Wyraźne zmiany w mózgach astronautów nawet kilka miesięcy po powrocie na Ziemię

Badania przeprowadzone przy współpracy ekspertów z całych Stanów Zjednoczonych opierają się na metodologii opracowanej w Oregon Health & Science University (OHSU) School of Medicine. Polegały one na obrazowaniu mózgów 15 astronautów przed i po dłuższym pobycie na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS).

- Te odkrycia mają ważne implikacje, gdy kontynuujemy eksplorację kosmosu - powiedział jeden z autorów publikacji, doktor Juan Piantino. - Zmuszają również do zastanowienia nad tym, jak życie ewoluowało tutaj na Ziemi - dodał.

Porównując obrazy przed i po misji, naukowcy odkryli wzrost przestrzeni okołonaczyniowych w mózgach astronautów wysłanych w kosmos po raz pierwszy, ale nie było różnicy między astronautami, którzy wcześniej służyli na pokładzie stacji kosmicznej krążącej wokół Ziemi.

- Doświadczeni astronauci mogli osiągnąć pewien rodzaj homeostazy - mówił Piantino. We wszystkich przypadkach naukowcy nie stwierdzili problemów z równowagą lub wspomnieniami wizualnymi, które mogłyby sugerować deficyty neurologiczne u astronautów, pomimo różnic dotyczących przestrzeni okołonaczyniowych ich mózgów. Przestrzenie okołonaczyniowe, w których płyn mózgowo-rdzeniowy przepływa w mózgu są integralną częścią naturalnego systemu oczyszczania mózgu, który zachodzi podczas snu. Znana jako układ glimfatyczny (nie mylić z limfatycznym), ta obejmująca cały mózg sieć usuwa białka metaboliczne, które w przeciwnym razie gromadziłyby się w mózgu. Naukowcy twierdzą, że układ glimfatyczny wydaje się działać optymalnie podczas głębokiego snu. Przestrzenie okołonaczyniowe mierzone w mózgu stanowią podstawę działania układu glimfatycznego. Powiększenie tych przestrzeni następuje wraz z wiekiem, a także jest związane z rozwojem demencji. - Te odkrycia nie tylko pomagają zrozumieć fundamentalne zmiany zachodzące podczas lotu kosmicznego, ale są ważne także dla ludzi na Ziemi, cierpiących na choroby, które wpływają na krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego - podkreślił Piantino.

Wcześniejsze badania nad tkankami mózgowymi i objętością płynów w nich wykazały, że wracają one do siebie po pobycie w kosmosie, a niektóre zmiany utrzymują się przez rok lub dłużej. Takie wnioski opublikowano w 2020 roku w czasopiśmie "Neuroradiology".