Teleskop, w którym walczył Bond, wychwycił sygnał spoza naszej galaktyki

Znany z filmów teleskop dokonał przełomowego odkrycia
Znany z filmów teleskop dokonał przełomowego odkrycia
Courtesy of the NAIC - Arecibo Observatory, a facility of the NSF
Znany z filmów teleskop dokonał przełomowego odkryciaCourtesy of the NAIC - Arecibo Observatory, a facility of the NSF

Wykazują każdą oznakę tego, że pochodzą spoza naszej galaktyki - mówią astronomowie o tajemniczych, trwających zaledwie tysięczne ułamki sekund radiowych sygnałach. Choć tzw. szybkie wybuchy radiowe były rejestrowane już kilka razy wcześniej przez inny instrument, dopiero wykrycie ich przez najczulszy radioteleskop Arecibo potwierdziło, że to nie pomyłka. Teraz naukowcy muszą ustalić, jakie obiekty spoza Drogi Mlecznej generują takie impulsy.

Niezwykły pulsacyjny sygnał został wykryty 2 listopada 2012 r. przez Obserwatorium Arecibo w Portoryko. Ten radioteleskop o największej na świecie, bo liczącej 305 m, średnicy pojedynczej czaszy uważany jest za najczulszy instrument tego typu. Jego rozmiary i charakterystyczna budowa sprawiają, że jest łatwo rozpoznawalny - został uwieczniony m. in. w jednej z części filmowego cyklu o agencie 007 - "GoldenEye", a także w filmie "Kontakt".

Wcześniej podejrzewali błąd

To pierwszy przypadek, kiedy tzw. szybki wybuch radiowy zarejestrował instrument inny niż australijski radioteleskop Parkes. Za jego pomocą naukowcom udało się już kilka razy wychwycić taki specyficzny sygnał, ale ponieważ żadne inne urządzenia nie zebrały podobnych danych, pojawiły się podejrzenia, że australijskie obserwatorium mogło odebrać sygnał generowany przez jakieś źródło w pobliżu Ziemi albo nawet na niej.

- Nasz wynik jest ważny, ponieważ eliminuje wszelkie wątpliwości, że te wybuchy radiowe są naprawdę pochodzenia kosmicznego. Fale radiowe wykazują każdą oznakę tego, że pochodzą spoza naszej galaktyki, to naprawdę ekscytująca perspektywa - powiedziała Victoria Kaspi z McGill University w Montrealu, należąca do międzynarodowego zespołu astronomów, który dokonał odkrycia.

Zaskakująco częste, ale rzadko namierzane

Szybkie wybuchy radiowe trwają zaledwie kilka tysięcznych części sekundy, przez co są niezwykle rzadko rejestrowane. Jednak według międzynarodowego zespołu naukowców odkrycie z Arecibo potwierdza wcześniejsze przypuszczenia, że występują one około 10 tys. razy w ciągu doby na całym niebie. Ta zadziwiająco duża liczba została wywnioskowana na podstawie częstotliwości i i długości obserwacji nieba prowadzonych dla kilku dotąd wykrytych przypadków takiego sygnału.

- Jasność i czas trwania takich zdarzeń, a także ich szacowana częstotliwość są zgodne z właściwościami podobnych wybuchów wykrytych wcześniej przez teleskop Parkes w Australii - powiedziała Laura Spitler z Instytutu Radioastronomii Maxa Plancka w Bonn.

Przyczyna na razie tajemnicza

Wybuchy prawdopodobnie pochodzą spoza Drogi Mlecznej - naukowcy twierdzą tak na podstawie pomiaru efektu znanego jako dyspersja w plazmie. Impulsy, które podróżują przez kosmos, różnią się od tych wytworzonych przez człowieka tym, że te o niskich częstotliwości radiowych przemieszczają się wolniej ze względu na obecność międzygwiezdnych elektronów. W przypadku wybuchu wykrytego przez teleskop Arecibo maksymalna wartość dyspersji jest trzykrotnie większa od wartości, której można by oczekiwać od źródła sygnału zlokalizowanego w naszej galaktyce.

Dokładna przyczyna tych wybuchów radiowych na razie pozostaje zagadką dla astrofizyków. Możliwe wytłumaczenia obejmują szereg egzotycznych obiektów astrofizycznych: czarne dziury, łączenia się w pary gwiazd neutronowych lub rozbłyski magnetarów (rodzaj gwiazdy neutronowej o niezwykle silnym polu magnetycznym).

Wykorzystają kolejne teleskopy

- Wyścig polega teraz na tym, żeby określić, co powoduje te wybuchy. Gdyby naprawdę pochodziły spoza Drogi Mlecznej, to byłoby bardzo ekscytujące - podkreślił Jason Hessels z Uniwersytetu w Amsterdamie.

Naukowcy prowadzą teraz starania, żeby do skanowania dużych obszarów nieba w celu wykrycia większej liczby szybkich wybuchów radiowych włączyć inne teleskopy: wieloantenowy LOFAR (Low Frequency Array) oraz ulepszony Westerbork/Apertif. Liczą, że dzięki temu uda się zarejestrować więcej przypadków tego zjawiska kosmicznego i zrozumieć jego naturę.

Autor: js/map / Źródło: astronomy.com

Źródło zdjęcia głównego: Courtesy of the NAIC - Arecibo Observatory, a facility of the NSF

Pozostałe wiadomości

Zaraz po upalnej niedzieli czeka nas wizyta frontu chłodnego. To, jak wpłynie ona na temperaturę, opisuje autorska długoterminowa prognoza temperatury na 16 dni, przygotowana przez Tomasza Wasilewskiego. Ekspert z tvnmeteo.pl sprawdza w niej także, jakie warunki mogą panować w Polsce do końca czerwca.

Pogoda na 16 dni. Taki może być początek wakacji

Pogoda na 16 dni. Taki może być początek wakacji

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś. Poniedziałek 16.06 w większości kraju będzie pochmurny. Przesuwająca się nad Polską strefa opadów przyniesie miejscami ulewny deszcz, szczególnie obfity na obszarach górskich. Warunki biometeorologiczne będą przeważnie niekorzystne.

Pogoda na dziś - poniedziałek 16.06. Nad Polską wędrować będzie strefa opadów

Pogoda na dziś - poniedziałek 16.06. Nad Polską wędrować będzie strefa opadów

Źródło:
tvnmeteo.pl

Po pogodnym i słonecznym, a miejscami również upalnym weekendzie, pogoda nad Polską ulegnie sporej zmianie. Już najbliższej nocy nad nasz kraj zacznie wkraczać front atmosferyczny, przynoszący ze sobą opady i burze. Deszcz widać w prognozach na cały przyszły tydzień - gdzie i kiedy spadnie go najwięcej?

Zmiana pogody w Polsce. Gdzie ma najsilniej padać?

Zmiana pogody w Polsce. Gdzie ma najsilniej padać?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Burza tropikalna Dalila szaleje u wybrzeży Meksyku. W sobotę silny wiatr i ulewy spowodowały szkody w Acapulco - restauracje wpadły do oceanu, a ulice zostały zalane. Podczas burzy na Pacyfiku zatonęło kilka łodzi rybackich, na szczęście bez załogi na pokładzie.

Po burzy restauracje wpadły do oceanu

Po burzy restauracje wpadły do oceanu

Źródło:
informador.mx, Conagua

W Hiszpanii trwa sprzątanie po powodziach, które w piątek wieczorem i sobotę przetoczyły się przez kraj. Ulewny deszcz spowodował spore zniszczenia w okolicach Saragossy. Woda zdewastowała wiele domów, uszkodziła drogi i zmyła mosty.

Powódź nadeszła w nocy. "Woda praktycznie sięgała sufitu"

Powódź nadeszła w nocy. "Woda praktycznie sięgała sufitu"

Źródło:
heraldo.es, 20 minutos

Na islandzkim wybrzeżu utknęła orka. Służbom udało się odeskortować ją do wody, jednak kolejnego dnia zwierzę znów znalazło się na lądzie. Specjaliści musieli podjąć trudną decyzję o eutanazji.

Orka utknęła na lądzie. Trudna decyzja służb

Orka utknęła na lądzie. Trudna decyzja służb

Źródło:
ENEX, grapevine.is, icelandreview.com

Start misji Axiom-4 z Polakiem Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) może odbyć się nie wcześniej niż w czwartek 19 czerwca - wynika z sobotniego wspólnego oświadczenia amerykańskiej agencji kosmicznej NASA oraz firm Axiom Space i SpaceX.

Kiedy Sławosz Uznański-Wiśniewski poleci w kosmos? Jest komunikat NASA

Kiedy Sławosz Uznański-Wiśniewski poleci w kosmos? Jest komunikat NASA

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Kilka dni temu do sieci trafiło wideo, na którym mężczyzna w pobliżu Mięguszowieckiego Szczytu Pośredniego w Tatrach kopie w przepaść kamień. Przewodnik tatrzański Jan Krzeptowski-Sabała tłumaczył w TVN24, czym mogą grozić takie zachowania. Opowiadał też o tym, jakie inne nieodpowiedzialne zachowania widuje w górach.

"Czasem wydaje się nam, że turyści niczym już nas nie zaskoczą. A jednak"

"Czasem wydaje się nam, że turyści niczym już nas nie zaskoczą. A jednak"

Źródło:
TVN24

Do redakcji Kontaktu24 zgłosił się pan Wojtek z Szubina (woj. kujawsko-pomorskie), któremu udało się nagrać fruczaka gołąbka, czyli naszego polskiego kolibra.

Fruczak gołąbek przyleciał do Reportera24. Nagranie

Fruczak gołąbek przyleciał do Reportera24. Nagranie

Źródło:
Kontakt24

Jest czerwiec, więc truskawki pojawiają się na naszych stołach. Warto jednak wiedzieć, że nie tylko sama ich czerwona część jest źródłem mnóstwa korzystnych składników odżywczych. Jak przekonują naukowcy z dwóch polskich uczelni, także szypułki są dla nas zdrowe.

Nie wyrzucaj szypułek truskawek

Nie wyrzucaj szypułek truskawek

Źródło:
PAP

Czego spodziewać się w pogodzie w Boże Ciało oraz długi, czerwcowy weekend? W prognozach na ten czas widać dużo słońca. Jeśli pojawią się opady, to tylko lokalnie. Zadowoleni będą ci, którzy nie lubią upału. Sprawdź, co nas czeka.

Najnowsza prognoza na Boże Ciało i długi weekend

Najnowsza prognoza na Boże Ciało i długi weekend

Źródło:
tvnmeteo.pl

Koniec weekendu w części kraju zapowiada się z temperaturą przekraczającą 30 stopni Celsjusza. Jak długo zostanie z nami upalna aura? Kolejne dni przyniosą spadek wartości na termometrach, ale wystąpi ryzyko burz.

Ponad 30 stopni już wkrótce, ale na horyzoncie widać zmianę

Ponad 30 stopni już wkrótce, ale na horyzoncie widać zmianę

Źródło:
tvnmeteo.pl

Upalna aura dotarła do Włoch. W sześciu miastach, między innymi w Rzymie, w sobotę w mocy jest najwyższy stopień alertu przed upałem, wydany przez ministerstwo zdrowia. W niedzielę miast, w których obowiązuje to ostrzeżenie będzie jeszcze więcej.

40 stopni i więcej. Czerwone alarmy dla kolejnych miast

40 stopni i więcej. Czerwone alarmy dla kolejnych miast

Źródło:
PAP

W Turcji naukowcy potwierdzili występowanie nowego, inwazyjnego gatunku kleszcza. Na Haemaphysalis longicornis natrafiono po raz pierwszy w Stambule, ale jego naturalnym miejscem występowania jest Azja Wschodnia. Badacze są zaniepokojeni, ponieważ pajęczak może być odpowiedzialny za przenoszenie 30 różnych chorób.

Inwazyjny gatunek kleszcza. Naukowcy potwierdzają

Inwazyjny gatunek kleszcza. Naukowcy potwierdzają

Źródło:
Daily Sabah

Maleńki wodny płaz z Meksyku może skrywać wielką tajemnicę dotyczącą zdolności do odrastania kończyn. Naukowcy odkryli właśnie, że kluczową rolę w tym procesie odgrywa znany z leczenia trądziku kwas retinowy. Czy aksolotl w przyszłości pomoże ludziom odzyskiwać utracone części ciała?

Sprawili, że świeciły w ciemności. Tak poznali ich sekret

Sprawili, że świeciły w ciemności. Tak poznali ich sekret

Źródło:
CNN

Gwałtowne powodzie, które nawiedziły miasto San Antonio w Teksasie, pochłonęły co najmniej 11 ofiar śmiertelnych. Kilka osób uznaje się za zaginione. Służby ratunkowe prowadzą intensywne poszukiwania. Władze ostrzegają, że bilans ofiar śmiertelnych może jeszcze wzrosnąć.

"Rozmawiałam z nim przez telefon, kiedy to się działo". Powodzie zabiły 11 osób

"Rozmawiałam z nim przez telefon, kiedy to się działo". Powodzie zabiły 11 osób

Źródło:
PAP, BBC

Choć nietoperze żyją zaskakująco długo jak na swoje niewielkie rozmiary, niemal nie zapadają na nowotwory. Naukowcy z University of Rochester doszli do tego, dlaczego się tak dzieje. To odkrycie może mieć ogromne znaczenie dla rozwoju nowych terapii onkologicznych u ludzi.

Dlaczego nietoperze nie chorują na raka

Dlaczego nietoperze nie chorują na raka

Źródło:
PAP

Międzynarodowy zespół naukowców dokonał interesującego odkrycia na temat bakterii. Okazuje się, że gdy są głodne, mogą zabijać i zjadać swoich "pobratymców". Odkrycie opisano w magazynie "Science".

Co zjadają głodne bakterie. Zaskakujące odkrycie

Co zjadają głodne bakterie. Zaskakujące odkrycie

Źródło:
phys.org

Tajfun Wutip dotarł w piątek do południowych Chin. Przyniósł wichury i obfite opady deszczu. Przed uderzeniem żywiołu władze prewencyjnie ewakuowały kilkanaście tysięcy mieszkańców.

Ewakuacje, nie kursują pociągi, zamknięte szkoły. Wutip uderzył

Ewakuacje, nie kursują pociągi, zamknięte szkoły. Wutip uderzył

Źródło:
Reuters, Xinhua, Anadolu Agency

Dziewięciolatka z USA niemal straciła rękę w wyniku ataku rekina na Florydzie. Dziewczynka została przetransportowana śmigłowcem do szpitala, gdzie przeszła "długą operację". Jej krewni opowiedzieli o dramatycznych wydarzeniach w rozmowie z mediami.

Rekin zaatakował 9-latkę

Rekin zaatakował 9-latkę

Źródło:
ABC News, CNN

W amerykańskim stanie Oregon szaleją pożary lasów. Władze zdecydowały o ewakuacji mieszkańców i zamknięciu odcinków autostrad. Niewykluczone, że pożar zaprószył człowiek.

Pożary lasów nie dają się opanować. Ewakuacje i przygotowanie do kolejnych

Pożary lasów nie dają się opanować. Ewakuacje i przygotowanie do kolejnych

Źródło:
CNN, KOIN.com

Wilczyca zmarła na skutek zadławienia się foliową torebką z resztkami jedzenia. Zwłoki zwierzęcia zostały znalezione w lasach Nadleśnictwa Kobiór w województwie śląskim. Przyrodnicy apelują o niepozostawianie odpadów w lasach - stanowią one śmiertelne zagrożenie dla ich mieszkańców.

Wilczyca konała w męczarniach. Połknęła woreczek foliowy

Wilczyca konała w męczarniach. Połknęła woreczek foliowy

Źródło:
RDLP Katowice, Stowarzyszenie dla Natury "Wilk"

Denga to zakaźna choroba tropikalna, roznoszona przez komary. Naukowcy stale próbują walczyć z jej rozprzestrzenianiem się, opracowując nowe metody, które pozwolą ostrzegać ludność przed zagrożeniem.

"Kiedy słyszę komary, czuję przerażenie"

"Kiedy słyszę komary, czuję przerażenie"

Źródło:
Reuters

W środę późnym popołudniem Madryt nawiedziła potężna burza gradowa. Zaskoczyła mieszkańców i sparaliżowała ruch w wielu częściach miasta. Grad wielkości piłek golfowych pozostawił po sobie duże zniszczeń. Na ulicach stolicy zrobiło się biało.

Grad jak piłki golfowe, połamane drzewa. Chaos w Madrycie

Grad jak piłki golfowe, połamane drzewa. Chaos w Madrycie

Źródło:
El Mundo, Europa Press

Elon Musk nawołuje do deorbitacji Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Prezes SpaceX wyraził w piątek obawy, że starzejąca się infrastruktura stacji wiąże się z ryzykiem dla astronautów. Jak dodał, do opuszczenia ISS powinno dojść w ciągu dwóch lat.

Elon Musk "rekomenduje" deorbitację Międzynarodowej Stacji Kosmicznej

Elon Musk "rekomenduje" deorbitację Międzynarodowej Stacji Kosmicznej

Źródło:
Reuters, AP, SpaceNews, x.com

Tornada przeszły w czwartek przez Teksas. W hrabstwie Wharton potwierdzono wystąpienie dwóch trąb powietrznych, a silny wiatr zdewastował wiele domów. Tornada pojawiły się także w innych częściach stanu.

Wiało z prędkością 160 kilometrów na godzinę. Podmuchy zmiotły domy

Wiało z prędkością 160 kilometrów na godzinę. Podmuchy zmiotły domy

Źródło:
CNN, myhighplains.com

Część Republiki Południowej Afryki nawiedziły katastrofalne powodzie, wywołane przejściem zimnego frontu. Liczba ofiar śmiertelnych wzrosła w czwartek do 78. Władze podkreślają, że może być ich jednak jeszcze więcej.

"Kiedy wody opadną, zostanie znalezionych więcej ludzi"

"Kiedy wody opadną, zostanie znalezionych więcej ludzi"

Źródło:
Reuters, SABC

30-latek został zraniony przez bizona w Parku Narodowym Yellowstone we wtorek. Pracownicy podali, że zwiedzający podeszli zbyt blisko do grupy zwierząt, tym samym narażając się na atak. To drugie takie zdarzenie tej wiosny. W maju ofiarą bizona padł 47-latek.

"Są nieprzewidywalne, biegają trzy razy szybciej niż ludzie". Kolejny atak

"Są nieprzewidywalne, biegają trzy razy szybciej niż ludzie". Kolejny atak

Źródło:
The Independent, The Guardian