"Dobranoc, Odie. Mamy nadzieję, że jeszcze coś od ciebie usłyszymy"

Lądownik w kształcie sześciokątnego cylindra o wysokości czterech metrów został wyniesiony w kosmos 15 lutego z Centrum Kosmicznego im. Kennedy'ego na Florydzie na rakiecie Falcon 9 dostarczonej przez SpaceX Elona Muska. Wylądował na powierzchni Srebrnego Globu 22 lutego.

Intuitive Machines, firma lotnicza z Teksasu, której NASA zapłaciła 118 milionów dolarów za zbudowanie i wysłanie Odyseusza, poinformowała, że jej zespół kontroli naziemnej otrzymał w czwartek ostateczną "pożegnalną transmisję" z sondy, zanim przestała funkcjonować na południowym biegunie Księżyca w pobliżu krateru Malapert.

"Dobranoc, Odie. Mamy nadzieję, że jeszcze coś od ciebie usłyszymy" - napisano na profilu Intuitive Machines w mediach społecznościowych, używając zdrobniałej formy nazwy lądownika. Do wpisu dołączono zdjęcie wykonane przez sondę w dniu lądowania, na którym - jak wyjaśniono - w tle widać półksiężyc Ziemi.

Wcześniej zapowiadano, że zespoły Intuitive Machines zaprogramują Odyseusza, aby "zadzwonił do domu", czyli do centrum kontroli w Houston, jeśli otrzyma wystarczająco dużo energii słonecznej, aby obudzić się za trzy tygodnie.

Firma przewidywała, że lądownik najprawdopodobniej wyczerpie baterie w środę wieczorem, tuż po szóstym dniu na Księżycu, gdy słońce opadło nisko nad horyzontem księżycowym, a regeneracja zasilania z baterii słonecznych stała się niewystarczająca.

Odyseusz może potencjalnie pójść w ślady swojego japońskiego "kuzyna". Zaprojektowany przez japońską agencję kosmiczną JAXA lądownik SLIM, który 20 stycznia wylądował na Srebrnym Globie, również zanotował szereg problemów z generowaniem energii. Urządzeniu udało się jednak przetrwać noc księżycową, o czym poinformowała w poniedziałek JAXA.

Pojazd miał problemy z nawigacją, podczas lądowania uderzył podwoziem o księżycową powierzchnię, łamiąc kilka "nóg", co utrudniło jego działanie i realizację celów naukowych. Pojazd przechylił się na bok, a to z kolei skomplikowało komunikację z Ziemią oraz ładowanie jego systemów za pomocą paneli słonecznych. Dwie z anten lądownika zostały wyłączone, a panele słoneczne były zwrócone w niewłaściwym kierunku.

Według Intuitive Machines problem z nawigacją wystąpił z powodu błędu ludzkiego. Zespoły gotowości do lotu zapomniały odblokować ręcznie bezpiecznik przed startem, uniemożliwiając późniejsze włączenie urządzenia naprowadzanego laserem i zmuszając inżynierów do pośpiesznego improwizowania. Zdjęcie opublikowane w środę pokazało Odysseusa po wylądowaniu na powierzchni Księżyca z uszkodzonym podwoziem.

Zdaniem NASA mimo kłopotów udało się zdobyć pewne dane ze wszystkich sześciu programów naukowych. Amerykańska agencja kosmiczna i Intuitive Machines uznały misję jako kluczowy przełom w nowym rozdziale eksploracji Księżyca.

Odyseusz był pierwszą amerykańską sondą, która dokonała kontrolowanego obniżenia na powierzchnię naturalnego satelity Ziemi od czasu ostatniej załogowej misji w ramach programu Apollo agencji NASA w 1972 roku.

Podkreślono, że było to pierwsze "miękkie" lądowanie na Księżycu w historii komercyjnie wyprodukowanym i operowanym statkiem kosmicznym.