Ta wizyta daje możliwość "zastanowić się nad przeszłością, teraźniejszością i przyszłością" - powiedział patriarcha Moskwy Cyryl I tuż po przylocie do Polski. Z Okęcia zwierzchnik Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej udał się do świątyni na warszawskiej Pradze. Następnie spotkał się z polskimi biskupami, a pod wieczór udał się do Belwederu na spotkanie z prezydentem Bronisławem Komorowskim. Wizyta potrwa do 19 sierpnia.
W katedrze pw. św. Marii Magdaleny na warszawskiej Pradze zgromadzili się liczni wierni. Patriarcha został powitany w progu katedry przez dzieci. Kilka kroków dalej czekała na niego z chlebem przedstawicielka społeczności prawosławnej, a na środku świątyni duchowni podali mu krzyż, którym Cyryl pobłogosławił zgromadzonych.
W cerkwi obecny był abp Józef Michalik, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, a także arcybiskupi Kazimierz Nycz i Henryk Hoser.
Patriarcha Moskwy i całej Rusi Cyryl I przekazał cerkwi prawosławnej w Polsce część relikwii świętego Romana. W czwartek zwierzchnik rosyjskiego Kościoła prawosławnego odwiedził prawosławną katedrę pw. św. Marii Magdaleny na warszawskiej Pradze. - Część relikwii świętego Romana przywiozłem w darze dla polskiej cerkwi prawosławnej. Chciałbym przekazać je jako znak naszej wspólnej jedności w Chrystusie i naszej wdzięczności - powiedział Cyryl I. Cyryl podkreślił ważną rolę Cerkwi prawosławnej w Polsce w ustawieniu dobrych stosunków pomiędzy prawosławną Cerkwią i Kościołem rzymskokatolickim. - Chciałbym wyrazić szacunek temu wszystkiemu co Wasza Świętobliwość wykonuje w cerkwi polskiej - zwrócił się Cyryl do abp. Sawy, prawosławnego metropolity Warszawy i całej Polski.
"Wizyta posłuży jak najlepiej"
Wierzę, że wizyta Jego Świętobliwości Cyryla i nasze wspólne świadectwo o Chrystusie posłuży jak najlepiej dziełu Bożemu, naszym narodom, naszym państwom i całemu chrześcijaństwu - mówił abp Sawa podczas nabożeństwa w prawosławnej katedrze pw. św. Marii Magdaleny. Prawosławny metropolita Warszawy i całej Polski podkreślił, że wizyta Cyryla w Polsce to chwila historyczna, która "wpisuje się do dziejów naszego Kościoła". - Jako patriarcha moskiewski po raz pierwszy Wasza Świętobliwość odwiedza nasz Kościół, by w modlitwie i jedności duchowej połączyć się z jego wiernymi, błogosławić ich i w duchu braterskim spotkać się z przedstawicielami Kościoła rzymskokatolickiego, innych Kościołów oraz z przywódcami naszego kraju - mówił Sawa. Przypomniał, że Cyryl odwiedzał wcześniej Polskę, m.in. jako arcybiskup. - Wszyscy Was znają i każdy Wasz pobyt w naszym raju wspominamy z sympatią i miłością - dodał.
Spotkanie z polskimi biskupami
Po uroczystościach w prawosławnej katedrze pw. św. Marii Magdaleny zwierzchnik rosyjskiego Kościoła prawosławnego rozpoczął spotkanie z polskimi biskupami katolickimi w siedzibie Konferencji Episkopatu Polski.
"Jest wola kontynuacji rozmów"
Podczas spotkania przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Józef Michalik mówił, że Kościół katolicki w Polsce z szacunkiem przyjmuje głos patriarchy Moskwy i całej Rusi Cyryla I. Przedstawiciele obu Kościołów rozmawiali o perspektywach współpracy i dialogu.
- Jest wola kontynuacji rozmów, z pełną świadomością trudnych problemów historycznych- mówił po spotkaniu metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz.
Podczas rozmów poruszano także temat wspólnego dokumentu z przesłaniem Kościołów, prawosławnego w Rosji i katolickiego w Polsce do obu narodów. Przesłanie to wzywa do pojednania Polaków i Rosjan.
Przekazanie ikon
Po spotkaniu w siedzibie Episkopatu - które było zamknięte dla mediów - abp Józef Michalik przekazał Cyrylowi kopię ikony Matki Boskiej Częstochowskiej - by mógł umieścić ją w jakimś "drogim i bliskim sobie miejscu". Dodał, że jest ona patronką dialogu rozpoczętego między Kościołem katolickim w Polsce i prawosławnym w Rosji.
Cyryl I podarował polskim biskupom kopię ikony Matki Boskiej Smoleńskiej. Podkreślił, że prosił go o to obecny metropolita smoleński w rocznicę katastrofy smoleńskiej z 10 kwietnia 2011 r. Cyryl (który sam był w przeszłości metropolitą smoleńskim) wyraził życzenie, by ikonę umieszczono w godnym miejscu, tak by przypominała o rozpoczętym dzisiaj dialogu oraz o tym "skąd się wywodzą nasze chrześcijańskie korzenie".
Kolacja u prezydenta
Po spotkaniu z polskimi biskupami Patriarch Moskwy i całej Rusi przybył do Belwederu, gdzie przyjmie go prezydent Bronisław Komorowski. Po spotkaniu prezydent wyda w Belwederze oficjalny obiad na cześć zwierzchnika rosyjskiej Cerkwi prawosławnej. Prezydent przyjmie swego gościa w Sali Pompejańskiej. Po zamkniętym dla mediów spotkaniu planowane są wystąpienia prezydenta i Cyryla I. Pierwsza taka wizyta
Rano patriarchę na warszawskim lotnisku witali przedstawiciele władz państwowych i kościelnych.
- Chciałbym wyrazić swoją wdzięczność, a także podziękowania za możliwość spotkania z przedstawicielami Kościoła prawosławnego i katolickiego - powiedział Cyryl I tuż po lądowaniu. Przyznał, że jest to jego "pierwsza wizyta w kraju Europy Zachodniej", a także pierwsza w historii wizyta patriarchy prawosławnego w Polsce. - To daje możliwość spotkania się z prawosławnymi i katolikami po to, żeby zastanowić się nad przeszłością, teraźniejszością i przyszłością - powiedział patriarcha. Cyryl I wyznał, że ma nadzieję, że wizytą w Polsce "wniesie swój skromny wkład w budowanie porozumienia" między Polską i prawosławną częścią Rosji.
Cyryl I przyjechał na zaproszenie Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, ale jego wizyta uznawana jest jako krok do zbliżenia z Kościołem katolickim, i to nie tylko w Polsce. Patriarsze towarzyszą m.in. metropolita wołokołamski Hilarion (Ałfiejew), który kieruje w patriarchacie moskiewskim wydziałem zewnętrznych kontaktów kościelnych, oraz jego zastępca ihumen Filip (Riabych).
Wizyta potrwa do niedzieli
Wspólne przesłanie do narodów Polski i Rosji podpiszą 17 sierpnia na Zamku Królewskim w Warszawie przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Józef Michalik oraz patriarcha Moskwy i całej Rusi Cyryl I. Jak podkreślają przedstawiciele Kościoła katolickiego w Polsce i rosyjskiego Kościoła prawosławnego, będzie to wydarzenie bez precedensu: historyczna - bo pierwsza w dziejach - wizyta zwierzchnika rosyjskiego prawosławia.
Przyjazd patriarchy Cyryla do Polski jest odpowiedzią na wizytę metropolity warszawskiego i całej Polski Sawy w Moskwie. Nabiera jednak szczególnego znaczenia ze względu na spotkanie z przedstawicielami Kościoła katolickiego.
3 dni na nowe cele i współpracę
Dzień wcześniej, w czwartek, 16 sierpnia zaplanowano spotkanie z Prezydium Konferencji Episkopatu Polski w siedzibie KEP. Przedstawiciele obu Kościołów będą rozmawiać o perspektywach współpracy i dialogu. Po spotkaniu nastąpi wzajemne przekazanie ikon: abp Michalik przekaże Cyrylowi I ikonę Matki Boskiej Częstochowskiej; ten natomiast podaruje przewodniczącemu Episkopatu ikonę Matki Boskiej Smoleńskiej.
16 sierpnia, po modlitwie w cerkwi na warszawskiej Pradze, patriarcha Cyryl spotka się z metropolitą Sawą i przedstawicielami Kościoła katolickiego. Oprócz tego patriarcha spotka się w stolicy również z prezydentem Bronisławem Komorowskim i marszałkiem Senatu Bogdanem Borusewiczem. Złoży też wieńce przy Grobie Nieznanego Żołnierza i na Cmentarzu Żołnierzy Radzieckich.
18 sierpnia rano uda się do Białegostoku, gdzie będzie się modlił z wiernymi w katedrze św. Mikołaja. Następnego dnia odwiedzi Supraśl, Hajnówkę oraz Świętą Górę Grabarkę. Tam będzie przewodniczył uroczystościom z okazji Przemienienia Pańskiego. 19 sierpnia powróci do Moskwy.
Przesłanie do obojga nardów
Ze względu na podpisanie przesłania do narodów Polski i Rosji, pierwsza w historii wizyta patriarchy Cyryla I w Polsce ma szczególne znaczenie. Zadaniem tego dokumentu, jak podkreślają hierarchowie obu Kościołów, "nie jest rozwiązywanie bolesnych kart historii Polski i Rosji, istotną kwestią jest natomiast, by ten dialog zapoczątkować". W dokumencie tym zawarty będzie apel do przedstawicieli obu narodów, aby prosili wzajemnie o wybaczenie krzywd, niesprawiedliwości i wszelkiego zła.
Niedawne początki dialogu
Pierwszym znaczącym krokiem na drodze ku pojednaniu polsko-rosyjskiemu była wizyta mnichów z klasztoru w pobliżu Ostaszkowa, którzy we wrześniu 2009 roku przyjechali na Jasną Górę po kopię obrazu Matki Bożej. Umieścili ją w klasztorze, gdzie NKWD więziło polskich oficerów, zamordowanych później w Twerze.
Pierwsze spotkanie przedstawicieli Kościoła katolickiego w Polsce i rosyjskiego Kościoła prawosławnego w sprawie dokumentu o pojednaniu odbyło się w Warszawie w lutym 2010 r. Wcześniej biskupi powołali specjalny zespół do rozmów z rosyjskim Kościołem prawosławnym. Jego przewodniczącym został abp Henryk Muszyński, w skład weszli także abp Stanisław Budzik i bp Tadeusz Pikus.
W czerwcu 2010 r. na kolejne spotkanie w Warszawie przybył metropolita wołokołamski Hilarion ze współpracownikami. Kolejne rozmowy na temat pojednania polsko-rosyjskiego miały miejsce 1 czerwca 2011 r. Zaś 15 marca 2012 r. przedstawiciele Episkopatu Polski i Patriarchatu Moskiewskiego dyskutowali już nad ostatnimi poprawkami. Podpisanie wspólnego przesłania do narodów Polski i Rosji będzie efektem tych prac i kolejnym krokiem ku pojednaniu.
Autor: zś,pk/km/gak / Źródło: PAP, TVN24