Przebywający z wizytą w Macedonii Północnej sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg oświadczył w poniedziałek, że Sojusz jest gotowy powitać ten kraj w NATO oraz pochwalił Skopje za realizowane reformy.
- Jesteśmy gotowi was powitać - powiedział Stoltenberg na konferencji prasowej w Skopje po spotkaniu z macedońskim premierem Zoranem Zaewem.
W lutym ambasadorowie 29 państw NATO podpisali protokół przyjęcia Macedonii Północnej do Sojuszu. Stało się to możliwe dzięki porozumieniu zawartemu przez nią z Grecją, które zakończyło wieloletni spór o nazwę tej byłej jugosłowiańskiej republiki. Zazwyczaj proces ratyfikacji tego dokumentu przez wszystkie kraje członkowskie trwa około roku.
- Ważne jest, by pochwalić Macedonię Północną za reformy, które wdrożyliście - podkreślił Stoltenberg, mówiąc o zmianach koniecznych, by kraj ten mógł stać się członkiem Sojuszu Północnoatlantyckiego. Rząd w Skopje planuje zwiększenie wydatków na obronność z 1 proc. PKB obecnie do 2 proc. w roku 2024.
Sekretarz dodał, że wstąpienie Macedonii Północnej do NATO "jest bardzo ważne" dla tego kraju, "lecz także dla NATO i całego regionu". Nie podał jednak konkretnej daty oficjalnego wejścia Macedonii Północnej do Sojuszu.
- Mamy nadzieję, że nasze członkostwo (w Sojuszu - red.) zostanie sformalizowane na szczycie NATO w grudniu w Londynie, i że na tym spotkaniu zostaniemy oficjalnie powitani (w organizacji - red.) - mówił z kolei premier Zaew na wspólnej konferencji ze Stoltenbergiem. - Ale jeśli stanie się tak w pierwszych miesiącach przyszłego roku, niczego istotnego to nie zmieni - dodał.
EFE zaznacza, że dotychczas 13 z 29 państw organizacji ratyfikowało protokół przyjęcia Macedonii Północnej lub rozpoczęło procedury w celu ratyfikacji.
Delegacja NATO w Skopje
Stoltenberg przyjechał do Skopje wraz z 29 ambasadorami państw członkowskich Sojuszu. Delegacja spotkała się m.in. z macedońskim prezydentem Stewem Pendarowskim i przewodniczącym parlamentu Talatem Xhaferim.
Agencja Reutera zauważa, że trzy inne republiki byłej Jugosławii - Słowenia, Chorwacja i Czarnogóra - już do NATO dołączyły, podobnie jak i inne państwa Bałkanów: Albania, Bułgaria i Rumunia. Zdaniem Rosji przyjmując w swe szeregi kraje bałkańskie, NATO szkodzi bezpieczeństwu w regionie.
Zarazem w ubiegłym tygodniu Komisja Europejska ponownie zarekomendowała krajom członkowskim rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych z Macedonią Północną.
Członkostwo tego kraju w NATO oraz Unii Europejskiej jest obecnie możliwe dzięki porozumieniu z sąsiednią Grecją o zmianie nazwy z "Macedonii" na "Macedonia Północna". Dzięki temu zakończony został spór, który trwał od czasu ogłoszenia przez Macedonię niepodległości w 1991 roku.
Według Grecji używanie przez jej północnego sąsiada nazwy Macedonia było zawłaszczaniem historycznego i kulturowego dziedzictwa starożytnych Macedończyków i mogło być w przyszłości podstawą ewentualnych roszczeń terytorialnych do greckiej prowincji o tej samej nazwie. W związku z przyjęciem nowej nazwy Grecja wycofała swój sprzeciw wobec członkostwa Macedonii Północnej w NATO oraz - w dalszej perspektywie - w Unii Europejskiej.
Autor: tmw/adso/kwoj / Źródło: PAP