Ustawa o wydatkach obronnych Stanów Zjednoczonych na 2021 rok została w piątek przyjęta przez kontrolowany przez republikanów Senat. "Za" opowiedziało się 84 senatorów, a przeciwko było 13. Ustawę poparło więcej parlamentarzystów niż potrzeba do odrzucenia weta zapowiadanego przez prezydenta USA Donalda Trumpa.
We wtorek kontrolowana przez demokratów Izba Reprezentantów przyjęła stosunkiem głosów 335 do 78 ustawę o wydatkach obronnych (National Defense Authorization Act - NDAA) na rok fiskalny 2021 , opiewającą na łączną sumę 740 miliardów dolarów. W piątek podobną decyzję podjął Senat, gdzie przewagę mają republikanie. Przy 84 senatorskich głosach poparcia i 13 sprzeciwiających się, łączna liczba głosów "za" w dwuizbowym Kongresie jest wystarczająca, by odrzucić weto zapowiadane przez Donalda Trumpa.
Prezydent USA kilkakrotnie wzywał republikanów do głosowania przeciw NDAA, gdyż wbrew jego żądaniom nie zawarto w niej przepisów ułatwiających pozywanie serwisów społecznościowych za moderację umieszczanych w nich treści (sprawa sekcji 230 tak zwanej ustawy o przyzwoitości komunikacyjnej). W wydanym we wtorek oświadczeniu Biały Dom oznajmił, że sprzeciwia się NDAA, gdyż "nie ma w niej kluczowych środków bezpieczeństwa". Ustawa ma też - w ocenie prezydenta - "zaprzeczać działaniom administracji, by stawiać Amerykę na pierwszym miejscu w działaniach w zakresie bezpieczeństwa narodowego i polityki zagranicznej".
Lider republikanów w Senacie wzywał do przyjęcia ustawy
Stanowisko Białego Domu jest rozbieżne z opiniami republikanów w Senacie, którzy w większości popierają NDAA. Do przegłosowania ustawy wzywał swoich kolegów z partyjnych ław lider republikańskiej większości w izbie wyższej Kongresu Mitch McConnell. Argumentował, że NDAA "zabezpieczy wielki postęp prezydenta Trumpa w modernizacji naszych zdolności wojskowych, technologii i strategicznego odstraszania nuklearnego".
Nie przekonało to wszystkich republikanów. Senator Rand Paul z Kentucky mówił, że NDAA powinna nazywać się "ustawą uniemożliwiającą prezydentowi zakończenie wojny w Afganistanie".
Porozumienie ponad partyjnymi podziałami
Ostateczny kształt NDAA to wynik długich negocjacji i licznych kompromisów między republikanami i demokratami w Kongresie. Część senatorów GOP (Partii Republikańskiej) deklarowała wcześniej, że Trump ma rację, postulując wprowadzenie obostrzeń na media społecznościowe, ale nie jest to kwestia, która powinna być zawierana w ustawie o budżecie Pentagonu.
Zapisy ustawy odzwierciedlają ponadpartyjną zgodę, iż największe zagrożenie dla USA stanowią Rosja i Chiny. O krajach tych wielokrotnie wspominali amerykańscy parlamentarzyści podczas debaty przed głosowaniem.
Co przewiduje budżet Pentagonu?
NDAA na rok fiskalny 2021 przewiduje poszerzenie sankcji na Nord Stream 2. Mogą zostać nimi objęte podmioty pośrednio zaangażowane w projekt, jak np. jego ubezpieczyciele czy instytucje dokonujące inspekcji i certyfikacji gazociągu. Jednocześnie NDAA umożliwia zwolnienie podmiotów z sankcji, jeżeli będzie to leżało w interesie narodowym USA. Poprzednia przegłosowana przez Kongres i podpisana rok temu przez Trumpa ustawa o budżecie Pentagonu doprowadziła do wstrzymania budowy gazociągu i wycofania się z projektu specjalistycznej szwajcarskiej firmy Allseas.
CZYTAJ TAKŻE: Po rocznej przerwie wznowiono budowę Nord Stream 2>>>
W tekście ustawy na 2021 rok znajduje się poparcie dla utrzymania dotychczasowej obecności wojskowej USA w Niemczech. NDAA ogranicza możliwość redukcji liczebności stacjonujących tam żołnierzy poniżej 34,5 tysiąca bez dokonania formalnej oceny skutków takiego działania. Docelowo może to pokrzyżować plany Trumpa dotyczące zmniejszenia amerykańskiego kontyngentu w Niemczech.
Podobne zapisy dotyczą wycofania części amerykańskich wojsk z Afganistanu. W listopadzie resort obrony USA zapowiadał, że w styczniu do kraju powróci około 2 tysiące spośród 4,5 tysiąca żołnierzy wciąż tam stacjonujących.
Ważnym aspektem NDAA jest usunięcie pomników dowódców Konfederacji i ich nazwisk z nazw baz wojskowych oraz innych obiektów militarnych, co jest pokłosiem masowych antyrasistowskich protestów, które przeszły przez największe miasta USA w tym roku. Do zmiany ma dojść w ciągu trzech lat. O takich krokach krytycznie wypowiadał się wcześniej prezydent Trump.
NDAA na rok fiskalny 2021 przewiduje także wyasygnowanie 2,2 miliarda dolarów na rozpoczęcie przez Pentagon Inicjatywy Odstraszania na Pacyfiku w celu powstrzymania rosnącej potęgi militarnej Chin w regionie Indo-Pacyfiku. Wzorowana ma być na Europejskiej Inicjatywie Odstraszania, którą to ministerstwo obrony USA uruchomiło w odpowiedzi na rosyjską agresję w 2014 roku i aneksję Krymu.
Ustawa mówi również o nałożeniu sankcji na Turcję w związku z zakupem przez ten kraj NATO rosyjskich systemów obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej S-400.
CZYTAJ TAKŻE: "27" uzgodniła nowe sankcje na Turcję. "Kwestie dotyczące eksportu broni muszą być omawiane w ramach NATO">>>
Co oznaczałoby weto Trumpa?
NDAA, która była przyjmowana rok w rok przez ostatnie 59 lat, jest w USA uznawana za niezbędną do funkcjonowania departamentu obrony. Jeśli wejdzie w życie, to amerykański wojskowy personel w 2021 roku może liczyć na podwyżki swych pensji o 3 procent.
Weto Trumpa oznaczałoby, że 1 stycznia niektóre fundusze dla amerykańskiego wojska zostałyby zamrożone, w tym na przykład 8,5 miliarda dolarów na rozbudowę infrastruktury czy część dodatków do pensji dla personelu wojskowego.
Źródło: PAP