Sąd pierwszej instancji jeszcze raz zajmie się uchwałami o przeciwdziałaniu "ideologii LGBT" podjętymi przez małopolską gminę Lipinki oraz Radę Powiatu Tarnowskiego. Zdecydował tak w piątek Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu skarg kasacyjnych Rzecznika Praw Obywatelskich od orzeczeń krakowskiego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
W czerwcu zeszłego roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie odrzucił skargi rzecznika praw obywatelskich Adama Bodnara na uchwałę małopolskiej gminy Lipinki, deklarującą przeciwdziałanie "ideologii LGBT" oraz uchwałę Rady Powiatu Tarnowskiego, określoną jako "rezolucja w sprawie powstrzymania ideologii LGBT". WSA argumentował, że uchwała zawierająca deklarację światopoglądową zgodną z poglądami większości radnych nie może być przedmiotem kontroli sądu administracyjnego, "dopóki nie dotyczy prezentowania ideologii, która jest zakazana przez prawo i nie ingeruje swoją treścią w sferę publicznoprawną, kierując do innych podmiotów nakaz wiążącego postępowania lub dopóki nie nakłada na obywateli obowiązków".
OGLĄDAJ TVN24 NA ŻYWO W TVN24 GO
Decyzja Naczelnego Sądu Administracyjnego
Od postanowień krakowskiego sądu RPO wniósł skargi kasacyjne. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznał je w piątek na niejawnych posiedzeniach. Zdecydował o uchyleniu zaskarżonych postanowień i przekazaniu spraw do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.
Jak przekazano w komunikacie na stronie sądu, Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej obejmują "wszelkie akty tych organów z wyłączeniem tych, które podlegają kognicji innych sądów niż sądy administracyjne, w tym zwłaszcza sądy powszechne". "W związku z tym NSA zobowiązał sądy I instancji do przyjęcia skarg Rzecznika Praw Obywatelskich do merytorycznego rozpoznania" - czytamy.
NSA o "niedopuszczalnej sytuacji"
W uzasadnieniu piątkowej decyzji dotyczącej skargi kasacyjnej w sprawie uchwały gminy Lipinki NSA wskazywał, że strona skarżąca "trafnie podkreśliła", iż przyjęcie stanowiska, które zaprezentował sąd I instancji, prowadzi do "niedopuszczalnej sytuacji, w której pewna kategoria spraw zostaje wyłączona spod jakiejkolwiek kontroli sądowej, co pozostaje w sprzeczności z normami konstytucji".
"Zawężanie 'administracji publicznej' do rozstrzygnięć ogólnych i abstrakcyjnych, natury normatywnej, nie znajduje uzasadnienia ani w przepisach prawa, ani w stanowisku doktryny odnośnie prawnych form działania administracji publicznej" - podkreślono.
NSA zaznaczył, że zajmował się jedynie postanowieniem o odrzuceniu skargi rzecznika i nie miał podstaw do wyrażania stanowiska w kwestii zgodności z prawem zaskarżonej uchwały. Jak podkreślił, kontrola jej legalności nastąpi w toku ponownego postępowania sądowo-administracyjnego przed sądem I instancji.
Rozbieżne orzeczenia w sprawie uchwał o "przeciwdziałaniu ideologii LGBT"
Poza Lipinkami i Radą Powiatu Tarnowskiego z Małopolski RPO skierował skargi dotyczące uchwał o "przeciwdziałaniu ideologii LGBT" w sprawie gmin: Istebna (woj. śląskie), Klwów (woj. mazowieckie), Serniki (woj. lubelskie) i Niebylec (woj. podkarpackie), a także Rady Miejskiej w Osieku (woj. świętokrzyskie), Rady Powiatu Ryckiego (woj. lubelskie) oraz Sejmiku Województwa Lubelskiego. Trafiły one, poza WSA w Krakowie, do wojewódzkich sądów administracyjnych w Gliwicach, Radomiu, Lublinie, Rzeszowie i Kielcach.
W sprawach tych, z których wszystkie zostały już rozpoznane przez poszczególne sądy administracyjne, zapadły rozbieżne orzeczenia. Cztery uchwały zostały unieważnione przez WSA - chodzi o gminy Istebna, Klwów, Serniki i radę w Osieku. "Nie ma czegoś takiego jak ideologia LGBT, tylko chodzi o ludzi. Ta uchwała ewidentnie narusza gwarantowaną przez Konstytucję RP zasadę równości, która zakłada, że wszystkie osoby są wobec prawa równe i wszyscy mamy prawo do równego traktowania przez organy władzy publicznej" – wskazywał we wrześniu ubiegłego roku WSA w Kielcach w odniesieniu do ostatniej z tych spraw.
Natomiast wobec pięciu skarg RPO zapadły postanowienia o ich odrzuceniu. Przykładowo lubelski sąd administracyjny w odniesieniu do uchwał Rady Powiatu Ryckiego oraz lubelskiego sejmiku uznał w lutym, że "uchwały nie zostały podjęte w sprawie z zakresu administracji publicznej, a tym samym nie mogą być przedmiotem kontroli sądu administracyjnego".
Wszystkie te rozstrzygnięcia WSA zaskarżono do Naczelnego Sądu Administracyjnego - w odniesieniu do skarg odrzuconych odwołania złożył RPO, a od orzeczeń uwzględniających skargi odwołały się organy wydające uchwały. O złożeniu odwołań w niektórych z tych spraw informowała też Prokuratura Krajowa.
Autorka/Autor: js//rzw
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock