Lądownik Blue Ghost wylądował na powierzchni Księżyca - to pierwszy komercyjny pojazd, któremu udało się wykonać bezbłędne lądowanie. Sprzęt został zaprojektowany przez firmę Firefly Aerospace we współpracy z NASA. Amerykańska agencja chce ułatwić przesyłanie ładunków na Srebrny Glob poprzez wspieranie prywatnych firm kosmicznych.
Lądownik księżycowy Blue Ghost (co po polsku oznacza "Niebieski Duch") został wyniesiony na pokładzie rakiety Falcon 9 od SpaceX 15 stycznia. Urządzenie zostało zaprojektowane przez prywatne przedsiębiorstwo Firefly Aerospace, którego siedziba znajduje się w Teksasie.
O godzinie 9.36 czasu środkowoeuropejskiego firma potwierdziła, że Blue Ghost bezpiecznie wylądował na powierzchni Księżyca. Jako lądowisko wybrano Morze Przesileń, płaski obszar położony w północno-wschodniej części widocznej strony Srebrnego Globu.
"Firefly właśnie stała się pierwszą komercyjną firmą w historii, której udało się przeprowadzić w pełni udane lądowanie na Księżycu" - zaznaczyli przedstawiciele przedsiębiorstwa. Kilkadziesiąt minut później opublikowali również pierwsze zdjęcie z powierzchni Księżyca.
Jeden dzień na powierzchni
Maszyna przewiozła 10 ładunków od różnych przedsiębiorstw, których zadaniem będzie badanie próbek księżycowego regolitu, testowanie systemów ochrony przed promieniowaniem i zapyleniem oraz analiza kosmicznej pogody. Zgodnie z planem misja potrwa pełen dzień księżycowy, czyli około dwa ziemskie tygodnie.
14 marca urządzenie spróbuje uchwycić obraz całkowitego zaćmienia Słońca, a dwa dni później przeprowadzi badania warunków panujących podczas księżycowego zmierzchu. Po zachodzie słońca lądownik będzie działał przez kilka godzin - Blue Ghost nie został zaprojektowany, by przetrwać noc, podczas której temperatury mogą spaść do około -128 stopni Celsjusza.
Zapotrzebowanie na komercyjne misje
Inicjatywa Commercial Lunar Payload Services (CLPS) została opracowana przez NASA w celu łatwiejszego przesyłania niewielkich ładunków na powierzchnię Księżyca. Zamiast projektowania własnych statków kosmicznych, agencja zawiera umowy z komercyjnymi dostawcami, którzy sami opracowują wymiary lądowników, ich pojemność i sposób przesyłania danych. Takie rozwiązanie jest mniej kosztowne i umożliwia częstsze przesyłanie ładunków.
Blue Ghost to trzeci lądownik księżycowy wyniesiony w kosmos w ramach programu. Pierwsza misja, Peregrine Mission One, nie dotarła do powierzchni Księżyca. W lutym 2024 roku na Srebrnym Globie wylądowała sonda Odyseusz wystrzelona w ramach misji IM-1 - był to pierwszy od 1972 roku amerykański statek kosmiczny, jaki trafił na Księżyc, i pierwszy w historii księżycowy pojazd stworzony przez prywatne przedsiębiorstwo. Lądowanie nie poszło jednak gładko - doszło do uszkodzenia nóg lądownika, a sprzęt przechylił się.
Źródło: New York Times, Firefly Aerospace, NASA, tvnmeteo.pl
Źródło zdjęcia głównego: Firefly Aerospace