"Niewidzialny kataklizm". Fale upałów śmiertelnie groźne

[object Object]
Jak wzrosła temperatura przez ostatnie 20 lat?NASA
wideo 2/17

Światowa Organizacja Meteorologiczna bije na alarm. Klimat się ociepla, musimy przygotować się na regularne napływy fal upałów. Skutki są coraz bardziej zatrważające, zwłaszcza w biedniejszych krajach i społeczeństwach.

Gorąca pogoda zapanowała w wielu regionach półkuli północnej. W Japonii, Wielkiej Brytanii czy Irlandii padają rekordy temperatury wszech czasów.

Upał doskwiera również w Polsce. Z kolejnym jego nawrotem mamy właśnie do czynienia. Przez co najmniej kilka dni termometry mają wskazywać 30 stopni Celsjusza (w cieniu) lub więcej.

O aktualnej sytuacji pogodowej w Europie mówił w TVN24 prezenter pogody TVN Meteo Tomasz Wasilewski.

"Musimy się dostosować"

Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO) bije na alarm - pisze agencja Reutera. Według kilku raportów ostatnie lata były najgorętszymi od czasu prowadzenia pomiarów.

- Będziemy musieli się przyzwyczaić do tego typu ciepłej pory roku - podkreśla Friederike Otto, zastępczyni dyrektora Instytutu Zmian Środowiska na Uniwersytecie Oksfordzkim. - Nie ma wątpliwości, że istnieje tu związek ze zmianami klimatu. Na całym świecie musimy traktować fale upałów poważnie, jako coś, do czego musimy się dostosować - dodaje.

Zmiany klimatunasa.gov

- Faktycznie, obserwujemy że klimat się zmienia, trudno z tym polemizować. Temperatura ciągle rośnie. (...) Dla całego ekosystemu, dla systemu Ziemia-atmosfera, to są zmiany, które przekładają się na zwiększoną liczbę fal upału w sezonie letnim - potwierdziła w TVN24 Kinga Kulesza, klimatolog z Uniwersytetu Warszawskiego.

Obejrzyj całą rozmowę z klimatologiem:

Kinga Kulesza opowiada o fali upałów i zmianach klimatycznych
Kinga Kulesza opowiada o fali upałów i zmianach klimatycznychtvn24

Upały to nie tylko uciążliwość i niewygoda w codziennym życiu. Rolnictwu regularnie zagraża susza. Płoną lasy, a pożary bywają tragiczne w skutkach. Tylko w ostatnich miesiącach ogień pustoszył między innymi Stany Zjednoczone, Szwecję i Grecję. W pożarach w Grecji w ciągu czterech dni zginęło ponad 80 osób.

Pożary w Europie - dane z 24 lipca (EFFIS-Copernicus)EFFIS-Copernicus

Stres termiczny

Jak podkreślają eksperci, zagrożenie związane z upałami często jest lekceważone. To "niewidzialny kataklizm", którego rzeczywiste skutki dla zdrowia i życia ludzi trudno jest udokumentować.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że stres termiczny powiązany ze zmianami klimatu w latach 2030-2050 będzie prawdopodobnie powodował dodatkowych 38 tysięcy zgonów corocznie.

Przez dwa tygodnie upałów w Japonii zginęło co najmniej 80 osób, a tysiące zostało ewakuowanych. W maju w pakistańskim Karaczi z powodu gorąca zmarło 60 osób. To tylko dwa najbardziej spektakularne przykłady zagrożeń w ostatnim czasie.

- Fale upałów stają się coraz częstsze i dzieje się tak ze względu na zmiany klimatu. Temperatura powietrza na świecie wciąż rośnie - przestrzega Sven Harmeling z pozarządowej organizacji charytatywnej CARE International. Podkreśla, że "musimy być przygotowani na więcej konsekwencji" tego stanu rzeczy.

Odchylenie średniej miesięcznej sumy opadów w lipcu (ECMWF)ECMWF

Niepewne nadzieje związane z porozumieniem paryskim

Prawie jedna na trzy osoby na świecie już jest narażona na poważne zagrożenia związane z upałami. Naukowcy z Uniwersytetu Hawajskiego oszacowali w ubiegłym roku, że do 2100 roku będzie to już jedna osoba na dwie. Nawet jeśli zostaną wdrożone radykalne środki, mające zminimalizować zmiany klimatu.

W 2015 roku 195 krajów podpisało porozumienie paryskie - pierwszą powszechną i wiążącą sygnatariuszy prawnie umowę w sprawie zmian klimatu. Za cel postawiono ograniczenie wzrostu średniej temperatury powietrza do poziomu "znacznie niższego" niż dwa stopnie Celsjusza powyżej średniej z czasów przedindustrialnych. Porozumienie zakłada również "kontynuowanie działań" mających ograniczyć ten wzrost do 1,5 stopnia.

Nadzieje te poważnie podważyła ubiegłoroczna decyzja Donalda Trumpa o wycofaniu jego kraju z paryskiego porozumienia klimatycznego. Zdaniem amerykańskiego prezydenta jest ono niekorzystne dla Stanów Zjednoczonych, działa natomiast na korzyść innych krajów.

Mapa drogowa wdrażania wynegocjowanej w Paryżu umowy ma zostać przyjęta podczas grudniowego szczytu klimatycznego ONZ w Katowicach. Na marginesie: to najdroższa impreza międzynarodowa, jaką do tej pory organizował polski rząd. Ma kosztować stronę polską ponad ćwierć miliarda złotych.

Rok 2017 drugim najcieplejszym rokiem
Rok 2017 drugim najcieplejszym rokiemnasa.gov

Narażone społeczeństwa ubogie

Frank Rijsberman - szef międzynarodowej organizacji Global Green Growth Institute z siedzibą w Seulu, pomagającej krajom rozwijającym się wdrażać energię odnawialną - twierdzi, że zmiany klimatyczne i kolejne fale upałów najbardziej dotykają właśnie społeczeństwa ubogie.

- W krajach rozwiniętych mamy zasoby, mamy pieniądze, mamy systemy, możemy to osiągnąć. Jednak w krajach rozwijających się, gdzie elastyczność jest bardzo mała, ludzie są bardziej poszkodowani - tłumaczy Rijsberman.

Jeden z przykładów: 1,1 miliarda mieszkańców Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej nie ma dostępu do klimatyzowanych pomieszczeń, co choćby przez kilka godzin zapewniłoby im ochłodę - podała w ubiegłym tygodniu Sustainable Energy for All, globalna inicjatywa na rzecz dostępu do odnawialnych źródeł energii, kierowana przez byłego sekretarza generalnego ONZ Ban Ki Muna.

Trend ocieplania się Ziemi (od 1880 do 2016), NASA
Trend ocieplania się Ziemi (od 1880 do 2016), NASANASA

Fala upałów, fala samobójstw

Wśród mało znanych i mało zbadanych skutków upałów jest zwiększona liczba samobójstw - zauważają eksperci.

Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda poinformowali w poniedziałek o ustalonym przez siebie związku między wzrostem temperatury a wzrostem liczby samobójstw. Do takich wniosków doszli po przeanalizowaniu danych klimatycznych i wskaźników samobójstw w Meksyku i Stanach Zjednoczonych w kilku ostatnich dekadach. Autorzy raportu alarmują, że jeśli globalne ocieplenie nie zostanie ograniczone do 2050 roku, tylko w tych dwóch krajach rokrocznie może dochodzić do nawet 21 tysięcy samobójstw więcej.

Posłuchaj rozmowy z ekspertem

Doktor Joanna Remiszewska-Michalak o globalnym ociepleniu (wideo archiwalne)
Doktor Joanna Remiszewska-Michalak o globalnym ociepleniu (wideo archiwalne)tvn24

Autor: ao//rzw / Źródło: TVN Meteo, Reuters

Pozostałe wiadomości

Przed nami nie tylko spektakularne ochłodzenie, ale także ulewy. Co jeszcze przyniosą nadchodzące dni? Kiedy może wrócić upał? Sprawdź najnowszą prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeto.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: wpadniemy z jednej skrajności w drugą

Pogoda na 16 dni: wpadniemy z jednej skrajności w drugą

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro, czyli na poniedziałek 7.07. W nocy pojawią się opady deszczu, miejscami może zagrzmieć. Dzień przyniesie deszcz, wieczorem spodziewane są burze z ulewnym deszczem i silnym wiatrem.

Pogoda na jutro - poniedziałek 7.07. Nocna wędrówka strefy opadów, możliwe burze

Pogoda na jutro - poniedziałek 7.07. Nocna wędrówka strefy opadów, możliwe burze

Źródło:
tvnmeteo.pl

Przed nami załamanie pogody, które potrwa niemal do końca tygodnia. Śródziemnomorski niż przyniesie opady deszczu, które mogą być obfite. Spodziewane są też burze. Sprawdź, jak dużo deszczu może spaść.

Śródziemnomorski niż przyniesie ulewy i burze. Jak dużo deszczu spadnie

Śródziemnomorski niż przyniesie ulewy i burze. Jak dużo deszczu spadnie

Źródło:
tvnmeteo.pl

W niedzielę firma Axiom Space połączyła się z członkami misji Ax-4 - Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim i Peggy Whitson. Polak powiedział, że cały czas realizują misję. W pewnym momencie podczas transmisji pojawiły się pierogi.

Pierogi w kosmosie. "Smacznego"

Pierogi w kosmosie. "Smacznego"

Źródło:
TVN24

Jeszcze do niedawna w ciepłe, letnie wieczory łąki, parki i ogrody były rozświetlone przez świetliki. Przyrodnicy alarmują jednak, że populacja tych owadów drastycznie maleje, a nawet pojawia się ryzyko ich wyginięcia. Są jednak sposoby na to, aby zatrzymać ten negatywny trend.

Świetliki mogą wyginąć. Ekspert podaje trzy powody

Świetliki mogą wyginąć. Ekspert podaje trzy powody

Źródło:
PAP, Discover Magazine

Bilans ofiar powodzi błyskawicznej, która nawiedziła Teksas, wzrósł do 67 osób. Wśród zabitych są dzieci. Jak podała stacja CNN, trwają poszukiwania 11 zaginionych dziewczynek, uczestniczek chrześcijańskiego obozu Camp Mystic.

Zginęło ponad 60 osób. "Nie zrezygnujemy z poszukiwań"

Zginęło ponad 60 osób. "Nie zrezygnujemy z poszukiwań"

Źródło:
CNN, Reuters

Grecja przygotowuje się na kilkudniową falę upałów. Z prognoz wynika, że miejscami temperatura sięgnie nawet 42 stopni Celsjusza.

Grecja się "zagotuje". Będzie ponad 40 stopni

Grecja się "zagotuje". Będzie ponad 40 stopni

Źródło:
PAP, newpost.gr, iefimerida.gr

Lew uciekł z ogrodu zoologicznego i zaatakował 53-letniego mężczyznę. Ranny został zabrany do szpitala, a zwierzę zastrzelono. Do zdarzenia doszło w tureckim mieście Manavgat.

Lew uciekł z zoo i zaatakował mężczyznę

Lew uciekł z zoo i zaatakował mężczyznę

Źródło:
PAP, milliyet.com.tr

Pogoda w nadchodzącym czasie zmieni się diametralnie. Nad północnymi Włochami rodzi się niż genueński, który w kolejnych dniach ma przynieść intensywne opady, które dotrą do Polski. Ile deszczu może spaść w przyszłym tygodniu? Opowiadał o tym Tomasz Wasilewski na antenie TVN24.

"Przed nami kolosalna zmiana pogody"

"Przed nami kolosalna zmiana pogody"

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Wieczorem w niedzielę w części kraju prognozowane są burze. IMGW wydał ostrzeżenia pierwszego stopnia przed tym zjawiskiem. Wciąż obowiązują alarmy drugiego i pierwszego stopnia przed upałem.

Nie tylko wysoka temperatura. Są kolejne ostrzeżenia

Nie tylko wysoka temperatura. Są kolejne ostrzeżenia

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Europa nie była przygotowana na takie lato. Skwar zaczął się w czerwcu, w południowej i zachodniej części kontynentu, by do sierpnia rozlać się właściwie we wszystkich regionach. Dni były o sześć-siedem stopni cieplejsze niż zazwyczaj o tej porze roku. Ludzie, nienawykli do takiego gorąca, mdleli na ulicach. Często było już za późno, by ich uratować - według wstępnych szacunków na skutek upału zmarło ponad 30 tysięcy ludzi, ale późniejsze analizy podniosły ten tragiczny bilans do nawet 70 tysięcy. W Paryżu zakłady pogrzebowe nie nadążały z przyjmowaniem ciał, a władze podjęły decyzję o przekształceniu magazynu przemysłowego w miejscowości Rungis w tymczasową kostnicę.

Upał może nas zabić na 27 sposobów. Wciąż poznajemy nowe

Upał może nas zabić na 27 sposobów. Wciąż poznajemy nowe

Źródło:
TVN24+

Alert RCB. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa wysłało w niedzielę do odbiorców sieci komórkowych na terenie czterech województw ostrzeżenie SMS w związku z dużym zagrożeniem pożarowym w lasach.

Alert RCB na terenie czterech województw

Alert RCB na terenie czterech województw

Źródło:
RCB

Centralną część Teksasu nawiedziły katastrofalne powodzie. W wyniku żywiołu zginęło co najmniej 50 osób, w tym kilkanaścioro dzieci. Pogoda wyrządziła ogromne szkody na terenie katolickiego obozu Mystic Camp, na którym byli także Polacy, nic im się nie stało. Opowiadali o tym, jak wyglądała ewakuacja i załamanie aury.

"Nie wierzyłyśmy w to, co tam się wydarzyło. To było jak zły sen"

"Nie wierzyłyśmy w to, co tam się wydarzyło. To było jak zły sen"

Źródło:
PAP

Stan wykonania polskiej misji wykonywanej przez Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego wynosi 72,9 procenta. Polski astronauta w sobotę połączył się z młodzieżą w Rzeszowie, kontynuował prace nad polskimi eksperymentami oraz nagrał materiały edukacyjne i promocyjne.

Kolejny pracowity dzień polskiego astronauty

Kolejny pracowity dzień polskiego astronauty

Źródło:
PAP

Potężna fala powodziowa przeszła przez hrabstwo Kerr w Teksasie, gdzie odbywał się chrześcijański obóz Camp Mystic. Wśród uczestników wymiany byli Polacy. Wszyscy są cali i zdrowi - poinformował w sobotę przedstawiciel programu Camp America.

Na obozie Camp Mystic w Teksasie byli Polacy. "Są cali i zdrowi"

Na obozie Camp Mystic w Teksasie byli Polacy. "Są cali i zdrowi"

Źródło:
PAP, Kontakt24, tvnmeteo.pl

Lew zaatakował i zranił kobietę oraz dwoje dzieci. Do zdarzenia doszło w pakistańskim mieście Lahaur. Atak dzikiego zwierzęcia został uchwycony na nagraniu.

Lew rzuca się na kobietę. Dramatyczne nagranie

Lew rzuca się na kobietę. Dramatyczne nagranie

Źródło:
Reuters, timesofindia.indiatimes.com

W sobotę polski astronauta doktor Sławosz Uznański-Wiśniewski po raz kolejny połączył się z Ziemią. Tym razem odpowiadał na pytania młodzieży zgromadzonej w auli Politechniki Rzeszowskiej.

"Halo Rzeszów? Tu ISS". Kolejne łączenie z polskim astronautą

"Halo Rzeszów? Tu ISS". Kolejne łączenie z polskim astronautą

Źródło:
tvnmeteo.pl, PAP

Po ponad tygodniu walki z pożarami lasów w tureckiej prowincji Izmir, władze poinformowały o opanowaniu żywiołu. Ogień strawił tysiące hektarów lasów, zniszczył też trzy miejscowości i zabił tysiące zwierząt. W innych częściach kraju nadal trwa walka z żywiołem.

W pożarach zginęły trzy osoby. Walka z ogniem wciąż trwa

W pożarach zginęły trzy osoby. Walka z ogniem wciąż trwa

Źródło:
PAP

Turcję czeka dziewięciodniowa fala upałów. Z prognoz wynika, że temperatura może sięgnąć nawet 50 stopni Celsjusza. Eksperci ostrzegają przed ryzykiem udaru cieplnego i pożarów lasów, a władze apelują o zachowanie szczególnej ostrożności.

"Kopuła ciepła" nad Turcją. Temperatura może sięgnąć 50 stopni

"Kopuła ciepła" nad Turcją. Temperatura może sięgnąć 50 stopni

Źródło:
PAP

Pożar Madre, który od kilku dni pustoszy południową Kalifornię, rozprzestrzenił się już na obszarze o powierzchni przekraczającej 28 tysięcy hektarów, zmuszając setki osób do ewakuacji. To największy tegoroczny pożar w stanie - jego dym dotarł do sąsiednich hrabstw, a ogień wymknął się spod kontroli na trudnym, górzystym terenie.

Największy pożar w tym roku. Ewakuacje, ogień w pobliżu autostrady

Największy pożar w tym roku. Ewakuacje, ogień w pobliżu autostrady

Źródło:
PAP

Po raz pierwszy od ponad stu lat paryżanie i turyści mogą ponownie pływać w Sekwanie. W sobotni poranek otwarto trzy miejskie kąpieliska na rzece, kończąc symbolicznie proces oczyszczania wód zapoczątkowany przed igrzyskami olimpijskimi w 2024 roku.

Paryż wraca do tradycji sprzed rewolucji francuskiej

Paryż wraca do tradycji sprzed rewolucji francuskiej

Źródło:
PAP, Reuters

W części Krety i w okolicach Aten od kilku dni trwa walka z pożarami, które zmusiły mieszkańców i turystów do ewakuacji. Setki strażaków z pomocą śmigłowców walczą z żywiołem. Sytuację pogarsza silny wiatr. Ogień pochłania lasy, gaje oliwne i zagraża domom.

Kolejny dzień walki z żywiołem. "To było bardzo przerażające"

Kolejny dzień walki z żywiołem. "To było bardzo przerażające"

Źródło:
Reuters, Ekathimerini.com

Włochy zmagają się z falą upałów. Rośnie liczba nagłych zatrzymań pracy serca, zwłaszcza na plażach, gdzie temperatury przekraczają 40 stopni Celsjusza. Służby ratunkowe apelują o ostrożność i przestrzeganie zasad bezpieczeństwa, bo nikt nie jest odporny na skutki ekstremalnego gorąca.

"Nikt nie może czuć się bezpieczny". Taka sytuacja pierwszy raz

"Nikt nie może czuć się bezpieczny". Taka sytuacja pierwszy raz

Źródło:
PAP

Fala mrozów, która nawiedziła Urugwaj, przyczyniła się do śmierci co najmniej ośmiu osób. W odpowiedzi na kryzys otworzono całodobowe schroniska, zapewniając bezdomnym i najbardziej narażonym ciepło, posiłki oraz opiekę medyczną.

Ludzie zamarzali na ulicach. Osiem osób nie żyje

Ludzie zamarzali na ulicach. Osiem osób nie żyje

Źródło:
Reuters

Młody łoś zaskoczył plażowiczów w litewskiej Kłajpedzie, wskakując do wód Morza Bałtyckiego niczym do leśnego jeziora. Choć dla ludzi był to niecodzienny widok, eksperci uspokajają - łosie od czasu do czasu odwiedzają nadmorskie tereny, by się schłodzić, napić wody i kontynuować wędrówkę.

Łoś w Bałtyku? To wcale nie taka rzadkość

Łoś w Bałtyku? To wcale nie taka rzadkość

Źródło:
LNK

Trzeci jak do tej pory międzygwiezdny obiekt został zaobserwowany w Układzie Słonecznym. Kometa otrzymała nazwę 3I/ATLAS. Jak podała amerykańska agencja kosmiczna NASA, w momencie odkrycia znajdowała się około 520 milionów kilometrów od Ziemi, ale w październiku znacznie zbliży się do naszej planety.

Przybyła spoza Układu Słonecznego. NASA już wie, czym jest

Przybyła spoza Układu Słonecznego. NASA już wie, czym jest

Źródło:
NASA, MPC., space.com, virtualtelescope.eu

W Parku Narodowym w Zambii doszło do tragedii - dwie turystki zostały zaatakowane przez słonicę ze słoniątkiem. Przewodnicy próbowali powstrzymać zwierzę, ale zdążyło ono stratować kobiety.

Słoń stratował turystki. Nie udało się ich uratować

Słoń stratował turystki. Nie udało się ich uratować

Źródło:
PAP