Salamandry na godach

W podkarpackich lasach trwają gody salamander. To jedyny gatunek płazów w Polsce, którego okres godowy rozpoczyna się z początkiem jesieni. Odpowiednie warunki pogodowe, czyli opady deszczu i wilgotne powietrze sprzyjają pobudzeniu ich do wzmożonej aktywności godowej. Dzięki temu bez trudu można je spotkać na górskich szlakach.

Salamandra plamista to jeden z symboli karpackiej przyrody. Ten największy europejski płaz ogoniasty preferuje wilgotne lasy bukowe. W okresie godów są wyraźnie ożywione i szukają osobników płci przeciwnej.

Salamandry nie są dobrymi pływakami, a bezpośrednio z wodą związane są tylko w okresie rozrodu. Charakteryzują się oryginalnym czarnym ubarwieniem z żółtymi lub pomarańczowymi plamkami. Zadaniem tych kontrastujących ze sobą kolorów jest zniechęcenie potencjalnych drapieżników do ataku.

Przed wiekami nazywane były jaszczyrzem lub jaszczurem ogniowym. Wierzono, że rodzą się one z żaru ognisk, stąd nazywane były też córami płomieni.

Wbrew pozorom salamandry nie należą do zwinnych i szybkich zwierząt. Są raczej ociężałe i niezgrabne. Nic dziwnego więc, że ich pokarmem są równie powolne stworzenia takie jak ślimaki, pierścienice lub drobne owady.

Z tyłu głowy salamandra posiada gruczoły wypełnione toksyczną substancją zwaną salamandryną. U potencjalnych napastników, w tym także u człowieka, może wywołać drgawki. Wpływa także na ośrodkowy układ nerwowy, podnosi ciśnienie krwi i miejscowo znieczula, oprócz tego działa silnie drażniąco na błony śluzowe. Dzięki temu nie mają naturalnych wrogów.

Salamandra występuje w środkowej, zachodniej i południowej część Europy, a także w Azji Mniejszej oraz północnej część Afryki. Nie spotkamy jej na Półwyspie Skandynawskim, Wyspach Brytyjskich, i większej części Europy Wschodniej. W Polsce występuje w Karpatach i Sudetach, na wysokości do około 1100 metrów nad poziomem morza.

Autor: anw/rp / Źródło: Lasy Państwowe, http://cites.zoo.waw.pl