będzie 1,5 godziny po pełni. Dlatego warto do tego celu wyposażyć się w silną lornetę lub teleskop o średnicy zwierciadła rzędu 10-15 centymetrów. Ale nawet obserwacja gołym okiem może przynieść dużo satysfakcji.

Zakrycia planet przez Księżyc są o tyle spektakularne (w stosunku do zakryć gwiazd), że planety posiadają pewne rozmiary kątowe dla ziemskiego obserwatora i czas, jaki upływa między pierwszym kontaktem (zetknięcie się tarczy planety z brzegiem Księżyca) a chwilą całkowitego zakrycia planety przez Srebrny Glob to średnio około 34-36 sekund. Zależy ono od rozmiarów kątowych tarczy planety oraz prędkości Księżyca na orbicie - pisze CMM IMGW.

Jak będzie przebiegać to zjawisko? Tuż przed rozpoczęciem zakrycia na tle tarczy marsjańskiej będzie znajdował się jeden z jego naturalnych satelitów, Fobos. Drugi księżyc, Deimos, znaleźć będzie można w kierunku południowo-zachodnim od planety.

Jak opisuje CMM IMGW, poruszający się Księżyc najpierw przysłoni Deimosa, a około 49 sekund później wschodnia krawędź tarczy Księżyca będzie miała kontakt z zachodnią krawędzią powierzchni Marsa. Około 30 sekund później tarcza Czerwonej Planety zostanie zasłonięta przez tarczę Księżyca.

Po 51 minutach i 42 sekundach (dla Łodzi) zza tarczy Księżyca wyłoni się początkowo Deimos, po upływie 5 sekund przy krawędzi zachodniej Księżyca znajdzie się Fobos. Po upływie kolejnych 12 sekund zza tarczy Srebrnego Globu zacznie wyłaniać się tarcza Czerwonej Planety. Po 30 sekundach zachodni brzeg tarczy marsjańskiej będzie w kontakcie ze wschodnią krawędzią Księżyca, a następnie zjawisko zakończy się. Mars całkowicie zostanie odsłonięty.

Jak zauważa CMM IMGW, jeśli chcemy zobaczyć jakieś zjawisko na niebie, warto pójść na miejsce obserwacji 20 minut wcześniej. Po pierwsze, żeby rozstawić sprzęt, ale (co ważniejsze) przyzwyczaić oko do widzenia w nocy. Pełna adaptacja oka potrafi zająć nawet 40 minut. Ponadto warto pójść obserwować także wówczas, gdy nie mamy odpowiedniego sprzętu.