"Czerwiec przebił sufit". Na polach susza, w rzekach mało wody

[object Object]
W rzekach coraz mniej wodytvn24
wideo 2/11

W ubiegłym tygodniu zmagaliśmy się w Europie z rekordowymi upałami. We Francji i w Polsce odnotowano rekordy ciepła. Tymczasem w naszym kraju susza rolnicza zwiększyła swój zasięg - niedoborami wody objętych jest już 14 województw.

Czerwiec był rekordowo ciepłym miesiącem. Jak mówił profesor Bogdan Chojnicki, klimatolog z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, temperatura wzrasta na całej Ziemi i w ostatnich latach pojawiły się kolejne rekordy.

"Czerwiec przebił sufit"

- Kwiecień 2018 był rekordowy pod względem obserwacji od 1781 roku. Przychodzi rok 2019 i mamy rekordowy czerwiec. Można oczywiście uznać, że mamy do czynienia z kolejnym wahnięciem temperatury, ale z drugiej strony spójrzmy na to inaczej. Jeżeli te ekstremalne obserwacje pojawiają się tak często, to rzeczywistość klimatyczną powinniśmy traktować poważniej, niż nam się wydaje - mówił w rozmowie z TVN24 Chojnicki.

26 czerwca w Polsce pobity został rekord temperatury. Tego dnia w Radzyniu w województwie lubuskim około godziny 15.20 zanotowano 38,2 stopnia Celsjusza. Dotychczasowy czerwcowy rekord padł 27 czerwca 1935 roku we Wrocławiu i wynosił 38 st. C. - Jeżeli mówimy o czerwcu, to pobił on wszelkie rekordy. Wiemy o tym, że absolutnie pobity został rekord wszech czasów chwilowej wartości, dziesięciominutowej, czyli 38,2 stopnia Celsjusza. Z perspektywy wielolecia, gdy patrzymy od początku pomiarów w Polsce, czerwiec przebił sufit. Mamy sytuację, kiedy jest on o ponad pięć stopni Celsjusza wyższy, temperatura średnia czerwcowa jest o pięć stopni wyższa, niż obserwowana od początku pomiaru - tłumaczył Chojnicki.

Klimatolog zwrócił uwagę, że trzeba spojrzeć na to przez pryzmat tego, co wydarzyło się w maju i kwietniu. Jego zdaniem "nie były one wcale miesiącami zimnymi, też wypadały powyżej standardów".

- Do tego weszliśmy w układ środowiskowy z niekoniecznie wysokimi zasobami wodnymi. To trzeba potraktować bardzo serio, bo pamiętamy, że lipiec i sierpień dopiero przed nami. Po bardzo gorącym czerwcu, okres lipca i sierpnia, które wcale nie muszą być rekordowe, wystarczy że będą średnie, a mogą dołożyć kolejną kroplę, która przeleje czarę goryczy - przekonywał Chojnicki.

Zdjęcia satelitarne temperatury powierzchni gruntu 26 czerwca 2019 roku (CREODIAS/CloudFerro)CREODIAS/CloudFerro

Susza w Polsce

W stosunku do poprzedniego okresu raportowania, w Polsce o 670 zwiększyła się liczba gmin, w których występuje susza. Odnotowano ją w 14 województwach na powierzchni 28,09 procent gruntów ornych.

Jak poinformował Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach, susza rolnicza występuje na terenie 14 województw: lubuskiego, wielkopolskiego, łódzkiego, opolskiego, podlaskiego, mazowieckiego, zachodniopomorskiego, dolnośląskiego, lubelskiego, pomorskiego, kujawsko-pomorskiego, śląskiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego.

Deficyt wody na pojezierzu lubuskim

Instytut podał, że największy deficyt wody w okresie od 1 maja do 30 czerwca notowano na obszarze Pojezierza Lubuskiego, wynosił tam od 230 do 239 litrów wody na metr kwadratowy. Duży deficyt wody, bo od 160 do 230 l/mkw. notowano na terenie zachodniej części Pojezierza Wielkopolskiego, na Nizinie Wielkopolskiej, Śląskiej, Podlaskiej, w południowej części Niziny Mazowieckiej, na Polesiu Lubelskim oraz we wschodniej części Pobrzeża Słowińskiego. Na dużym obszarze kraju niedobór wody wynosił od 110 do 160 l/mkw. Natomiast na południu Polski oraz na Pojezierzu Mazurskim w ciągu sześciu dekad notowano najmniejsze niedobory wody, wynoszące poniżej 110 l/mkw.

Według IUNG suszą objęte są wszystkie monitorowane grupy i gatunki upraw: zboża jare, ozime, krzewy owocowe, truskawki, rzepak i rzepik, rośliny strączkowe, kukurydza na ziarno, kukurydza na kiszonkę, drzewa owocowe, warzywa gruntowe, tytoń, burak cukrowy, ziemniaki i chmiel. Największe zagrożenie suszą rolniczą występowało wśród upraw zbóż jarych. Suszę w tych uprawach odnotowano w 1219 gminach Polski, co stanowi 49,21 proc. gmin kraju.

Susza rolnicza w Polsce - stan z 1 lipca 2019 roku (IUNG)IUNG

Sucho też w Wielkopolsce

Susza powoduje też spadek poziomu wód w rzekach. Stan wody niskiej obserwowany jest na większości rzek w kraju. Tak jest między innymi na Warcie.

- We wtorek na stacji wodowskazowej na Warcie w Poznaniu odnotowaliśmy stan 120 centymetrów. Jest to stan w strefie dolnych stanów niskich - powiedział w rozmowie z TVN24 Tomasz Kulkowski, synoptyk i hydrolog z Biuro Prognoz Hydrologicznych we Wrocławiu, Centrum Modelowania Powodziowego i Suszy w Poznaniu. Jak dodał, nie jest nie jest to najniższy stan odnotowany w ciągu ostatnich 60 lat w Poznaniu. Rekord padł w 1985 roku i wynosił około 85 centymetrów.

- W ciągu najbliższych trzech dni sytuacja nie ulegnie zmianie w Poznaniu i generalnie na obszarze Wielkopolski, na rzece Warcie i na jej głównych dopływach. Stany wody będą nadal utrzymywać się w strefie stanów niskich - mówił Kulkowski. Hydrolog w najbliższym czasie prognozuje stabilizację stanów albo stopniowe obniżanie się stanów o około jeden centymetr na dobę.

Jak przekazał Kulkowski, we wtorek ze zbiornika Jeziorsko zwiększono zrzut wody. Będzie to oddziaływało w najbliższych dniach na stany wody poniżej zbiornika Jeziorsko na rzece Warcie. - W ciągu najbliższych siedmiu-ośmiu dni w Poznaniu będziemy mogli zanotować lekki wzrost stanów wody, do kilku centymetrów - dodał hydrolog.

- Generalnie, porównując stan wody z wielu lat, to okres letni sprzyja w Poznaniu i Wielkopolsce stanom niskim. Dopiero po zimie, gdyby wystąpiła retencja śniegowa i obudowanie retencji w zlewni, na wiosnę jest szansa, że stany wody będą wyższe, na przykład w strefie stanów wody średnich lub wysokich - mówił Kulkowski.

Stan wody w rzekach o godzinie 8 w wtorek (pogodynka.pl/polska/hydro)pogodynka.pl/polska/hydro

Autor: ml,dd/aw / Źródło: PAP, TVN24

Źródło zdjęcia głównego: pixabay.com (CC0)/CREODIAS/CloudFerro

Pozostałe wiadomości

W pogodzie zaczęły się duże zmiany. Wtorek na obszarze całej Polski zapowiada się deszczowo, w wielu regionach opady będą ciągłe i obfite, ale jeszcze więcej deszczu spadnie pod koniec tygodnia. Front atmosferyczny wymiecie gorące powietrze. W części kraju temperatura spadnie poniżej 15 stopni Celsjusza.

Pogodowy krach. Różnica temperatury będzie ogromna

Pogodowy krach. Różnica temperatury będzie ogromna

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro. We wtorek nadejdzie zapowiadane przez synoptyków ochłodzenie. Temperatura spadnie do okolic 20 stopni Celsjusza. Na niebie będą dominować chmury. W całym kraju spodziewamy się deszczu.

Pogoda na jutro - wtorek 10.09. Deszczowo w nocy i w dzień

Pogoda na jutro - wtorek 10.09. Deszczowo w nocy i w dzień

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW ostrzega przed silnym wiatrem. Miejscami porywy wiatru mogą osiągać prędkość do 75 kilometrów na godzinę. Sprawdź, gdzie będzie niebezpiecznie.

Uwaga na wichury. Są ostrzeżenia IMGW

Uwaga na wichury. Są ostrzeżenia IMGW

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

W Wietnamie na skutek przejścia tajfunu Yagi zginęły co najmniej 64 osoby, a ponad 20 jest wciąż poszukiwanych. Największe szkody wyrządziły powodzie błyskawiczne i osuwiska - w prowincji Phu Tho wezbrana rzeka porwała most, a poruszające się nim pojazdy wpadły do wody. Warunki pogodowe wciąż są trudne.

Rzeka zerwała most, samochody runęły do wody. "Czułem się tak, jakbym spadł na samo dno"

Rzeka zerwała most, samochody runęły do wody. "Czułem się tak, jakbym spadł na samo dno"

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, Xinhua, CNA, PAP

Śmierć walenia Hvaldimira, który w przeszłości był podejrzewany o wykonywanie zadań szpiegowskich na rzecz Rosji, nie miała związku z działalnością człowieka - poinformowała w poniedziałek norweska policja po przeprowadzeniu sekcji zwłok. Wcześniej dwie grupy obrońców zwierząt twierdziły, że waleń został zastrzelony.

"Szpieg" Hvaldimir nie żyje. Wiadomo, jak zginął słynny waleń

"Szpieg" Hvaldimir nie żyje. Wiadomo, jak zginął słynny waleń

Źródło:
PAP

Świecące w ciemności algi rozjaśniły wody duńskich fiordów i zatok. Za widowisko odpowiedzialne są nieszkodliwe dla zdrowia organizmy z grupy bruzdnic. Obserwację zjawiska uprzyjemniała ciepła nocna aura oraz woda, w której można było się wykąpać.

Ludzie kąpali się w morzu niebieskich plam

Ludzie kąpali się w morzu niebieskich plam

Źródło:
Avisen Danmark, VEJR TV2

Idzie ochłodzenie, ale mimo to czasami nadal będzie cieplej niż zwykle o tej porze roku. Jaka pogoda będzie na początku astronomicznej i kalendarzowej jesieni? Sprawdź długoterminową prognozę na 16 dni.

Pogoda na 16 dni: kończy się wrześniowy upał

Pogoda na 16 dni: kończy się wrześniowy upał

Źródło:
tvnmeteo.pl

We Francji rośnie zaniepokojenie w związku z pojawieniem się inwazyjnego gatunku mrówek, który może powodować znaczne szkody w rolnictwie oraz domach. - To nowe zjawisko, nikt nie wie, jak postępować - rozkłada ręce mieszkanka Orvault w północno-zachodniej części kraju. Mrówki, których rozprzestrzenianiu się sprzyja globalne ocieplenie, pojawiły się już także w Niemczech.

Inwazyjny gatunek mrówek gryzie ludzi i wyrządza szkody. "Nikt nie wie, jak postępować"

Inwazyjny gatunek mrówek gryzie ludzi i wyrządza szkody. "Nikt nie wie, jak postępować"

Źródło:
ENEX, TF1 Info, Le Parisien, Le Figaro

Sfinks, najstarszy płat wiecznego śniegu w Szkocji, jest bliski stopnienia. Jego długość wynosi obecnie pięć metrów, niemal dziesięć razy mniej niż powinna na początku września. Naukowców niepokoi, że to czwarty rok z rzędu, w którym dochodzi do takiego zjawiska.

Wieczny śnieg topnieje czwarty raz z rzędu. Trudna sytuacja szkockiego Sfinksa

Wieczny śnieg topnieje czwarty raz z rzędu. Trudna sytuacja szkockiego Sfinksa

Źródło:
Reuters, BBC, RMETS

Zielony bolid spalił się w atmosferze Ziemi. Nagranie, wykonane przez jednego z astronautów na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, pozwala nam zobaczyć to zdarzenie z niecodziennej perspektywy.

Miliony ziemskich świateł i jedno kosmiczne. Nagranie

Miliony ziemskich świateł i jedno kosmiczne. Nagranie

Źródło:
space.com

Burze z ulewami nawiedziły wybrzeże Chorwacji. W mieście Makarska woda zalała drogi, utrudniając ruch. To dopiero początek pogodowych utrudnień, jakie mają przynieść kolejne godziny. Materiały otrzymaliśmy na Kontakt24.

Po ulewach drogi chorwackiego kurortu zmieniły się w potoki

Po ulewach drogi chorwackiego kurortu zmieniły się w potoki

Źródło:
Slobodna Dalmacija, DHMZ, Kontakt24, tvnmeteo.pl

Walka z rozległym pożarem trwa we wschodniej Bośni i Hercegowinie. Ogień pojawił się kilka dni temu na terenie Parku Narodowego "Drina" i objął swoim zasięgiem trudno dostępne, zalesione zbocza. W znajdującej się na drodze ognia miejscowości ogłoszono stan wyjątkowy, ale kontakt z mieszkańcami utrudnia słaba łączność.

Park narodowy w płomieniach, ogień podchodzi pod pobliską wieś

Park narodowy w płomieniach, ogień podchodzi pod pobliską wieś

Źródło:
PAP, RTV BN

Prawie 100 osób ewakuowano w niedzielę w okręgu Marmarosz na północy Rumunii z powodu gwałtownego pożaru roślinności. Ogień zajął kilka budynków, udało się go ugasić - podały lokalne media.

Jeden z największych pożarów od lat. Ewakuowano mieszkańców

Jeden z największych pożarów od lat. Ewakuowano mieszkańców

Źródło:
Reuters, PAP

Susza męczy Rumunię. W okolicach Braszowa doszło do całkowitego wyschnięcia jezior i obszarów podmokłych rezerwatu przyrody Delta Karpacka.

Rezerwat całkowicie wysechł. "Teraz możemy go tylko zaorać"

Rezerwat całkowicie wysechł. "Teraz możemy go tylko zaorać"

Źródło:
PAP, agerpres.ro, Europa Libera Romania, Stirile Pro TV

Hipopotamy będące potomkami zwierząt sprowadzonych do Kolumbii przez Pablo Escobara, mają zostać wytępione. Taką decyzję podjął w piątek sąd administracyjny, powołując się na bezpieczeństwo ludzi i środowiska. Obecnie populacja liczy 166 osobników.

"Hipopotamy Escobara" skazane na śmierć wyrokiem sądu

"Hipopotamy Escobara" skazane na śmierć wyrokiem sądu

Źródło:
PAP, AFP

Brazylia zmaga się poważną suszą. Jak przekazał Narodowy Instytut Meteorologii (Inmet), w ponad 240 miastach tego kraju poziom wilgotności powietrza w ostatnich dniach utrzymywał się na takim samym poziomie lub jeszcze niższym niż na pustyni Sahara.

Jak na Saharze, a nawet gorzej. Trudna sytuacja w ponad 240 miastach

Jak na Saharze, a nawet gorzej. Trudna sytuacja w ponad 240 miastach

Źródło:
PAP, terrabrasilnoticias.com, band.uol.com.br

Na terenie chorwackiego Parku Narodowego Jezior Plitwickich niedźwiedź zaatakował mężczyznę i ugryzł go w ramię. Poszkodowany trafił do szpitala.

Atak niedźwiedzia w parku narodowym

Atak niedźwiedzia w parku narodowym

Źródło:
PAP, dnevnik.hr

Wschody słońca potrafią być malownicze. Tylko wybrani mogą je jednak obejrzeć z pokładu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Niesamowitym widokiem tego zjawiska, nagranym przez jednego z astronautów, podzieliła się NASA w mediach społecznościowych.

Taki wschód słońca mogą podziwiać tylko wybrani

Taki wschód słońca mogą podziwiać tylko wybrani

Źródło:
BBC, NASA, The Independent, tvnmeteo.pl

Pożary szaleją w Kalifornii. W czwartek najtrudniejsza była walka z ogniem w środkowej i południowej części stanu, gdzie płomienie podsycał silny wiatr. W niektórych miejscach ogłoszono stan gotowości do ewakuacji. 

Od miesięcy walczą z ogniem. "Tam jest 110 stopni, to może wyczerpać każdego"

Od miesięcy walczą z ogniem. "Tam jest 110 stopni, to może wyczerpać każdego"

Źródło:
Cal Fire, NBC Los Angeles, ABC Fresno

Zmniejszenie populacji nietoperzy w Stanach Zjednoczonych mogło przyczynić się do śmierci nawet 1300 niemowląt. Jak wynika z badań amerykańskich naukowców, jest to powiązane z rolą, jaką latające ssaki pełnią w ekosystemach. Wyniki te po raz kolejny udowadniają, jak bliskie więzi łączą populacje ludzi i zwierząt.

Ponad tysiąc dzieci zmarło, ponieważ... zabrakło nietoperzy

Ponad tysiąc dzieci zmarło, ponieważ... zabrakło nietoperzy

Źródło:
PAP, The Guardian

Lato 2024 było na Ziemi najcieplejszym w historii prowadzenia pomiarów. To drugi z rzędu taki rekord - poinformowała europejska agencja Copernicus Climate Change Service (C3S). W skali świata nigdy nie odnotowano również tak ciepłego sierpnia, a według ekspertów jesteśmy na dobrej drodze do tego, by cały ten rok pobił rekord.

To najgorętsze lato w historii. Pędzimy po kolejny rekord

To najgorętsze lato w historii. Pędzimy po kolejny rekord

Źródło:
Copernicus, Reuters

Świtowa Organizacja Meteorologiczna (WMO) przygotowała coroczny raport "Air Quality and Climate Bulletin", analizujący stan klimatu i jakości powietrza na naszej planecie. Naukowcy zwracają w nim uwagę na mechanizm błędnego koła zmian klimatycznych, pożarów lasów oraz zanieczyszczenia powietrza. Zagrożenia te coraz bardziej negatywnie wpływają na zdrowie ludzi.

Dusimy się "szkodliwą mieszanką chemikaliów". Ziemia wpadła w błędne koło

Dusimy się "szkodliwą mieszanką chemikaliów". Ziemia wpadła w błędne koło

Źródło:
PAP, WMO

Boeing Starliner wylądował w Nowym Meksyku. Kapsuła wróciła z pierwszej misji pusta - problemy techniczne sprawiły, że jej załoga musiała pozostać na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Astronauci znajdą się na Ziemi dopiero w przyszłym roku.

Starliner wylądował. Wewnątrz były skafandry, ale nie astronauci

Starliner wylądował. Wewnątrz były skafandry, ale nie astronauci

Aktualizacja:
Źródło:
space.com, NASA, tvnmeteo.pl, AP, Reuters

W Norwegii także jest gorąco. W wielu regionach w czwartek termometry pokazały ponad 25 stopni Celsjusza, a były też takie miejsca, gdzie temperatura przekroczyła 30 stopni. Padł rekord ciepła dla września. Mieszkańcy postanowili w aktywny sposób skorzystać z letniej pogody.

Upał dotarł nawet do Norwegii. "Prawdopodobnie padło wiele rekordów"

Upał dotarł nawet do Norwegii. "Prawdopodobnie padło wiele rekordów"

Źródło:
smp.no, TV2

Greckie służby meteorologiczne poinformowały w piątek, że tegoroczne lato w tym kraju było najgorętsze w historii pomiarów meteorologicznych. Dotychczas za rekordowe pod tym względem uznawane było lato 2012 roku.

Takiego lata w Grecji jeszcze nie było

Takiego lata w Grecji jeszcze nie było

Źródło:
PAP, meteo.gr, AFP

- Tempo przyrostu dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych w atmosferze z roku na rok rośnie. My nie potrafimy ograniczyć emisji - mówił we "Wstajesz i wiesz" w TVN24 profesor Szymon Malinowski, fizyk atmosfery z Uniwersytetu Warszawskiego, komentując ostatnie doniesienia o rekordach temperatury. Jak podkreślał, "o bardzo wielu rzeczach nie chcemy pamiętać, nie chcemy wiedzieć, zapominamy i niestety będziemy płacić za to coraz więcej".

"Nie chcemy wiedzieć i niestety będziemy płacić za to coraz więcej"

"Nie chcemy wiedzieć i niestety będziemy płacić za to coraz więcej"

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl