Kim jest Giorgia Meloni, główna kandydatka na szefa włoskiego rządu? "Zagrożenie dla Włoch i reszty Europy"

Jak wynika z sondażu exit poll wybory parlamentarne we Włoszech wygrała prawicowa koalicja, złożona z ugrupowań Bracia Włosi Giorgi Meloni, Ligi Matteo Salviniego i Forza Italia Silvio Berlusconiego, która zdobyła 41-45 proc. poparcia.

Samo ugrupowanie Bracia Włosi zdobyło około 22,5-26,5 proc. głosów, w związku z czym główną kandydatką na urząd premiera wskazywana jest jej liderka Giorgia Meloni. Byłaby ona pierwszą kobietą na tym stanowisku w historii Włoch. Jednocześnie gabinet przez nią kierowany, jak zauważa CNN, może być najbardziej prawicowym od czasów Benito Mussoliniego, czyli drugiej wojny światowej.

ZOBACZ TEŻ: Włoskie media po wyborczym zwycięstwie prawicy. "Rzym to nie Warszawa"

Urodzona w 1977 roku Giorgia Meloni w wieku 15 lat przystąpiła do młodzieżówki pierwotnie neofaszystowskiego Włoskiego Ruchu Społecznego (MSI). W 1998 roku została radną Rzymu, a pierwsze krajowe wybory wygrała w wieku 29 lat, gdy została wybrana do Izby Deputowanych z listy prawicowego Sojuszu Narodowego. W latach 2006-2008 była jej wiceprzewodniczącą, a następnie została ministrem ds. młodzieży w rządzie Silvio Berlusconiego. 31-letnia wówczas Meloni była najmłodszym ministrem w historii kraju.

W 2012 roku była współtwórcą konserwatywnej, tradycjonalistycznej partii Bracia Włosi (Fratelli d’Italia), którą kieruje od 2014 roku. Meloni znana jest m.in. z wygłaszanych przez siebie płomiennych przemówień. Jednym z najbardziej znanych jest wystąpienie z października 2019 roku, gdy mówiła: "są ludzie, którzy chcą, żebyśmy nazywali się "rodzic 1", "rodzic 2", rodzaj LGBT, obywatel X… To wszystko są kody. Ale my nie jesteśmy kodami. Jesteśmy ludźmi i będziemy bronić naszej tożsamości". - Jestem Giorgia! Jestem kobietą! Jestem matką! Jestem Włoszką! Jestem chrześcijanką! Nie odbierzecie mi tego! – wykrzykiwała ze sceny.

Na włoskiej scenie politycznej Giorgia Meloni opowiada się za tradycyjnym modelem rodziny. Jest przeciwna nadawaniu praw osobom należącym do społeczności LGBT+, sprzeciwia się także aborcji, którą określa mianem "tragedii". Opowiada się za stanowczą polityką migracyjną, broni wartości narodowych i chrześcijańskich.

Bracia Włosi w ostatnich latach należeli do włoskiej prawicowej opozycji wraz z Ligą i Forza Italia. Partii Meloni często zarzuca się, że pochodzi od Narodowej Partii Faszystowskiej Benito Mussoliniego. Sama polityczka w młodości podziwiała włoskiego dyktatora, dziś jednak dystansuje się od niego i zapewnia, że nie jest faszystką. Wielokrotnie głosiła jednak wywodzące się z czasów Mussoliniego hasło "Bóg, ojczyzna, rodzina".

Meloni starała się zmienić profil swojego ugrupowania, aby było postrzegane raczej jako konserwatywna centroprawica, i tym samym mogło liczyć na poparcie szerszych grup odbiorców. Dlatego akcentuje, że Bracia Włosi to ugrupowanie opowiadające się przeciwko mainstreamowej polityce i antyestablishmentowe.

- Bracia Włosi to ugrupowanie prawicowe, które ma poparcie też wśród kręgów skrajnej prawicy (...) Giorgia Meloni wywodzi się z ugrupowań, które były kojarzone jako postfaszystowskie, z byłego ruchu postfaszystowskiego, ale w tej chwili jej pozycja jest coraz bardziej umiarkowana - mówiła w "Podcaście o zagranicy" Małgorzata Lorencka z Uniwersytetu Śląskiego. - Wcześniej była kojarzona z wypowiedziami, w których wspiera Putina i Orbana (...) Mając w perspektywie możliwość wygrania wyborów i objęcia funkcji premiera, zaczyna bardzo tonować swoje stanowisko - zauważyła.

Meloni jest zwolenniczką relacji transatlantyckich i po wybuchu wojny w Ukrainie podzieliła stanowisko Zachodu deklarując wsparcie dla Ukrainy. Jednocześnie jednak jej koalicjanci, Matteo Salvini i Silvio Berlusconi, poddawali w wątpliwość sensowność i skuteczność sankcji nakładanych na Rosję i podkreślali, że mają one niekorzystny wpływ na włoską gospodarkę. Salvini znany jest również z tego, że w przeszłości nosił koszulkę z wizerunkiem Władimira Putina.

W Parlamencie Europejskim ugrupowanie Bracia Włosi należy do frakcji Europejskich Konserwatystów i Reformatorów, tej samej do której należy także m.in. Prawo i Sprawiedliwość. Za sprawą swoich prawicowych poglądów Giorgia Meloni bywa porównywana do Marine Le Pen, liderki Zjednoczenia Narodowego i kontrkandydatki Emmanuela Macrona w ostatnich wyborach prezydenckich we Francji.

Bracia Włosi wraz z m.in. PiS, Zjednoczeniem Narodowym i węgierskim Fideszem podpisali w 2021 roku deklarację, w której przedstawili swój pomysł na Europę i wyrazili sprzeciw wobec przekształcania UE w "superpaństwo".

Meloni uznawana jest za eurosceptyczkę, a potencjalne zwycięstwo jej ugrupowania w wyborach szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen komentowała mówiąc, że "jeśli sprawy pójdą w trudnym kierunku, mamy narzędzia, jak w przypadku Polski i Węgier". Sama Meloni zapewnia jednak, że jej partia nie jest antyunijna. W swoim programie Bracia Włosi zrezygnowali z otwartego mówienia o wyjściu Włoch z Unii Europejskiej czy opuszczeniu strefy euro. 

ZOBACZ TEŻ: Morawiecki, europejska prawica i populiści gratulują Giorgii Meloni

W wyborach parlamentarnych w 2018 r. Bracia Włosi zdobyli zaledwie 4,5 proc głosów. Byli następnie jedyną partią opozycyjną, która nie weszła do rządu jedności narodowej kierowanego przez Mario Draghiego. 

Wzrost popularności Braci Włochów i szerzej skrajnej prawicy we Włoszech wynika w dużej mierze z powszechnego niezadowolenia w społeczeństwie wobec ostatnich rządów. Świadczy o tym chociażby historycznie niska frekwencja w ostatnich wyborach - około 64 proc. Prawicy pomogły też kryzysy: pandemiczny, gospodarczy i bezpieczeństwa związany z wojną w Ukrainie. Zwycięska koalicja na czele z Giorgią Meloni deklarowała pomoc wszystkim dotkniętym tymi problemami.

- (Włoska) elita nie ma wiele do zaoferowania niecierpliwemu wyborcy, który chce już świeżego powietrza, kogoś, kto by mu powiedział: "Damy radę, my wasze problemy rozwiążemy bezboleśnie, bo one wynikają po prostu z szaleństwa i złodziejstwa lewackich eurokratów. Wystarczy nie kraść!" – mówił jeszcze przed wyborami Piotr Podemski w rozmowie z tvn24.pl.

Znany włoski dziennikarz Roberto Saviano ostrzega jednak na łamach "Guardiana", że "Giorgia Meloni jest zagrożeniem dla Włoch i reszty Europy". "Meloni wydaje się najbardziej niebezpieczną włoską polityk nie dlatego, że otwarcie odwołuje się do faszyzmu czy tworzenia oddziałów czarnych koszul, ale ze względu na swoją niejednoznaczność. W czasie kampanii wyborczej promowała swoją demokratyczną, liberalno-konserwatywną stronę. Potępiała rosyjską inwazję na Ukrainę i głośno wspierała NATO i pomoc wojskową dla Kijowa. Ale po aneksji Krymu w 2014 roku sprzeciwiała się unijnym sankcjom na Rosję. A w książce wydanej w 2021 roku "Jestem Giorgia" twierdziła, że Rosja Putina "broni europejskich wartości i chrześcijańskiej tożsamości" - twierdzi.

"Uważam, że Meloni jest niebezpieczna, ponieważ jest najbliżej jak to możliwe szkoły kłamstw politycznych Berlusconiego i populistycznego podręcznika, który uczy, że im bardziej totalne jest kłamstwo, tym więcej osób w nie uwierzy" - podsumowuje Saviano.

ZOBACZ TEŻ: Chce być premierem. Krytycy ostrzegają przed "drugimi Węgrami"