Krajowa Rada Sądownictwa powołała zespół, który ma zbadać, czy nie dochodzi do zastraszania sędziów rozstrzygających w tzw. "aferze polickiej". Szczecińska prokuratura wszczęła postępowanie w sprawie powoływania składów, które zdecydowały, wbrew prokuraturze, o braku aresztu dla podejrzanych.
- Musimy zbadać fakty, bo na razie znamy tylko niepokojące doniesienia medialne. Prokuratura uruchamia postępowanie przygotowawcze de facto za orzeczenie, które wydał sąd. To są sytuacje, które absolutnie nie powinny mieć miejsca – powiedział nam Waldemar Żurek, rzecznik KRS.
- Może być to odbierane jako straszenie sędziów. Jeżeli nie zrobicie tego, co my prokuratorzy chcemy, to zaraz z sędziów staniecie się, być może, oskarżonymi – przyznał Żurek. Zdaniem KRS zachodzi podejrzenie, że narusza się w tej sprawie niezawisłość sądu.
Będą chcieli wyjaśnień
Zespół ma zebrać informacje i zażądać wyjaśnień od Prokuratury Regionalnej w Szczecinie, która wszczęła postępowanie po tym, jak Sąd Okręgowy w Szczecinie dwukrotnie odrzucił jej wnioski o areszt dla 10 byłych członków zarządu Zakładów Chemicznych w Policach.
- Chcielibyśmy, by transparentne było, kto odpowiadał za podjęcie decyzji w sprawie wszczęcia postępowania - dodaje Żurek.
Środowisko prawnicze jest oburzone, ponieważ jest to niespotykana praktyka, którą niektórzy odczytują jako niedopuszczalny nacisk na sądy.
Prokuratura podkreśla, że postępowanie dotyczy sposobu wyboru składów sędziowskich w sądach obu instancji i zmian dat w przeprowadzaniu odpowiednich procedur, a nie zasadności odrzucenia wniosków aresztowych.
- Decyzją Prokuratury Krajowej postępowanie zostało przeniesione do Prokuratury Regionalnej w Gdańsku – poinformowała nas również w środę Iwona Chrobak- Farquharson z Prokuratury Regionalnej w Szczecinie.
CBA zatrzymało, sąd: słabe dowody
O aferze polickiej zrobiło się głośno w czerwcu br. Wówczas Centralne Biuro Antykorupcyjne zatrzymało dziesięć wysoko postawionych osób zarządzających Grupą Azoty Zakłady Chemiczne Police. Prokuratura wnioskowała o areszt dla wszystkich podejrzanych, ale Sąd Okręgowy odrzucił wnioski. Prokuratura odwołała się.
W lipcu szczeciński sąd nie uwzględnił zażaleń prokuratury na niezastosowanie aresztu wobec podejrzanych w tej sprawie. Według sądu II instancji zebrane przez prokuratora dowody nie pozwalają na przyjęcie, iż zachodzi duże prawdopodobieństwo popełnienia przez podejrzanych zarzuconych im czynów. Żaden z podejrzanych nie trafił wtedy do aresztu.
I to tuż po tym, 2 sierpnia, Prokuratura Regionalna w Szczecinie wszczęła śledztwo dotyczące przekroczenia uprawnień i niedopełnienia obowiązków przez sędziów odpowiedzialnych za wyznaczenie składów sędziowskich.
- Zgodnie z zasadami kodeksu postępowania karnego oraz przepisami regulującymi organizację i ustrój sądów, sędziów powołanych do orzekania w sprawie wyznacza się w kolejności według wpływu spraw oraz jawnej dla stron listy sędziów danego sądu lub wydziału - poinformowała w środę w komunikacie Prokuratura Krajowa.
Prokuratura podejrzewa sędziów
W obu przypadkach odrzucenia wniosków aresztowych prokuratura otrzymała z sądu kilka różnych wokand sędziowskich dot. rozpoznania tej samej sprawy - podała prokuratura. Z jej informacji wynika, że różniły się one osobowym składem orzekającym, liczbą sędziów, a także terminem posiedzeń. Prokuratura "powzięła uzasadnione wątpliwości, co do prawidłowości wyznaczenia sędziów sprawozdawców" - podano.
- W celu wyjaśnienia wszystkich okoliczności tej sprawy, wobec zaistnienia podejrzenia popełnienia przestępstwa, a także konieczności zebrania materiału dowodowego po to, by ustalić, czy przy wyznaczaniu składów orzekających nie doszło do popełnienia przestępstwa nadużycia uprawnień przez funkcjonariuszy publicznych z art. 231 par. 1 kodeksu karnego, Prokuratura Regionalna w Szczecinie uznała za konieczne wszczęcie śledztwa w tej sprawie - czytamy w komunikacie prokuratury.
Prokuratura zastrzega jednocześnie, że przedmiotem śledztwa nie jest ocena merytorycznych decyzji sądów w przedmiocie niezastosowania środków zapobiegawczych, a tryb orzekania o tych środkach.
Stała procedura, ale charakter losowy
Do sprawy odniósł się we wtorek rzecznik prasowy Sądu Okręgowego w Szczecinie Michał Tomala. Jak podał, wyznaczenie sędziów referentów w sprawach aresztowych i zażaleniowych jest uregulowane zgodnie z obowiązującymi przepisami i zaakceptowane przez Kolegium Sądu Okręgowego w Szczecinie, a sam przydział ma charakter losowy.
Według Tomali, "powyższe reguły nie zostały naruszone w przedmiotowej sprawie na poziomie Sądu Rejonowego i Sądu Okręgowego, w której sposób procedowania był taki sam, jak w wielu innych postępowaniach".
Ziobro: to słuszna inicjatywa prokuratorów
To postępowanie zostało zainicjowane przez prokuratorów prowadzących na miejscu postępowanie, dlatego że stwierdzili rzecz niespotykaną i niecodzienną, mianowicie doszło do zmian składów wyznaczanych do rozpoznania wniosku o tymczasowe aresztowanie i w sposób, który jest nie tylko nieznany w praktyce, ale niezgodny w ocenie prokuratorów z obowiązującym w Polsce stanem prawnym. Takie sprawy jak wyznaczanie składu sądzącego do rozpoznania zwłaszcza ważnej, ale i każdej sprawy, każdego obywatela w Polsce, powinno odbywać się transparentnie, jawnie i zgodnie z przepisami. Sądy to też jest władza. Każdej władzy trzeba patrzeć na ręce, czyli nie można przyjmować z góry, jak sąd stwierdzi "tak jest, koniec kropka". Materiał dowodowy jest tam wyjątkowo dobrze zgromadzony, mamy tam bowiem liczne zeznania świadków, liczne dokumenty oraz audyt jednego z największych biur audytowych, o ile pamiętam Ernst & Young, z których wynika, że doszło do bardzo dużych nadużyć liczonych łącznie na kwotę ok. 30 mln zł. Zbigniew Ziobro, minister sprawiedliwości
Zbigniew Ziobro, minister sprawiedliwości, pytany o doniesienia medialne, według których to on osobiście podjął decyzję o wszczęciu postępowania ws. sędziów, którzy wyznaczali składy sędziowskie, odpowiedział, że nie podejmował żadnych decyzji w tej sprawie.
- To postępowanie zostało zainicjowane przez prokuratorów prowadzących na miejscu postępowanie, dlatego że stwierdzili rzecz niespotykaną i niecodzienną. Mianowicie doszło do zmian składów wyznaczanych do rozpoznania wniosku o tymczasowe aresztowanie i w sposób, który jest nie tylko nieznany w praktyce, ale niezgodny w ocenie prokuratorów z obowiązującym w Polsce stanem prawnym - powiedział prokuratur generalny.
"Afera policka"
Wśród zatrzymanych przez CBA dziesięć osób są: były prezes Grupy Azoty Zakłady Chemiczne Police Krzysztof J., byli członkowie zarządu Anna P. i Wojciech N., a także były dyrektor generalny African Investment Group Tomasz J. Wśród podejrzanych są także były kierownik biura spedycji polickiej spółki Maciej G. i były prezes zarządu Transtech Robert Z.
Według śledczych, przez działalność byłych członków zarządu, a także osób pełniących kierownicze stanowiska oraz przedstawicieli różnych spółek współpracujących z zakładami, spółka straciła co najmniej 30 mln zł i została bezpośrednio narażona na stratę kolejnych 2,5 mln zł.
Afrykańskie inwestycje
Wiadomo, że śledczy badają inwestycję kupna trzech złóż fosforanów w Senegalu. Inwestycja miała uniezależnić chemicznego giganta od zakupów surowców na wolnym rynku. - Jedno złoże szybko się wyeksploatowało, w drugim nie było fosforanów, a trzecie jest nadal badane ogromnymi kosztami - informowało CBA. Decyzje o tej inwestycji podejmował właśnie zarząd, któremu przewodniczył Krzysztof J.
J., Annie P., Wojciechowi N. i Tomaszowi J. prokurator zarzucił wyrządzenie African Investment Group (spółka zależna od Grupy Azoty Zakłady Chemiczne Police) szkody majątkowej wielkich rozmiarów w wysokości ponad 22,2 mln zł. Do popełnienia przestępstwa miało dojść między 1 września 2014 r. a 30 czerwca 2016 r. w związku z podpisaniem umów dotyczących inwestycji prowadzonych przez African Investment Group. Według prokuratury, podejrzani zawarli umowy i na ich podstawie wypłacili pieniądze, mając świadomość, że usługi, których dotyczyły umowy, nie zostały faktycznie wykonane.
Tak CBA chwaliło się zatrzymaniami w tej sprawie:
Jeśli chcielibyście nas zainteresować tematem związanym z Waszym regionem - czekamy na Wasze sygnały/materiały. Piszcie na Kontakt24@tvn.pl.
Autor: eŁKa/gp / Źródło: TVN24 Szczecin/PAP
Źródło zdjęcia głównego: tvn24