Drugi co do wielko艣ci wulkan Islandii, Bardarbunga, mo偶e nied艂ugo zacz膮膰 wyrzuca膰 chmury popio艂u w powietrze. W okolicy dochodzi do trz臋sie艅 ziemi - w nocy z czwartku na pi膮tek odnotowano oko艂o czterystu ruch贸w skorupy, w czym najsilniejsze by艂o o sile 4,7 w skali Richtera. Istnieje ryzyko, 偶e je艣li dojdzie do erupcji, to mo偶e powt贸rzy膰 si臋 sytuacja z kwietnia 2010 roku. Wybuch艂 wtedy wulkan Eyjafjallajokull, kt贸ry sparali偶owa艂 ruch lotniczy nad Europ膮.
W okolicy wulkanu Bardarbunga w nocy z czwartku na pi膮tek odnotowano trz臋sienie ziemi sile 4,7 w skali Richtera. By艂o to najsilniejsze wstrz膮sy, odk膮d wzros艂a aktywno艣膰 sejsmiczna w regionie lodowca Vatnajokul.
Kilkaset trz臋sie艅 przez 12 godzin
Oko艂o czterystu trz臋sie艅 ziemi odnotowano od p贸艂nocy do wczesnego ranka. G艂贸wnie pojawia艂y si臋 na p贸艂nocnym wschodzie od wulkanu Bardarbunga.
Hipocentrum wi臋kszo艣ci z nich znajdowa艂o si臋 na g艂臋boko艣ci od 8 do 12 km pod powierzchni膮 ziemi, by艂y jednak i takie, kt贸re mia艂y swoje hipocentrum na g艂臋boko艣ci oko艂o czterech kilometr贸w.
Wcze艣niej najsilniejsze trz臋sienie ziemi mia艂o miejsce w sobot臋 w nocy, osi膮gn臋艂o ono 4,5 w skali Richtera.
艁膮cznie przez ostatnie 48 godzin odnotowano oko艂o 2 tys. wstrz膮s贸w. W rejonie lodowca Vatnaj枚kull og艂oszono pomara艅czowy alarm, kt贸ry oznacza czwarty stopie艅 zagro偶enia w pi臋ciostopniowej skali.
Naukowcy spieraj膮 si臋
Naukowcy maj膮 mieszane uczucia. Najwi臋ksza cz臋艣膰 z nich uwa偶a, 偶e proces erupcji ju偶 trwa, inni twierdz膮, 偶e wybuch nast膮pi du偶o p贸藕niej ni偶 podejrzewaj膮 ci pierwsi, a pozostali uwa偶aj膮, 偶e wulkan si臋 uspokoi.
- Najbardziej prawdopodobny scenariusz to taki, 偶e wulkan wyrzuci law臋, wzd艂u偶 tych miejsc, na kt贸rych obecnie trz臋sie si臋 ziemia. Na tym obszarze lodowiec jest cienki, wysoko艣膰 pokrywy 艣nie偶nej wynosi do 500 metr贸w, l贸d na skutek ciep艂a szybko stopnieje, z czego pop艂ynie nawet do 10 tys. m. sz. wody na sekund臋 - powiedzia艂 Tumi Gueth, geofizyk.
Kiedy nast膮pi erupcja?
Naukowcy na pytanie "kiedy mo偶e doj艣膰 do erupcji" odpowiadaj膮 najcz臋艣ciej, 偶e nied艂ugo.
- To znaczy, 偶e wulkan mo偶e wybuchn膮膰 za kilka dni, a mo偶e wybuchn膮膰 za kilka miesi臋cy. Jednak wszystko wskazuje na to, 偶e wybuchnie - powiedzia艂 profesor Jerzy 呕aba, geolog z Uniwersytetu 艢l膮skiego. Doda艂 przy tym, 偶e produktami wybuchu b臋d膮 zar贸wno lawa, jak i py艂y oraz popio艂y. - Py艂y i popio艂y wulkaniczne wydostan膮 si臋 na du偶膮 wysoko艣膰 - doda艂 naukowiec.
Powodzie
Erupcja niesie za sob膮 ryzyko podtopie艅. Ucierpie膰 mog膮 drogi, mosty oraz domy. Na skutek sp艂ywaj膮cej lawy, ogromny wodospad w okolicy mo偶e zacz膮膰 wyst臋powa膰 z koryta i zala膰 okolic臋.
- Wulkan jest skuty lodami i 艣niegiem. Je艣li dosz艂oby do wybuchu, to l贸d zacznie si臋 gwa艂townie topi膰, co doprowadzi do powstania potok贸w lawowych i lawin. To dla okolicznych mieszka艅c贸w mo偶e by膰 jeszcze wi臋kszym niebezpiecze艅stwem ni偶 sam wybuch - zauwa偶y艂 prof. 呕aba, geolog z Uniwersytetu 艢l膮skiego.
Ewakuacja
Islandczycy, kt贸rzy mieszkaj膮 u st贸p wulkanu, zostali ju偶 ewakuowani. Okazuje si臋 jednak, 偶e dla nich najwi臋kszy problem to nie sam wybuch, lecz powodzie.
Mieszka艅cy okolicznych miast przygotowali si臋 do kl臋ski 偶ywio艂owej. Niekt贸rzy tury艣ci musieli zmieni膰 swoje cele podr贸偶y. Policja sprawdza jak mieszka艅cy sobie radz膮 z przygotowaniami. Chc膮 nie艣膰 pomoc w sprawniejszych przygotowaniach. W艂adze uwa偶aj膮, 偶e mieszka艅cy doskonale s膮 przygotowani na wypadek erupcji.
Podobna sytuacja
Je艣li z Bardarbungi zacznie si臋 wydobywa膰 popi贸艂 to jest mo偶liwo艣膰, 偶e powt贸rzy si臋 sytuacja z przed 4 lat. W kwietniu 2010 roku wybuch艂 wulkan Eyjafjallajokull, kt贸ry sparali偶owa艂 ruch lotniczy nad kontynentem europejskim. Podczas tego zdarzenia zosta艂o odwo艂anych ponad 100 tys. lot贸w, co wtedy stanowi艂o 48 proc. wszystkich po艂膮cze艅. Straty przewo藕nik贸w lotniczych wynios艂y w sumie 1,7 mld dolar贸w.
Zawieszone loty
W tym przypadku mo偶e by膰 podobnie, ruch lotniczy m贸g艂by zosta膰 sparali偶owany.
- Raczej od艂o偶y艂bym loty samolotem w najbli偶szym czasie. Py艂y wulkaniczne, kt贸re wydobywaj膮 si臋 podczas wybuchu (kt贸ry co prawda jeszcze nie nast膮pi艂, ale wszystko wskazuje na to, 偶e mo偶e nast膮pi膰 w najbli偶szym czasie) s膮 bardzo niebezpieczne dla silnik贸w samolot贸w odrzutowych. Naturalne szkliwo wulkaniczne, czyli drobinki lawy, uszkadzaj膮 silniki samolot贸w w spos贸b niebezpieczny dla ich funkcjonowania - powiedzia艂 prof. 呕aba.
Islandia aktywna sejsmicznie
Przez Islandi臋 przebiega r贸w tektoniczny, kt贸ry powsta艂 na skutek rozsuwania si臋 p艂yt P贸艂nocnoameryka艅skiej i Euroazjatyckiej. Skutkiem tego, obszar ten jest bardzo aktywny sejsmicznie.
Autor: mab,mb/map / 殴r贸d艂o: ENEX, TVN24, VISIR