Ptasi podpalacze? Te zwierzęta mogą rozprzestrzeniać ogień

Wśród podpalaczy wymienia się co najmniej trzy gatunki: kanię czarną, kanię złotawą oraz sokoła brunatnego.

- Aborygeńscy strażnicy oraz inni, którzy mierzą się z pożarami buszu biorą pod uwagę ryzyko stwarzane przez drapieżniki - napisano w artykule międzynarodowego zespołu naukowców, opublikowanego w grudniu ubiegłego roku. Jak zaznaczają badacze, sceptycyzm dotyczący rozprzestrzeniania ognia przez ptaki utrudnia skuteczne planowanie sposobu zarządzania krajobrazem oraz jego renowacji.

Podczas gdy informacje o takich zachowaniach mogą wydawać się zaskakujące, naukowcy zaznaczają, że to zjawisko istnieje już od tysięcy lat. Właśnie tak twierdzi jeden z uczestniczących w badaniach - doktor Mark Bonta, wykładający nauki o Ziemi na Uniwersytecie Pensylwanii.

- Większość danych, nad którymi pracowaliśmy, pozyskaliśmy we współpracy z Aborygenami. Oni wiedzieli o tym od prawdopodobnie 40 tysięcy lat lub nawet dłużej - powiedział Bonta.

Według zespołu "ogniste" ptaki zbierają się w stada liczące setki osobników na terenie objętym przez pożary. Drapieżniki podnoszą płonące gałęzie i przelatują z nimi nawet kilometr na obszary niedotknięte przez ogień.

- Zachowanie drapieżników polega na rozprzestrzenianiu ognia na nieobjęte pożarem tereny - na przykład na drugą stronę cieku wodnego czy drogi. Ptaki płoszą tym samym potencjalne ofiary płomieniami i dymem - pisali naukowcy. Przerażone ofiary uciekają wprost w ramiona drapieżników.

Inspiracją do przeprowadzenia badań stała się autobiografia miejscowego lekarza i aktywisty Phillipa Waipuldanya Robertsa.

"Widziałem ptaka, który swoimi pazurami podniósł tlącą się gałązkę. Upuścił ją na kępę świeżej trawy, niecały kilometr dalej. Następnie czekał ze swoimi towarzyszami na przydymione i przerażone gryzonie i gady" - opisywał Roberts.

Czy ptaki zdają sobie sprawę z tego, co robią, czy po prostu przypadkiem chwytają płonące patyki?

Naukowcy, zważając na relacje świadków, uważają, że bardziej prawdopodobna jest ta pierwsza opcja. Wygląda to na skoordynowane działanie stada.

- Istnieje w tym jakiś cel, jakaś intencja. Okej, jest nas kilkuset, wszyscy możemy dostać posiłek - powiedział w rozmowie z "Washington Post" w 2016 roku australijski etnobiolog i ornitolog Bob Gosford.

Jeżeli hipoteza okaże się prawidłowa, będzie to oznaczać, że uzyskano potwierdzenie istnienia kolejnego naturalnego źródła pożarów.

- Ptaki nie zaprószają pożarów od zera, jednak to kolejny fascynujący fakt - spuentował Bonta.

Autor: ao/map / Źródło: sciencealert.com; źródło zdjęcia głównego: Bob Gosford/ twitter