Długie misje kosmiczne, takie jak lot na Marsa są niezwykle niebezpieczne dla zdrowia astronautów. Dlatego naukowcy z japońskiej agencji kosmicznej JAXA prowadzą niezwyczajne badania. Na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej umieścili robaki. Na niewielkich ciałkach nicieni zamierzają wyjaśnić, w jaki sposób następuje degeneracja tkanek w środowisku mikrograwitacji.
Jednym z poważnych konsekwencji lotów w kosmos dla astronauty jest zagrożenie utraty masy kości, mięśni oraz zaburzenie czynności serca podczas wielomiesięcznego pobytu poza Ziemią.
W ciągu miesiąca kosmiczni podróżnicy tracą od 1 do 2 proc. masy kości. Mięśnie ulegają jeszcze szybszej redukcji. Podczas kilkunastodniowego, kosmicznego lotu można stracić, aż 20 proc. masy mięśniowej.
Wykorzystane robaki
Mechanizmy mikrograwitacji wciąż są niezrozumiałe dla naukowców. Dlatego pracownicy z japońskiej agencji kosmicznej JAXA postanowili wyjaśnić, w jaki sposób następuje degeneracja ludzkich tkanek. Program badań był prowadzony m.in. na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, na pokładzie której znalazły się nicienie (Caenorhabditis elegans). Badacze wzięli "pod lupę" tkankę mięśniową tych robaków.
- Być może będziemy w stanie zidentyfikować geny, które wpływają na długość życia - powiedziała badaczka z Instytutu Gerontologii w Japonii Yoko Honda. Identyfikacja tych genów pomoże m.in. w stworzeniu nowych leków na choroby związane z procesem starzenia tj. choroby neurodegeneracyjne.
Dwa środowiska
Nicienie w tym samym wieku zostały wysłane do dwóch różnych miejsc. Jedna grupa robaków trafiła do japońskiego modułu eksperymentalnego The Cell Biology Experiment Facility (CBEF), w którym znajduje się komora z mikrograwitacją. Druga grupa trafiła do specjalnej wirówki imitującej warunki panujące na Ziemi.
Rabki były obserwowane za pośrednictwem kamer, które filmowały robaki trzy minuty dziennie. Za pomocą specjalnego programu prowadzono analizę poziomu aktywności każdego nicienia, zakładając że starsze organizmy poruszają się wolniej. Wszelkie robaki, które nie poruszyły się przez trzy minuty, uznano za zmarłe. Po zakończeniu obserwacji, nicienie zostały zamrożone do czasu powrotu na Ziemię.
Teraz naukowcy z japońskiej agencji kosmicznej JAXA przeanalizują obrazy wideo i porównają DNA z obu środowisk. Mają nadzieję, że uda się wyjaśnić w jaki sposób następuje degeneracja tkanek i jak walczyć z tym procesem.
Organizm wielokomórkowy
C. elegans jest jednym z najlepiej poznanych organizmów żywych - jego genom został zsekwencjonowany już w roku 1998, jako pierwszego organizmu wielokomórkowego. Nicienie te znacznie lepiej od człowieka znoszą loty kosmiczne - przeżyły nawet katastrofę powracającego z orbity promu kosmicznego "Columbia" 1 lutego 2003, w której zginęła cała siedmioosobowa załoga.
Autor: PW/rp / Źródło: NASA
Źródło zdjęcia głównego: NASA