Może być starszy niż Ziemia, ale nie tylko to czyni go wyjątkowym. Zbadano meteoryt z Mauretanii

[object Object]
Wizualizacja Układu SłonecznegoNASA
wideo 2/14

Jak podają naukowcy ze stanu Nowy Meksyk, na Ziemię spadł obiekt, który może być starszy niż ona sama. Badania meteorytu Northwest Africa (NWA) 11119 wskazały, że liczy on sobie 4,56 miliarda lat, czyli pochodzi z czasu, kiedy Układ Słoneczny znajdował się w początkowym stadium kształtowania.

Northwest Africa (NWA) 11119, meteoryt odnaleziony w grudniu 2016 roku w Mauretanii, jest najstarszym meteorytem pochodzenia wulkanicznego, który znaleziono na świecie - wynika z najnowszych badań. Ma około 4,56 miliarda lat, czyli więcej niż Ziemia. Według metody datowania izotopowego (opartej na zjawisku rozpadu promieniotwórczego) nasza planeta liczy około 4,54 miliarda lat, jednak margines błędu wynosi 0,05 mld lat.

Tyle krzemu jest tylko na Ziemi

Poorna Srinivasan i Carl Agee z Uniwersytetu Nowego Meksyku, wraz ze swoim zespołem, przeanalizowali skład mineralny obiektu. Użyli do tego mikrosondy elektronowej i tomografii komputerowej.

- Skład mineralny tej skały jest zupełnie inny niż jakiejkolwiek, którą kiedykolwiek badaliśmy - powiedziała Poorna Srinivasan.

Okazało się, że obiekt składa się w dużej części z krzemu.

- Rzeczą, którą zaobserwowaliśmy jako pierwszą, były duże kryształy trydymitu, który jest podobny do kwarcu mineralnego - opowiadała Srinivasan. Trydymit, czyli minerał z gromady krzemianów, stanowi około 30 procent objętości całego meteorytu. - Taka ilość jest niespotykana w meteorytach, na takim poziomie znajduje się jedynie w niektórych skałach wulkanicznych na Ziemi - tłumaczyła.

Meteoryt NWA 11119 (2017 B. Barrett/Maine Mineral & Gem Museum)2017 B. Barrett/Maine Mineral & Gem Museum (CC BY-SA 4.0)

Współautor badań Daniel Dunlap z Uniwersytetu Stanowego Arizony przyznaje, że NWA 11119 jest zupełnie inny niż wszystkie badane dotąd tego typu obiekty.

- Ma największą zawartość krzemu i, mając 4,56 miliarda lat, jest najstarszy spośród wszystkich znanych meteorytów wulkanicznych - zaznaczył.

Dwa podobne obiekty

Dzięki przeprowadzeniu badań izotopem tlenu, naukowcy odkryli ponadto, że NWA 11119 prawdopodobnie pochodzi z Układu Słonecznego. Na chwilę obecną nie są w stanie określić, jaki obiekt miałby być jego ciałem macierzystym. Poziom izotopów tlenu pozwala jednak sądzić, że pochodzi z tego samego ciała, co dwa inne, wcześniej odkryte meteoryty wulkaniczne - NWA 11119, NWA 7235 i Almahata Sitta.

Tego typu meteoryty mogą pomóc zrozumieć naukowcom, jak pod względem geochemicznym powstawały planety oraz jak zróżnicowane są budujące je skały.

Naukowcy podkreślają wagę odkrycia ze względu na fakt, że tego typu meteoryty mogą stanowić klucz do zrozumienia tego, jak tworzyły się planety pod względem geochemicznym oraz tego, jak zróżnicowane są budujące je skały.

- Meteoryty takie jak te były prekursorami formowania się planet. Pokazują ogromny krok dokonany w ewolucji ciał skalistych w Układzie Słonecznym - podsumował Dunlap.

Autor: ao/map / Źródło: sci-news.com

Źródło zdjęcia głównego: 2017 B. Barrett/Maine Mineral & Gem Museum (CC BY-SA 4.0)

Pozostałe wiadomości

Prognoza długoterminowa IMGW na nadchodzące miesiące. Co przyniesie nam jesień i początek zimy? Sprawdź najnowsze prognozy na październik, listopad i grudzień 2025 oraz styczeń 2026 roku.

Prognoza długoterminowa IMGW. Co mówi prognoza na zimę 2025/2026?

Prognoza długoterminowa IMGW. Co mówi prognoza na zimę 2025/2026?

Źródło:
IMGW

Pogoda na jutro, czyli na środę, 10.09. W nocy w dużej części kraju wystąpi małe i umiarkowane zachmurzenie, lokalnie popada słaby deszcz. W środę dominować będzie pogodna aura, choć z biegiem dnia chmur będzie przybywać.

Pogoda na jutro - środa, 10.09. Lokalne opady i mgły

Pogoda na jutro - środa, 10.09. Lokalne opady i mgły

Źródło:
tvnmeteo.pl

Sygnał GRB 250702B wywołał zdumienie wśród astronomów. Zarejestrowany na początku lipca tego roku wybuch promieniowania gamma trwał od 100 do 1000 razy dłużej niż większość tego typu zjawisk. Co więcej, powtórzył się kilkukrotnie, co nigdy wcześniej nie zostało zaobserwowane.

Nigdy wcześniej nie zarejestrowano takiego rozbłysku

Nigdy wcześniej nie zarejestrowano takiego rozbłysku

Źródło:
PAP, ESO

Niecodzienny gość zaskoczył mieszkańców Utrechtu. W miejskich kanałach pojawiła się foka, która przyciągnęła tłumy zaciekawionych osób.

"Akurat wybrała się aż do Utrechtu"

"Akurat wybrała się aż do Utrechtu"

Źródło:
Enex

Przez zachodnie Niemcy przeszły silne ulewy, które zalały drogi i budynki. Niektórzy mieszkańcy byli zmuszeni opuścić swoje domy.

Ulewy u naszych sąsiadów podtopiły miasta

Ulewy u naszych sąsiadów podtopiły miasta

Źródło:
Bild, fr.de

W środę czeka nas ciepły i przeważnie pogodny dzień. Prognozy wskazują jednak, że taka aura nie utrzyma się długo. Do Polski powrócą ciągłe i lokalnie intensywne opady deszczu, miejscami temperatura spadnie poniżej 20 stopni Celsjusza.

Zbliża się załamanie pogody. Kiedy przyjdzie?

Zbliża się załamanie pogody. Kiedy przyjdzie?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Noc z poniedziałku na wtorek była trudna dla mieszkańców południowego Luksemburga. Zmagano się z intensywnymi opadami, które zmieniły ulice w rwące potoki. Strażacy przeprowadzili setki interwencji, obowiązywały pogodowe alarmy najwyższego stopnia.

Woda porywała auta, te lądowały w ogrodach

Woda porywała auta, te lądowały w ogrodach

Źródło:
ENEX, Infos.rtl.lu

Gwałtowna burza przeszła przez hiszpańską prowincję Alicante. Wiatr był tak silny, że wyrywał drzewa z korzeniami. Porywy sięgały 100 kilometrów na godzinę.

Załamanie pogody w Hiszpanii. Wiatr wyrywał drzewa

Załamanie pogody w Hiszpanii. Wiatr wyrywał drzewa

Źródło:
ENEX, laverdad.es, lasprovincias.es

Ważący około 140 kilogramów dzik roztrzaskał szybę i wdarł się do domu położonego w hrabstwie Lee na Florydzie. Jak poinformowali policjanci, zwierzę wpadło w szał i siało spustoszenie.

Dzik rozbił szybę i wdarł się do domu. Nagranie

Dzik rozbił szybę i wdarł się do domu. Nagranie

Źródło:
13abc.com,WFTX

Burze przetoczyły się w poniedziałek przez Polskę. W związku z trudną sytuacją pogodową strażacy interweniowali ponad 400 razy. Ich działania polegały głównie na usuwaniu połamanych gałęzi i wypompowywaniu wody z zalanych terenów. Najwięcej zgłoszeń odnotowano w Małopolsce.

"Wody było po kolana". Powalone drzewa, setki interwencji

"Wody było po kolana". Powalone drzewa, setki interwencji

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, powiatsuski24.pl, TVN24

Trzęsienie ziemi odnotowano we wtorek tuż po północy w pobliżu greckiej wyspy Eubea. Miało magnitudę 5,2. Wstrząsy odczuwalne były w Atenach.

Trzęsienie ziemi w Grecji. Było odczuwalne w Atenach

Trzęsienie ziemi w Grecji. Było odczuwalne w Atenach

Źródło:
USGS, ekathimerini.com, greekreporter.com, Reuters

Lej kondensacyjny został zaobserwowany w Marklowicach (woj. śląskie) podczas poniedziałkowej burzy. Nie była to jednak typowa trąba powietrzna, tworząca się wysoko nad naszymi głowami.

Nietypowy lej zawirował nad Górnym Śląskiem

Nietypowy lej zawirował nad Górnym Śląskiem

Źródło:
Polscy Łowcy Burz, tvnmeteo.pl

Owady masowo giną nie tylko w miejscach zamieszkanych przez ludzi. Badając niemal nietknięte przez człowieka łąki w Kolorado, amerykański naukowiec odkrył, że liczebność insektów także drastycznie spada. Zasugerował, co może być tego przyczyną.

Praktycznie nie ma tu ludzi. Mimo to owady masowo giną

Praktycznie nie ma tu ludzi. Mimo to owady masowo giną

Źródło:
phys.org, ESA Journals

Pies policyjny, który wabił się Archer, zmarł w nagrzanym radiowozie. - Można było uniknąć tej tragedii - powiedział Reed Mahuna, tymczasowy komendant Hawajskiego Departamentu Policji.

Pies zmarł w nagrzanym radiowozie. "Był naszym partnerem, obrońcą"

Pies zmarł w nagrzanym radiowozie. "Był naszym partnerem, obrońcą"

Źródło:
Hawaiʻi Police Department, WSAW

W poniedziałek w Dąbrowie Górniczej w województwie śląskim doszło do pożaru domu jednorodzinnego. Jak poinformowała straż pożarna, przypuszczalną przyczyną było trafienie piorunem.

Pożar domu na Śląsku. Miał tam trafić piorun

Pożar domu na Śląsku. Miał tam trafić piorun

Źródło:
KM PSP Dąbrowa Górnicza, tvnmeteo.pl

Zapora położona w południowej części Meksyku przekroczyła swoją maksymalną pojemność. Z powodu zagrożenia powodzią władze zarządziły ewakuację mieszkańców okolicznych terenów.

Woda wylewa się z zapory, jest ryzyko powodzi. Nagranie

Woda wylewa się z zapory, jest ryzyko powodzi. Nagranie

Źródło:
Reuters, elimparcial.com

Prawie 30 stopni Celsjusza wskażą termometry na południu Polski. Czego jeszcze spodziewać się w kolejnych 16 dniach w pogodzie? Autorską prognozę długoterminową na najbliższy czas przygotował nasz synoptyk i prezenter Tomasz Wasilewski. Sprawdź, czego się spodziewać.

Pogoda na 16 dni: w Polsce cieplej niż w Hiszpanii

Pogoda na 16 dni: w Polsce cieplej niż w Hiszpanii

Źródło:
tvnmeteo.pl

Do wschodniego wybrzeża Azji dotarła burza tropikalna Tapah, która przyniosła silny wiatr i ulewy. W chińskiej prowincji Guangdong ewakuowano kilkadziesiąt tysięcy osób, a w Hongkongu zamknięto szkoły i wstrzymano większość transportu publicznego.

Burza tropikalna uderzyła. Ewakuacje, paraliż komunikacyjny

Burza tropikalna uderzyła. Ewakuacje, paraliż komunikacyjny

Źródło:
Reuters, Xinhua

Hipopotam na jeziorze Buyo w Wybrzeżu Kości Słoniowej zaatakował łódź, doprowadzając do jej zatopienia. Na pokładzie znajdowały się kobiety i dzieci. Większość pasażerów utonęła.

Hipopotam zatopił łódź. Kilkanaście osób zginęło

Hipopotam zatopił łódź. Kilkanaście osób zginęło

Źródło:
PAP, CBS News

W niedzielę mogliśmy podziwiać wyjątkowe zjawisko astronomiczne - zaćmienie Księżyca. Było ono widoczne w Polsce. Zdjęcia otrzymaliśmy na Kontakt24.

Srebrny Glob? Nie, czerwony

Srebrny Glob? Nie, czerwony

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, timeanddate.com, tvnmeteo.pl

Niedźwiedź Okan z tureckiego ogrodu zoologicznego stał się bohaterem Internetu po tym, jak trafił do szpitala weterynaryjnego po najedzeniu się owoców. Zwierzę przeszło szczegółowe badania, które wykluczyły poważne problemy zdrowotne. Obecnie Okan czuje się dobrze, a opiekunowie ściśle kontrolują jego dietę, by zapobiec kolejnym problemom żołądkowym.

Najadł się owoców, dostał niestrawności, został celebrytą

Najadł się owoców, dostał niestrawności, został celebrytą

Źródło:
CNN

Surfer zginął na plaży w Sydney po ataku rekina. Mężczyzna został pogryziony przez zwierzę około 100 metrów od brzegu. Trwają poszukiwania osobnika, który miał spowodować wypadek. To drugi śmiertelny atak rekina w tym rejonie od ponad 60 lat.

Trwa obława na rekina, który zabił surfera

Trwa obława na rekina, który zabił surfera

Źródło:
CNN

Nad Kołobrzegiem pojawił się lej kondensacyjny. Zjawisko było widoczne przez kilka minut i uchwycono je na zdjęciach, które otrzymaliśmy na Kontakt24.

Lej kondensacyjny nad Kołobrzegiem

Lej kondensacyjny nad Kołobrzegiem

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Uszanki opanowały plażę San Carlos położoną w kalifornijskim mieście Monterey. Aby zapewnić bezpieczeństwo zarówno zwierzętom, jak i odwiedzającym, zdecydowano o zamknięciu miejsca.

Uszanki opanowały popularną plażę

Uszanki opanowały popularną plażę

Źródło:
ENEX, ksbw.com

Chińscy naukowcy stworzyli rośliny, które są w stanie ładować się światłem słonecznym i świecić w ciemności przez kilka godzin. Badacze uważają, że mogą one w przyszłości zastąpić małe lampki ogrodowe.

Rośliny jak z "Avatara". Świecą w ciemności różnymi kolorami

Rośliny jak z "Avatara". Świecą w ciemności różnymi kolorami

Źródło:
sciencedaily.com, CNN

W południowej Kalifornii wybuchł potężny pożar. Nazwano go Pyrite Fire. Ogień szybko się rozprzestrzeniał, przez co władze podjęły decyzję o ewakuacji części mieszkańców.

Pożar trawi Kalifornię. Zarządzono ewakuację

Pożar trawi Kalifornię. Zarządzono ewakuację

Źródło:
Los Angeles Times, CBS News

Monsunowe ulewy spowodowały powodzie w północnych Indiach, które w ostatnich dniach zabiły kilkadziesiąt osób. Władze były zmuszone relokować tysiące mieszkańców, a wielu lokalnych rolników straciło plony i dobytek życia.

Najgorsze powodzie od trzech dekad. "Wszystko przepadło"

Najgorsze powodzie od trzech dekad. "Wszystko przepadło"

Źródło:
The Guardian, The Hindu, Reuters

Japonia zmaga się ze skutkami tajfunu Peipah, który we wtorek nawiedził kraj. Żywioł, który obecnie jest już burzą tropikalną, uszkodził wiele budynków i ranił ponad 20 osób, w tym niektóre poważnie.

Tajfun blisko stolicy. Ranni, zdmuchnięte budynki

Tajfun blisko stolicy. Ranni, zdmuchnięte budynki

Źródło:
Reuters, NHK

Burze przetaczały się w piątek nad Polską. Jak przekazali strażacy, w całym kraju przeprowadzono 480 interwencji związanych z silnym wiatrem i intensywnymi opadami deszczu. Od naszych czytelników otrzymaliśmy materiały z załamania pogody.

Uszkodzone dachy, zalane ulice. Ponad 400 interwencji po burzach

Uszkodzone dachy, zalane ulice. Ponad 400 interwencji po burzach

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, Sieć Obserwatorów Burz, PAP