W gronie rodzinnym w Windsorze spędzi w niedzielę 60. rocznicę swojej koronacji Elżbieta II. W zamkowej kaplicy weźmie również udział w nabożeństwie. 87-letnia królowa jest w historii Zjednoczonego Królestwa najstarszym wiekiem panującym monarchą.
Elżbieta II (Elizabeth Alexandra Mary Windsor) odziedziczyła tron w 1952 roku w wieku 26 lat po śmierci ojca, króla Jerzego VI (1937-52). Koronowana została w Opactwie Westminsterskim 16 miesięcy później, 2 czerwca 1953 r. Naocznymi świadkami koronacji było 8,2 tys. gości, a w telewizji, która po raz pierwszy transmitowała tę ceremonię, obejrzało ją 27 mln widzów. W odróżnieniu od obchodzonej w ubiegłym roku 60. rocznicy panowania Elżbiety II (diamentowym jubileuszu), której kulminacyjnymi punktami były parada statków na Tamizie, nabożeństwo dziękczynne w katedrze św. Pawła i koncert przed Pałacem Buckingham, rocznica koronacji obchodzona jest bez pompy.
We wtorek w Opactwie Westminsterskim odprwione zostanie, pod przewodnictwem arcybiskupa Canterbury Justina Welby'ego, nabożeństwo w intencji królowej z udziałem 2 tys. gości. Koronację upamiętni też czterodniowy festiwal w ogrodach Pałacu Buckingham, zaplanowany na sierpień.
Najstarsza wiekiem monarchini
Elżbieta II jest najstarszym wiekiem panującym monarchą brytyjskim (jej prababka Wiktoria zmarła w wieku 82 lat), ale należący do jej prababki rekord w długości zasiadania na brytyjskim tronie - 64 lata, będzie mogła pobić dopiero 9 września 2015 r. Królowa jest głową państwa i Wspólnoty Narodów (dawnej Brytyjskiej Wspólnoty Narodów). W brytyjskim systemie monarchii konstytucyjnej monarcha nie sprawuje realnej władzy i musi być ponad politycznymi podziałami.
Jest tytularnym zwierzchnikiem państwowego Kościoła anglikańskiego, otwiera sesje parlamentu, przedstawia program ustawodawczy rządu w tzw. mowie tronowej, powierza utworzenie rządu liderowi zwycięskiej partii w wyborach, przyjmuje jego dymisję, patronuje wielu organizacjom charytatywnym i przyznaje odznaczenia.
Elżbieta II ma czworo dzieci, ośmioro wnuków i dwie prawnuczki. Troje spośród jej dzieci to rozwodnicy. Jak dotąd współpracowała z 12. premierami.
Pożar w Windsorze
Ważną datą z okresu jej panowania jest 1992 rok, gdy pożar spustoszył zamek w Windsorze. Jej wniosek o sfinansowanie kosztów odbudowy przez państwo został wrogo przyjęty przez opinię publiczną, przekonaną, że koszty powinna pokryć sama. Otworzyła wówczas podwoje Pałacu Buckingham dla turystów i zgodziła się płacić podatek od prywatnych dochodów. Inną ważną datą jest 1997 rok, gdy księżna Diana rozwiedziona z jej synem i następcą tronu księciem Walii Karolem tragicznie zginęła w Paryżu w wypadku samochodowym. Królowa była wówczas krytykowana za to, że nie przerwała letnich wakacji w Szkocji i nie wróciła do Londynu, co odebrano jako przejaw obojętności wobec bardzo wówczas popularnej Diany.
Zapomoga dla głowy państwa
Od niedawna monarchia brytyjska nie jest już finansowana z tzw. Listy Cywilnej, której wysokość ustalana była w odstępach 10-letnich przez parlament. W zamian przyjęto rozwiązania nazywane zapomogą dla głowy państwa - monarcha może zachować 15 proc. zysku z nieruchomości administrowanych w jego imieniu przez Crown Estate.
Autor: mś//bgr / Źródło: PAP