Według Donalda Trumpa oskarżenia kompromitują Lisy Cook, pierwszą czarnoskórą kobietę zasiadającą w Radzie Gubernatorów. Powołał się na zapis w statucie Rezerwy Federalnej, który umożliwia odwołanie członka "z ważnego powodu". Cook nie została jednak formalnie oskarżona o przestępstwo, a eksperci prawni podkreślają, że zarzutów nie potwierdził sąd.
Trump: uznałem, że istnieją wystarczające powody
"New York Times" zwraca uwagę, że odwołanie Cook może wywołać spór prawny dotyczący zakresu uprawnień prezydenta wobec niezależnej instytucji, jaką jest Fed.
Decyzja Trumpa wpisuje się w jego długoletnią krytykę banku centralnego, który obwiniał o utrzymywanie zbyt wysokich kosztów kredytów. Bezpośrednim impulsem do działania były naciski ze strony Billa Pulte, dyrektora Federalnej Agencji Finansowania Mieszkalnictwa (FHFA), który oskarżył Cook o oszustwa hipoteczne. Zarzucił jej, że w 2021 roku, w celu uzyskania korzystniejszych warunków kredytowych, podała dwa różne adresy jako swoje główne miejsce zamieszkania - w Michigan i Georgii. Pulte skierował sprawę do Departamentu Sprawiedliwości i wezwał ją do rezygnacji.
"Uznałem, że istnieją wystarczające powody, aby usunąć Panią ze stanowiska. Naród amerykański musi mieć pełne zaufanie do uczciwości członków, którym powierzono ustalanie polityki i nadzór nad Rezerwą Federalną. W świetle Pani oszukańczego i potencjalnie przestępczego postępowania w sprawie finansowej, nie mogą oni, ani ja nie mam zaufania do Pani uczciwości" - napisał prezydent w liście na portalu Truth Social.
"Nie dam się zastraszyć"
W publicznym oświadczeniu w minionym tygodniu Cook zadeklarowała, że "nie zamierza dać się zastraszyć i ustąpić ze stanowiska". Zobowiązała się "odpowiedzieć na wszelkie uzasadnione pytania i przedstawić fakty".
"Będę nadal wypełniać swoje obowiązki, aby wspierać amerykańską gospodarkę" - zapowiedziała Cook.
"NYT" przypomina, że 14-letnia kadencja Cook miała trwać do 2038 roku. Jej usunięcie stwarza Trumpowi możliwość obsadzenia stanowiska lojalnym kandydatem.
Politycy z Partii Demokratycznej krytykują decyzję Trumpa. Senator Elizabeth Warren uznała działanie prezydenta za "nielegalny zamach na niezależność Fed".
Zaniepokojenie ekonomistów i prawników
Sprawa wzbudziła niepokój wśród ekonomistów, obawiających się, że polityczne naciski mogą doprowadzić do przedwczesnych obniżek stóp procentowych.
Krytycy zauważyli, że Trump i Pulte kierowali podobne oskarżenia wobec swoich przeciwników politycznych, w tym senatora Adama Schiffa i prokurator generalnej stanu Nowy Jork Letitii James. Po niedawnej rezygnacji Adriany Kugler, odejście Cook pozostawia dwa wakaty w siedmioosobowej Radzie Gubernatorów. Trump nominował już przewodniczącego Rady Doradców Ekonomicznych Białego Domu Stephena Mirana na miejsce Kugler. Nominacje wymagają zatwierdzenia przez Senat USA.
Prawnicy, m.in. Lev Menand z Uniwersytetu Columbia, argumentują, że nawet jeśli prawodawstwo dopuszcza odwołanie członka Rady Gubernatorów Fed z "ważnych powodów", to wymaga ono procedury i dowodów, czego w tym przypadku brakuje - zwraca uwagę agencja AP.. Historyk Fed z Uniwersytetu Pensylwanii Peter Conti-Brown przypomniał, że działania Cook zostały zweryfikowane podczas zatwierdzania nominacji przez Senat, co osłabia argument o możliwości retrospektywnego odwołania za działania sprzed objęcia urzędu.
Sprawa prawdopodobnie trafi do sądu, a ostateczna decyzja mogąca trwale przesądzić o zakresie władzy prezydenta - do samego Sądu Najwyższego - zwracają uwagę amerykańskie media.
Autorka/Autor: momo/ads
Źródło: PAP, AP News, Reuters
Źródło zdjęcia głównego: KEN CEDENO/EPA/PAP