Rośnie ryzyko powstania zjawiska El Niño. Amerykańscy klimatolodzy szacują je na 80 procent. Ostatnie, z którym mieliśmy do czynienia na przełomie lat 2015/2016, przyczyniło się do dużych zmian w pogodzie.
Amerykańskie rządowe Centrum Prognoz Klimatycznych ostrzega, że El Niño może pojawić się już tej zimy. Ryzyko - ich zdaniem - jest aż 80-procentowe. Nieco ostrożniejsi w szacunkach są specjaliści z Japońskiej Agencji Meteorologicznej. Według komunikatu wydanego w piątek, istnieje 70-procentowe prawdopodobieństwo, że do wiosny na półkuli północnej utworzy się El Niño.
Zmiany pogodowe
El Niño po hiszpańsku znaczy chłopiec, dzieciątko. W badaniach klimatu jest to zjawisko pogodowe i oceaniczne, które polega na utrzymywaniu się ponadprzeciętnej wysokiej temperatury na powierzchni wody w strefie równikowej Pacyfiku. Powstaniu tego zjawiska sprzyjają: słabnięcie pasatów ze wschodu i zahamowanie "upwellingu", czyli wynoszenia ku powierzchni oceanu chłodnych wód głębinowych.
Ostatni raz do czynienia z El Niño mieliśmy w latach 2015-2016. Wtedy temperatura w środkowo-wschodniej części Pacyfiku przekroczyła normę o dwa stopnie Celsjusza. Zjawisko było przyczyną między innymi blaknięcia koralowców, suszy w Afryce oraz opóźnienia się monsunu na Filipinach. Ulewne deszcze spadły w Paragwaju, gdzie z zalanych terenów ewakuowano setki tysięcy osób. El Niño wini się również za ogromne pożary w Kanadzie.
Przeciwieństwem El Niño jest La Niña - anomalia polegająca na utrzymywaniu się wyjątkowo niskiej temperatury na powierzchni wód Pacyfiku.
Związek z powodziami w latach 1997-1998?
El Niño wpływa na pogodę na całym globie. Wschodnim stanom Ameryki Północnej w 2015 roku przyniosło ochłodzenie i opady. Na pustyni w Arizonie padał śnieg, a Kalifornia zmagała się z suszami. Niektóre hipotezy wiążą to zjawisko z chłodniejszymi i śnieżnymi zimami w Ameryce Północnej i Europie, bardziej upalnymi i suchymi latami na kontynencie oraz suszami w Afryce.
Wielu klimatologów i oceanologów, między innymi prof. Michael J. Mc Phaden z Pacific Marine Environmental Laboratory w Seattle w USA, uważa, że powodzie, które spustoszyły środkową Europę w 1997 i 1998 r. były jednym ze skutków wyjątkowo silnego El Niño. Rozmaite kataklizmy klimatyczne dotknęły wtedy niemal każdej części globu.
Analizy statystyczne wykazały, że w latach kiedy występuje El Niño, w letnich miesiącach wzmacnia się działanie Wyżu Azorskiego. Jest on częścią oscylacji - NAO (North Atlantic Oscillation). Nałożenie się tych dwóch zjawisk, jak podczas powodzi z 1997 roku, prawdopodobnie nasila południowo-zachodni wiatr, niosący wilgotne morskie powietrze nad Europę.
Kiedy występowało El Niño?
Na podstawie danych z Amerykańskiej Narodowej Agencji Oceanów i Atmosfery (NOAA) El Niño wystąpiło w latach: 1977/78, 1982/83, 1986-88, 1991/92, 1994/95. Na przełomie 1997/1998 było najsilniejsze. El Niño było także w latach 2002/03, 2004/05 oraz 2006/07.
Autor: anw/aw / Źródło: Reuters
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock