Polska będzie musiała wydać ponad 80 mld zł na przystosowanie się do zmian klimatycznych - wynika z dokumentu przedstawionego przez ministerstwo środowiska. Brak odpowiednich inwestycji może nas kosztować ponad dwa razy więcej. Najbardziej narażone na zmiany klimatyczne są: rolnictwo, gospodarka wodna i przestrzenna, transport, budownictwo i zdrowie.
Resort środowiska przedstawił w piątek dokument wskazujący cele i kierunki działań przystosowujących nasz kraj do zmian klimatu, czyli "Strategiczny Plan Adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do 2020 roku" (SPA 2020).
Szybkie działania, mniejsze koszty
- Liczby zawsze przemawiają do wyobraźni. Według naszych szacunków, opartych na licznych dyskusjach z ekspertami, na dostosowanie się do zmian klimatu powinniśmy wydać ok. 81 mld zł - powiedziała wiceminister na piątkowej konferencji poświęconej zagadnieniom poruszonym w SPA 2020.
Jej zdaniem poniesienie tych wydatków i przeprowadzenie odpowiednich inwestycji jest konieczne, żeby uniknąć jeszcze większych wydatków w przysłości. Zaniechanie tych działań będzie kosztowało Polskę jeszcze więcej - do 2030 roku kwota ta może wynieść ponad 200 mld zł.
"Zmiany będą się nasilały"
Według SPA w poprzedniej dekadzie (lata 2001-2010) straty wynikające z ekstremalnych zjawisk pogodowych, np. powodzi czy susz, wyniosły w Polsce 54 mld zł. Autorzy dokumentu prognozują, że przy braku odpowiednich inwestycji przystosowujących do zmian klimatycznych w latach 2011-2020 straty te mogą wynieść 86 mld zł, a między 2021 a 2030 rokiem - ponad 120 mld zł.
- Zmiany klimatu, które obserwujemy praktycznie każdego dnia, będą się nasilały - tak co do ich intensywności, jak i częstotliwości ich występowania oraz obszarów, których będą dotykać - podkreśliła Wilmańska. Zauważyła jednak, że zmian klimatycznych nie powinniśmy traktować tylko jako zagrożenie, ale również jako wyzwanie, które może przyczynić się do sukcesów.
Kumulacja w wielkich miastach
Jakie dziedziny będą najbardziej narażone na zmiany klimatyczne? Według ekspertów, którzy współpracowali przy tworzeniu dokumentu, to m.in. rolnictwo, gospodarka wodna i przestrzenna, transport, budownictwo i zdrowie.
Raport wskazuje też, że efekty zmian klimatycznych będą się szczególnie kumulować w aglomeracjach miejskich. - W perspektywie rozwoju miast ten czynnik musimy wziąć pod uwagę - podkreśliła Wilmańska.
Według niej SPA 2020 może być pomocny dla samorządów przy decydowaniu o budowie infrastruktury przeciwpowodziowej czy tworzeniu planów zagospodarowania przestrzennego.
Zagrożenia i kierunki zmian
SPA 2020 ma wskazać, jak zapewnienić zrównoważony rozwój oraz efektywne funkcjonowanie gospodarki i społeczeństwa w warunkach zmian klimatycznych. Wymóg stworzenia takiej strategii wynikał m.in. z regulacji przyjętych przez nieę Europejską. SPA 2020 jest również częścią większego projektu badawczego KLIMADA, w którym zanalizowane będą możliwe zmiany klimatyczne w Polsce i w naszym regionie Europy do roku 2070.
- Taki dokument jak SPA 2020 został przygotowany w Polsce po raz pierwszy. Korzystaliśmy z wiedzy eksperckiej, aby jak najlepiej zidentyfikować te zagrożenia i pokazać, jakie kierunki zmian należy podjąć, aby ze zmianami klimatu sobie radzić, minimalizować ich skutki - powiedziała wiceminister.
Dokument trafił do konsultacji społecznych. Resort środowiska planuje, że strategia zostanie przyjęta przez Radę Ministrów jeszcze w czerwcu.
Nadmiar wody na wschodzie, centrum z niedoborem
W strategii wskazano sześć głównych celów. Jednym z nich jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego i dobrego stanu środowiska do 2020 roku. W dokumencie podkreślono, że zmiany klimatu będą powodowały zauważalne efekty, jeśli chodzi o energetykę. Kolejnym celem strategii jest skuteczna adaptacja do zmian klimatu np. na obszarach wiejskich, które są szczególnie wrażliwe na "dostawy" wody.
Raport zwraca uwagę na zrównoważony rozwój regionalny uwzględniajacy zmiany klimatu. Wskazuje, że niektóre regiony Polski będą się np. borykały z niedoborem wody (Polska centralna), a inne z ich nadmiarem (Polska wschodnia). Województwa północne będą mogły być zagrożone podnoszeniem się poziomu morza, a południowe - częstszym występowaniem osuwisk.
W SPA 2020 wymieniono także innowacje, rozwój transportu czy kształtowanie postaw społecznych, jako działania sprzyjające zapobieganiu i przeciwdziałaniu niepożądanym skutkom zmian klimatycznych.
Autor: js/ja / Źródło: PAP