Lemingi to samobójcy, a dotknięcie żaby grozi brodawkami. Obalamy mity na temat zwierząt


Świat zwierząt skrywa wiele tajemnic, jednak niektóre z nich są co najwyżej... pomówieniami. I choć powtarzane są po wielokroć, naukowcy zdecydowali się je raz na zawsze zdementować.

Oto czternaście mitów dotyczących zwierząt, które część z nas jak dotąd brała za pewnik. Jak się okazuje, niektóre zdążyły się zdezaktualizować, za to inne nigdy nie były prawdą.

MIT 1

Wydzieliny bobrów są w ekstraktach waniliowych i innych produktach spożywczych.

Prawdopodobnie słyszałeś o kastoreum - tajemniczej substancji, która jest pozyskiwana z gruczołów przy odbycie bobra. Składnik ten jest dodawany do perfum i niektórych produktów spożywczych. Koszt pozyskania połowy kilograma substancji to około 70 dolarów, więc prawdopodobieństwo na to, że natrafisz na jego ślad w swoim posiłku, graniczy z cudem.

W 2011 roku ruch społeczny Vegetarian Resource napisał do pięciu dużych firm, które zajmują się produkcją aromatów waniliowych i poprosił o informację, czy wykorzystują one kastoreum. Otrzymano kategoryczną odpowiedź: nie wykorzystujemy, gdyż stoi to w sprzeczności z amerykańskim prawem federalnym. Agencja Żywności i Leków (FDA), która reguluje przepisy dotyczące aromatów i ekstraktów waniliowych, odmawia wykorzystywania kastoreum w większości przypadków.

Poranna toaleta bobra

MIT 2

Psy i koty nie rozróżniają kolorów.

Naukowcy poinformowali, że psy i koty mają znacznie lepszy wzrok niż sądzimy. Przedstawiciele tych gatunków mogą dostrzec szczegóły nawet przy słabym oświetleniu. Warto nadmienić, że zwierzęta te nieco inaczej postrzegają niektóre kolory: odcienie czerwieni i różu kotom wydają się zielonkawe, a fiolet odbierają jako granat. Psy natomiast posiadają nieco mniej czopków, więc ich zdolność dostrzegania poszczególnych barw jest ograniczona, ale istnieje.

MIT 3

Ludzie wyewoluowali z szympansów.

Szympansy i ludzie są niesamowicie podobni. Naukowcy obliczyli, że podobieństwo wynosi około 98,8 procenta. Jednak ewolucja polega na tym, że zmiany genetyczne dokonują się powoli, przez wiele, wiele pokoleń. Szympansy i ludzie rozdzielili się około 6-8 milionów lat temu.

MIT 4

Szympansy, pod względem okazywania emocji, przypominają ludzi

Lemingi rzucają się całymi stadami z klifów i popełniają zbiorowe samobójstwa. Jak się okazuje lemingi nie popełniają zbiorowego samobójstwa. Mit ten ma źródło w tym, żepodczas masowych wędrówek na nieznane obszary zwierzęta niekiedy spadają z klifów. Niektórzy twierdzą, że źródłem tego mitu był film "White Wilderness" z 1958 roku, który zdobył Oscara za najlepszy film dokumentalny. MIT 5

Nietoperze są niewidome.

"Ślepy jak nietoperz"? Nic bardziej mylnego. Choć te zwierzęta nie potrzebują go do nawigacji - w tym celu korzystają ze zmysłu echolokacji - to wszystkie nietoperze cieszą się całkiem niezłym wzrokiem.

MIT 6

Strusie chowają głowę w piasek.

Strusie nie wkładają głów w piasek, gdy czują się zagrożone. W rzeczywistości w ogóle ich nie chowają. Zdarza się, że strusie w kryzysowych sytuacjach, padają na ziemię i udają, że są martwe. MIT 7

Wystarczy dotknąć żaby, by nabawić się brodawek.

Oczywiście jest to mit. Jedynym źródłem brodawek jest uścisk dłoni osoby, która zmaga się z tym schorzeniem. Jest to jedyna droga, jaką możemy zarazić się brodawką. MIT 8

Rekiny mogą wyczuć krew w wodzie na wiele kilometrów.

Ten mit nieco rozmija się z prawdą. Rekin może wyczuć krew na odległość basenu olimpijskiego. W dodatku w oceanie są fale, które sprawiają, że cząsteczki swobodnie dryfują w zależności od ruchu fal. W dzień, kiedy fale są niewielkie a warunki korzystne, rekin może wyczuć krew na maksymalną odległość kilku boisk piłkarskich, a nie kilkudziesięciu kilometrów, jak przyjęło się sądzić.

MIT 9

Żyrafom wystarczy pół godziny snu dziennie.

To prawda, żyrafy mają nieregularną długość snu, jednak nie spada ona do zaledwie trzydziestu minut. Policzywszy wszystkie drzemki i głębokie sny, żyrafy przymykają oko na około około 4,6 godziny każdego dnia. MIT 10

W twoim truskawkowym frappuccino czają się robaki.

Ten mit do niedawna był prawdą. W 2012 r. w jednej ze znanych sieciowych kawiarniserwowano truskawkowe frappuccino, które jak się okazało, zawierało tysiące maleńkich insektów Dactylopius coccus. W Ameryce Południowej i Środkowej zmiażdżone ciała tych robaków pojawiły się w jednym z barwników. To właśnie niemu napoje zawdzięczają głęboką karminową barwę i dodatkową słodycz.

MIT 11

Rekiny nie chorują na raka. W 2013 r. naukowcy zbadali ogromny guz wyrastający z ust żarłacza białego, a tym samym na dobre obalili tę cokolwiek wątpliwą teorię. I nie jest to jedyny przypadek raka u tego gatunku. Inni naukowcy wykryli nowotwory u innych gatunków rekina. Mit o tym, że rekiny nie chorują na nowotwór został rozpowszechniony przez doktora Williama Lane'a - autora książki "Rekiny nie mają raka" - któremu zależało na tym, by móc sprzedawać chrząstkę rekina jako cudowne panaceum.

MIT 12

Po sekundzie pamięć złotej rybki się resetuje. To bez wątpienia mit, gdyż złota rybka ma naprawdę dobrą pamięć. Zapamiętuje niektóre fakty nawet na kilka miesięcy.

MIT 13

Mity, o których mogłeś nie usłyszećShutterstock

Wirus HIV to skutek tego, że nasz przodek uprawiał seks z małpą.

Mit ten wywodzi się z podobieństwa wirusa HIV do szczepu małpiego wirusa deficytu odporności (SIV), który grasuje wśród szympansów. Niektórzy badacze są zdania, że wirus ten przeniósł się na człowieka, ale nie - jak przyjęło się sądzić - podczas międzygatunkowej kopulacji, lecz przy kontakcie z zakażoną krwią przy polowaniu. MIT 14

Unieruchomiony rekin umiera. Często słyszysz, że rekiny mogą oddychać tylko wtedy, gdy się poruszają. Jak się okazuje, wiele zwierząt potrafi pobierać tlen z wody, nie wykonując żadnych dodatkowych ruchów. Tak jest w przypadku nie tylko rekinów, ale również innych organizmów, które żyją na dnie zbiornika wodnego. One bez problemu mogą pompować wodę bogatą w tlen do swoich skrzeli bez pływania.

Relacja Reporterki 24 z incydentu z rekinem na Majorce
Relacja Reporterki 24 z incydentu z rekinem na MajorceKontakt 24/ Magdalena

Autor: wd, sj/map / Źródło: Science Alert, źródło głównego zdjęcia: Flickr (CC BY 2.0)/ Sander van der Wel

Pozostałe wiadomości

Niezwykle ciepła grudniowa aura właśnie dobiegła końca. Czego możemy się spodziewać w święta Bożego Narodzenia i w sylwestra? Sprawdź długoterminową prognozę temperatury na 16 dni, przygotowaną przez prezentera i synoptyka tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: będzie zimniej niż ostatnio

Pogoda na 16 dni: będzie zimniej niż ostatnio

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na Boże Narodzenie. Przed świętami lokalnie dosypie jeszcze trochę śniegu, czy jednak wystarczy go, by utrzymał się do Wigilii? Sprawdź najnowszą aktualizację świątecznej prognozy pogody.

Przed samymi świętami spadnie śnieg. Czy pozostanie z nami na dłużej?

Przed samymi świętami spadnie śnieg. Czy pozostanie z nami na dłużej?

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW wydał ostrzeżenia meteorologiczne. W południowej Polsce noc przyniesie opady śniegu i silne podmuchy wiatru. Sprawdź, gdzie będzie szczególnie niebezpiecznie.

IMGW ostrzega. Nocą miejscami będzie niebezpiecznie

IMGW ostrzega. Nocą miejscami będzie niebezpiecznie

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Populacja bliskiej wymarcia jaszczurki z Karaibów odbudowała się w ciągu zaledwie sześciu lat. W 2018 roku na świecie żyło mniej niż 100 osobników Pholidoscelis corvinus, ale dzięki wysiłkom ekspertów obecnie ich liczba zwiększyła się szesnastokrotnie. Przypadek ten pokazuje, jak ważną rolę pełni odpowiednia ochrona gatunkowa.

Była na skraju wymarcia, ale pojawił się "niezwykły zwrot akcji"

Była na skraju wymarcia, ale pojawił się "niezwykły zwrot akcji"

Źródło:
Fauna & Flora

W australijskim stanie Wiktoria trwa walka z pożarem, który niemal tydzień temu wybuchł na terenie parku narodowego. W niedzielę płomienie ogarniały obszar 34 tysięcy hektarów i wciąż rozszerzały swój zasięg. Mieszkańcy miejscowości sąsiadujących z parkiem musieli opuścić swoje domy i nie wrócą do nich przed świętami.

Musieli uciekać z domów przed świętami. "Ludzie nie są do końca pewni, co się wydarzy"

Musieli uciekać z domów przed świętami. "Ludzie nie są do końca pewni, co się wydarzy"

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, The Guardian, ABC News, 9news.com.au

Co najmniej 94 osoby zginęły w wyniku przejścia cyklonu Chido przez Mozambik. Do poważnych szkód doszło w targanej konfliktem wewnętrznym prowincji Cabo Delgado, gdzie żywioł dotknął ponad 90 tysięcy najmłodszych. W gruzy obróciły się tam całe miejscowości.

"Całe wsie obróciły się w gruzy". Zginęło prawie 100 osób

"Całe wsie obróciły się w gruzy". Zginęło prawie 100 osób

Źródło:
PAP, UNICEF

Pogoda na jutro, czyli na poniedziałek 23.12. W nocy w większości kraju przydadzą się parasole - przelotnie popada deszcz, miejscami deszcz ze śniegiem i śnieg. W dzień opadów będzie już mniej, a niebo będzie się rozpogadzać. Termometry pokażą od 1 do 5 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - poniedziałek 23.12. Noc będzie deszczowa, lokalnie śnieżna

Pogoda na jutro - poniedziałek 23.12. Noc będzie deszczowa, lokalnie śnieżna

Źródło:
tvnmeteo.pl

NASA opublikowała animację, na której największa góra lodowa świata wyrwała się z wodnego wiru i zaczęła dryfować po oceanie. A23a przez wiele miesięcy tkwiła w jednym miejscu, nie mogąc ruszyć się dalej. Naukowcy wciąż do końca nie wiedzą, co sprawiło, że ogromna bryła lodu wydostała się z pułapki.

Największa góra lodowa świata wyrywa się z pułapki. Nagranie

Największa góra lodowa świata wyrywa się z pułapki. Nagranie

Źródło:
NASA Earth Observatory, BAS, tvnmeteo.pl

Rozpoczęła się kalendarzowa zima, a wraz z nią miejscami spadł słaby śnieg. Biało zrobiło się w niedzielę na wschodzie Mazowsza. Zdjęcia lekko zaśnieżonego krajobrazu otrzymaliśmy na Kontakt24.

"Trzeba przyznać, że dotrzymała terminu". Śnieg na Mazowszu

"Trzeba przyznać, że dotrzymała terminu". Śnieg na Mazowszu

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

W Nowym Jorku spadł śnieg i zrobiło się biało. Amerykańska Narodowa Służba Pogodowa (NWS) poinformowała, że są to pierwsze, mierzalne grudniowe opady w tym mieście od trzech lat.

Tutaj spadł pierwszy od lat śnieg w grudniu

Tutaj spadł pierwszy od lat śnieg w grudniu

Źródło:
Reuters, NBC New York

Sztuczne światło może powodować wyraźne zmiany w nocnym działaniu ekosystemu raf koralowych. Do takich wniosków doszli badacze z Uniwersytetu Brystolskiego. Jak przekazał jeden z autorów publikacji, sztuczne naświetlanie naraża morskie organizmy na "niespodziewane niebezpieczeństwo".

"Niespodziewane niebezpieczeństwo" w morskich głębinach

"Niespodziewane niebezpieczeństwo" w morskich głębinach

Źródło:
PAP, Uniwersytet Brystolski

Na portugalskiej Maderze wieje silny wiatr. Przez wichury odwołano ponad 30 połączeń lotniczych. Wstrzymano też połączenia morskie z wyspą Porto Santo, wchodzącą w skład tego położonego na Atlantyku archipelagu.

Odwołane loty i rejsy na Maderę   

Odwołane loty i rejsy na Maderę   

Źródło:
PAP, madeira.rtp.pt

Przez pół wieku przepisy chroniły wilki na naszym kontynencie, teraz znów będzie można do nich strzelać. Ale póki co - nie w Polsce. Komisja Europejska uchyliła wprawdzie furtkę do polowań na wilki, ale polski rząd deklaruje, że nie zamierza na razie z niej korzystać. Na ten moment więc wilk pozostaje w naszym kraju zwierzęciem pod ścisłą ochroną.

"Kraje zachodnie deklarowały ścisłą ochronę wilków, teraz chcą je zabijać. Nie powinniśmy im tego ułatwiać"

"Kraje zachodnie deklarowały ścisłą ochronę wilków, teraz chcą je zabijać. Nie powinniśmy im tego ułatwiać"

Źródło:
tvn24.pl

W niedzielę 22 grudnia rozpoczęła się kalendarzowa zima. Astronomiczną powitaliśmy dzień wcześniej - w sobotę. Zimowe niebo będzie pełne ciekawych zjawisk astronomicznych.

Rozpoczęła się kalendarzowa zima

Rozpoczęła się kalendarzowa zima

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Pierwszy dzień astronomicznej zimy nie jest w tym roku rekordowo ciepły, ale jak zaznaczyła synoptyczka IMGW Ewa Łapińska, widać tendencję do tego, że temperatura w tym okresie jest coraz wyższa. Po odwilży w tym tygodniu śnieg w górach zdążył już spaść, ale i tak jest go mało. W Zakopanem w sobotę leżały cztery centymetry białego puchu.

Cała Polska na czerwono. "Jest tendencja"

Cała Polska na czerwono. "Jest tendencja"

Źródło:
PAP, IMGW, tvnmeteo.pl

Do pewnej rodziny z amerykańskiego stanu Wirginia zawitał niespodziewany gość. Do domu przez komin wleciała sowa, która usiadła na szczycie choinki. Jej przegonienie nie było łatwe.

Wleciała do domu i usiadła na choince. "Zobaczyłam wielką sowę"

Wleciała do domu i usiadła na choince. "Zobaczyłam wielką sowę"

Źródło:
cbsnews.com, nbcwashington.com

Tysiące osób świętowały w sobotę o świcie przesilenie zimowe, czyli moment rozpoczęcia astronomicznej zimy i zarazem najkrótszy dzień roku na półkuli północnej, na stanowisku archeologicznym Stonehenge w Wielkiej Brytanii.

Najkrótszy dzień roku. Tłumy zebrały się w Stonehenge

Najkrótszy dzień roku. Tłumy zebrały się w Stonehenge

Źródło:
PAP, Reuters, tvnmeteo.pl

W słynącym z charakterystycznych czerwonych skał parku stanowym w amerykańskim stanie Utah część z nich została zabarwiona na niebiesko. Według władz prawdopodobnie ktoś użył armaty prochowej. Żeby wyczyścić skały, trzeba było użyć 90 litrów wody.

"Co wolelibyście zobaczyć?". Incydent w parku narodowym

"Co wolelibyście zobaczyć?". Incydent w parku narodowym

Źródło:
Miami Herald, The Sacramento Bee

Smog spowił w sobotę Nowe Delhi, stolicę Indii. Spowodował, że widzialność była mocno ograniczona. Mieszkańcy skarżyli się na trudności z oddychaniem. Jakość powietrza była znacznie powyżej normy.

"Pieką mnie oczy i ciągle kaszlę, brakuje mi tchu"

"Pieką mnie oczy i ciągle kaszlę, brakuje mi tchu"

Źródło:
Reuters

Tydzień temu w Majottę uderzył potężny cyklon Chido. Sytuacja we francuskim terytorium zamorskim jest trudna - wiele domów nie ma prądu, brakuje wody i jedzenia. - Wieczorami, po zachodzie słońca na ulicach robi się dość niebezpiecznie - powiedziała pani Anna, która wysłała nam swoją relację na Kontakt24. Polka mieszka tam od kilku lat.

"Nie ma prądu, dochodzi do kradzieży, słychać wystrzały z broni gazowej"

"Nie ma prądu, dochodzi do kradzieży, słychać wystrzały z broni gazowej"

Źródło:
BBC, Reuters, Kontakt24

Naukowcy z organizacji Conservation International odkryli w peruwiańskiej Amazonii 27 nieznanych dotąd gatunków zwierząt. Najbardziej dziwacznymi są ryby z głowami przypominającymi "wielki, napuchnięty nos", a także wodno-lądowe myszy.

Ryby z "kluchowatymi głowami", pływające myszy

Ryby z "kluchowatymi głowami", pływające myszy

Źródło:
PAP, CNN

Położna z Majotty opowiedziała historię porodu, do którego doszło w noc po uderzeniu cyklonu Chido w wyspy. Jak wspominała, aby dotrzeć do rodzącej, musiała wspinać się i czołgać przez połamane drzewa. Na zdewastowanym przez żywioł terytorium nie ma wody i prądu, co utrudnia pracę szpitalom położniczym.

Czołgała się pod połamanymi drzewami, by odebrać poród. W szpitalu nie ma wody i prądu

Źródło:
Reuters, BBC

Naukowcy z Koreańskiego Instytutu Nauki i Technologii opracowali pływające drony. Wyposażone są one w "hydrofilowe zęby", dzięki którym mogą wychwytywać unoszący się w wodzie mikroplastik.

Pływające drony z "zębami". Nowy sposób walki z mikroplastikiem

Pływające drony z "zębami". Nowy sposób walki z mikroplastikiem

Źródło:
PAP, onlinelibrary.wiley.com

Silny wiatr szalał w piątek nad Włochami. W Como na północy kraju podmuchy przewróciły stojącą na placu choinkę. Trudna sytuacja panowała także na wybrzeżu Ostii, gdzie wiatr uszkodził kilka konstrukcji w porcie i na plaży.

Wiatr przewracał świąteczne dekoracje i budynki na nabrzeżu

Wiatr przewracał świąteczne dekoracje i budynki na nabrzeżu

Źródło:
ANSA, Fiumicino Online

Z raportu opublikowanego przez brytyjską Agencję Ochrony Środowiska wynika, że 6,3 miliona domów i budynków przedsiębiorstw w Anglii może znaleźć się pod wodą na skutek powodzi. W związku ze zmianami klimatu, które zostały po raz pierwszy uwzględnione w takiej analizie, do 2050 roku liczba ta może wzrosnąć nawet do ośmiu milionów.

Ponad sześć milionów nieruchomości w Anglii zagrożonych powodziami. Alarmujący raport

Ponad sześć milionów nieruchomości w Anglii zagrożonych powodziami. Alarmujący raport

Źródło:
The Guardian, gov.uk, independent.co.uk

Kotik południowy odpoczywał na plaży w Rio de Janeiro. Pojawienie się zwierzęcia o tej porze roku jest rzadkością w tych rejonach Brazylii - zazwyczaj są one częstszymi gośćmi na zimę, nie na początku lata. Obecność ssaka wzbudziła spore zainteresowanie ze strony plażowiczów.

Kotik na kultowej plaży. To rzadki widok o tej porze roku

Kotik na kultowej plaży. To rzadki widok o tej porze roku

Źródło:
G1 Globo, Folha do Leste

Najstarsze na świecie szczątki praprzodka ssaków zostały odnalezione na Majorce. Skamieniałość gorgonopsa, szablozębnego drapieżnika, zachowała się w zaskakująco dobrym stanie. Naukowców zdziwiła jeszcze jedna kwestia - szczątki tych zwierząt znajdowano znacznie dalej od równika.

Na Majorce znaleziono szczątki gorgonopsa

Na Majorce znaleziono szczątki gorgonopsa

Źródło:
CNN, ICP

Gdy my szykujemy się do zimy, na półkuli południowej zaczyna się lato. Mieszkańcy Chile mierzą się już z falą upałów. Temperatura znacząco przekracza 30 stopni Celsjusza.

34 stopnie w cieniu. Wydano pierwsze ostrzeżenie

34 stopnie w cieniu. Wydano pierwsze ostrzeżenie

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Naukowcy z Królewskich Ogrodów Botanicznych w Kew w Wielkiej Brytanii opisali w tym roku łącznie 172 nowych gatunków roślin i grzybów i wybrali z nich 10 najciekawszych. Części nowo odkrytych gatunków już nadano status zagrożonych. Jak podkreślają badacze, "trzeba się ścigać z czasem, aby zdążyć je wszystkie odnaleźć".

"Palma widmo", grzyby zębowe, liany o zapachu marcepanu. Oto nowe gatunki opisane w tym roku

"Palma widmo", grzyby zębowe, liany o zapachu marcepanu. Oto nowe gatunki opisane w tym roku

Źródło:
PAP, kew.org