Zagadka Krzywej Wieży w Pizie. Włoska badaczka twierdzi, że odkryła twórcę

Tezę dotyczącą autorstwa liczącej ponad 800 lat Krzywej Wieży postawiła Giulia Ammannati z uczelni w Pizie. Przeanalizowała tekst historyka sztuki, architekta i malarza Giorgio Vasariego z XVI wieku, który już wtedy przypisywał autorstwo wieży rzeźbiarzowi i architektowi Bonanno Pisano, który żył w Pizie w XII wieku.

W XIX wieku przy fundamentach zabytku odnaleziono inskrypcję, ale nie zdołano jej wtedy odczytać. Ammannati udało się odtworzyć i przetłumaczyć cały napis po łacinie na kamiennej tablicy, przygotowanej tak, aby umieszczono na niej litery z brązu. Brzmi on następująco: "Ja wzniosłem i stworzyłem wspaniałe dzieło ponad wszystkie inne, jestem obywatelem Pizy nazywanym Bonanno".

Włoska badaczka twierdzi, że artysta chciał podpisać swe dzieło za pomocą tablicy z literami z brązu, ale zniechęcił go do tego stan budowli. Jak utrzymuje Ammannati, matryca, na której miał pojawić się napis, została porzucona na placu budowy koło wieży w chwili, gdy już zaczęła się ona przechylać. Matrycę znaleziono pod wieżą w 1838 roku. Wyraźnie widoczne były jedynie słowa "Bonannus civis Pisanus", co przez długi czas sugerowało miejsce pochówku twórcy.

Lokalne media podkreślają, że wszystko wskazuje na to, że dzięki temu odkryciu jeden z najsłynniejszych zabytków na świecie, podziwiany co roku przez miliony turystów, może zostać podpisany imieniem i nazwiskiem jego projektanta. Jako jedyny na architektonicznym Polu Cudów w Pizie był dotąd anonimowy, choć obok niego znajduje się inne dzieło Pisana - wykonane przez niego drzwi katedry.

Krzywa Wieża, choć wtedy zagrożona zawaleniem, przetrwała ponad osiem wieków. Przed dwiema dekadami została umocniona, a jej przechył zahamowano. To zasługa międzynarodowego komitetu ekspertów, na czele którego stał 87-letni obecnie profesor Uniwersytetu w Turynie Michele Jamiolkowski, inżynier budownictwa i geotechnik polskiego pochodzenia.

Autor: kw/map / Źródło: PAP, firenze.repubblica.it