"Współczesne szczepionki są skuteczne i bezpieczne, a rzadko występujące powikłania poszczepienne są dobrze zbadane i łatwo można je leczyć. W przypadku najbardziej niebezpiecznej ze znanych nam szczepionek - przeciw ospie prawdziwej - po zaszczepieniu umierała średnio jedna osoba na milion zaszczepionych. Takie ryzyko jest mniejsze niż na przykład ryzyko rażenia osoby piorunem w ciągu roku" - informuje zespół do spraw COVID-19 przy prezesie Polskiej Akademii Nauk. Naukowcy podkreślili, że ciężkie reakcje poszczepienne występują sporadycznie.
We wtorek rzecznik PAN doktor Piotr Karwowski udostępnił stanowisko interdyscyplinarnego zespołu doradczego do spraw COVID-19 przy prezesie Polskiej Akademii Nauk. W dokumencie wyjaśniono, dlaczego szczepienie jest jedynym racjonalnym wyborem w walcie z pandemią.
Eksperci przypomnieli, że z powodu pandemii na całym świecie zachorowały w tym roku ponad 72 miliony osób, z czego w Polsce ponad milion. Oficjalne dane wskazują również na ponad 1,6 miliona ofiar śmiertelnych, w tym ponad 23 tysiące w Polsce. Liczby te są prawdopodobnie zaniżone - wskazano w komunikacie zespołu.
"Można mieć nadzieję, że szczepionka pozwoli uporać się z tą groźną chorobą"
W stanowisku zwrócono uwagę na wielką mobilizację naukowców w walce z nieznanym dotąd wirusem. "Natychmiast po poznaniu materiału genetycznego SARS-CoV-2, co wydarzyło się 11 stycznia 2020 roku, rozpoczęto również opracowywanie szczepionki przeciw COVID-19" - wskazano. "Tak jak w przypadku wielu innych chorób zakaźnych, można mieć nadzieję, że właśnie udostępniana szczepionka pozwoli uporać się z tą groźną chorobą" - zaznaczyli naukowcy.
Zespół pisze, że informacja o opracowaniu szczepionek przeciw COVID-19 wywołała wiele różnych emocji - od radości i nadziei na szybkie zakończenie związanych z pandemią ograniczeń po strach podsycany informacjami o rzekomo groźnych dla zdrowia i rzekomo powszechnych skutkach szczepień.
W stanowisku przypomniano, że szczepionki są jednym z najważniejszych osiągnięć współczesnej medycyny, a szczepienia są najbardziej skutecznymi działaniami profilaktycznymi, które chronią nas przed wieloma groźnymi chorobami zakaźnymi. O ich skuteczności świadczy spadek liczby zachorowań na odrę, tężec, krztusiec, polio, świnkę, różyczkę czy wirusowe zapalenie wątroby typu B - argumentowali eksperci.
"Powikłania poszczepienne są dobrze zbadane i łatwo można je leczyć"
"Współczesne szczepionki są skuteczne i bezpieczne, a rzadko występujące powikłania poszczepienne są dobrze zbadane i łatwo można je leczyć. W przypadku najbardziej niebezpiecznej ze znanych nam szczepionek - przeciw ospie prawdziwej - po zaszczepieniu umierała średnio jedna osoba na milion zaszczepionych. Takie ryzyko jest mniejsze niż na przykład ryzyko rażenia osoby piorunem w ciągu roku" - zauważają eksperci.
Podkreślono również, że ryzyko wystąpienia zagrażającej życiu reakcji poszczepiennej (anafilaktycznej) wynosi około 1,3 na 1 milion podań. Eksperci uspokajają, że nawet w przypadku wystąpienia takiej reakcji osoba szczepiona od razu otrzymuje skuteczną pomoc medyczną w punkcie szczepień, odpowiednio przygotowanym i wyposażonym do tego, aby taką pomoc świadczyć.
Naukowcy napisali, że ciężkie reakcje poszczepienne występują sporadycznie, a zgony po szczepieniach w praktyce nie występują.
"Jak wynika z dostępnych dotąd danych, podobnego profilu bezpieczeństwa spodziewamy się również po szczepionce przeciwko COVID-19" - wskazano.
"Kwestie bezpieczeństwa są kluczowe"
W procesie tworzenia szczepionek uczestniczą wybitni specjaliści z całego świata - zwracają uwagę członkowie zespołu. Jak piszą, nauka styka się z wielkim biznesem, gdyż tylko międzynarodowe koncerny dysponują tak wielkimi zasobami finansowymi i logistycznymi, aby opracować i wdrożyć nową szczepionkę. "Kwestie bezpieczeństwa są jednak kluczowe także dla koncernów farmaceutycznych, dla których konieczność wycofania z rynku kosztownego produktu z powodu poważnych działań niepożądanych, wiązałaby się ze znacznymi stratami i utratą reputacji" - podkreślono.
Wyjaśniono, że bezpieczeństwo szczepionek weryfikują niezależne agencje dopuszczające produkty lecznicze.
Członkowie zespołu przy prezesie PAN zaapelowali o włączenie do powszechnej kampanii na rzecz szczepienia znanych i cenionych osób ze świata nauki, sportu, sztuki czy mediów. "Tylko tak możemy redukować nieufność, której poziom jest w Polsce stosunkowo wysoki" - zauważono.
Zespół do spraw COVID-19: jeśli zaszczepimy się powszechnie, epidemia wygaśnie
"Zaszczepienie się przeciw COVID-19 pozwoli na uniknięcie zachorowania na tę chorobę bądź na łagodniejsze jej przejście. Jest to istotne, bowiem osoby przechodzące COVID-19 łagodniej w mniejszym stopniu zakażają innych. Współgra to z innym celem szczepień, którym jest osiągnięcie odporności zbiorowej i wygaszenie epidemii" - napisano.
Wyjaśniono, że szczepionki sprawią, iż osoby zaszczepione w ogromnej większości przypadków nie zachorują na COVID-19, osoby zaszczepione, nawet jeśli się zakażą, to przejdą chorobę łagodnie, osoby zaszczepione nie będą zakażały innych w ogóle lub w rzadkich przypadkach zachorowań będą zakażały w mniejszym stopniu, a jeśli zaszczepimy się powszechnie - epidemia wygaśnie.
Naukowcy napisali, że nadal czekamy na opinię Europejskiej Agencji Leków w kwestii skuteczności i bezpieczeństwa opracowanych szczepionek przeciwko COVID-19. Wstępne wyniki wskazują, że skuteczność tych szczepionek jest wyższa niż 90 proc., a więc jest znacznie wyższa niż na przykład w przypadku szczepionek przeciw grypie. W ocenie naukowców nie ma wątpliwości, że jeżeli tylko szczepionka przeciw COVID-19 zostanie dopuszczona na rynek, to korzyści wynikające z jej przyjęcia przewyższają ryzyko z nią związane.
Zespół doradczy do spraw COVID-19 przy prezesie PAN ma za zadanie monitorować przebieg epidemii w Polsce, analizować możliwe scenariusze i formułować zalecenia. Przewodniczącym grupy jest prezes PAN profesor Jerzy Duszyński, a jego zastępcą profesor Krzysztof Pyrć (Uniwersytet Jagielloński). Funkcję sekretarza pełni doktor Anna Plater-Zyberk (Polska Akademia Nauk).
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock