Referendum 2023. Pytania, które zostaną zadane 15 października

Na początku lipca Sejm przyjął nowelizację ustawy o referendum ogólnokrajowym, która miała umożliwić przeprowadzenie referendum tego samego dnia, co wybory parlamentarne, prezydenckie lub do Parlamentu Europejskiego. W czwartek 17 sierpnia Sejm przyjął uchwałę o zarządzeniu referendum na 15 października, czyli w dniu wyborów parlamentarnych. Za przyjęciem uchwały głosowało 234 posłów, 210 było przeciw, a 7 wstrzymało się od głosu. Teraz dokument zostanie opublikowany w Dzienniku Ustaw.

W referendum padną cztery pytania:

1. Czy popierasz wyprzedaż majątku państwowego podmiotom zagranicznym, prowadzącą do utraty kontroli Polek i Polaków nad strategicznymi sektorami gospodarki?

2. Czy popierasz podniesienie wieku emerytalnego, w tym przywrócenie podwyższonego do 67 lat wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn?

3. Czy popierasz likwidację bariery na granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Republiką Białorusi?

4. Czy popierasz przyjęcie tysięcy nielegalnych imigrantów z Bliskiego Wschodu i Afryki, zgodnie z przymusowym mechanizmem relokacji narzucanym przez biurokrację europejską?

Zastrzeżenia wobec referendum połączonego z głosowaniem w wyborach parlamentarnych zgłosił m.in. Wojciech Hermeliński, sędzia Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku i były przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej. W jego opinii Prawo i Sprawiedliwość "chce z referendum zrobić rodzaj plebiscytu na zasadzie, czy wolisz być pięknym i bogatym niż biednym i brzydkim". - Tak się nie przeprowadza referendum. W referendum się podaje pewne problemy, a nie na zasadzie, czy jesteś za polityką taką czy owaką, że jesteś za polityką rządu przyjmowania migrantów, czy nie jesteś za taką polityką - stwierdził.

Krótkie filmy zawierające kolejne pytania referendalne w dniach 11-14 sierpnia były publikowane przez polityków Prawa i Sprawiedliwości. Później, w nieco zmienionej formie, ukazały się we wniosku rządu.

Pierwsze pytanie referendalne 11 sierpnia zostało ogłoszone przez prezesa Prawa i Sprawiedliwości, Jarosława Kaczyńskiego. W wersji zaproponowanej na profilu PiS brzmiało ono: "Czy popierasz wyprzedaż państwowych przedsiębiorstw?".

- Niemcy chcą osadzić Tuska w Polsce, aby wyprzedawać wspólny majątek. Jego zaplecze mówi o tym wprost. (…) Nie możemy się na to zgodzić. Państwo zdecydujecie, czy majątek pokoleń pozostanie w polskich rękach - argumentował.

W skierowanym do Sejmu wniosku o przeprowadzenie 15 października referendum ogólnokrajowego w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa znalazła się propozycja czterech tego pytania w takiej wersji - "Czy popierasz wyprzedaż majątku państwowego podmiotom zagranicznym, prowadzącą do utraty kontroli Polek i Polaków nad strategicznymi sektorami gospodarki?". W tej wersji 17 sierpnia przyjął je Sejm.

Drugie pytanie referendalne ogłosiła 12 sierpnia europosłanka, była premier Beata Szydło. Będzie ono brzmiało: "Czy jesteś za podwyższeniem wieku emerytalnego wynoszącego dziś 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn?". - Tusk i Platforma (Obywatelska - red.) mówią wiele o kobietach, a kazali pracować im prawie do śmierci. Tak samo mężczyznom - mówiła na wideo eurodeputowana PiS. I dodała: - Kłamali więc w tej sprawie.

W wersji przesłanej do Sejmu przez rząd brzmi ono: "Czy popierasz podniesienie wieku emerytalnego, w tym przywrócenie podwyższonego do 67 lat wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn?". W tym brzmieniu przyjął je też Sejm.

Trzecie pytanie referendalne 13 sierpnia przekazał premier Mateusz Morawiecki. Brzmiało ono: "Czy popierasz przyjęcie tysięcy nielegalnych imigrantów z Bliskiego Wschodu i Afryki, zgodnie z przymusowym mechanizmem relokacji narzucanym przez biurokrację europejską?". - Rząd Prawa i Sprawiedliwości od początku był przeciw przymusowej relokacji nielegalnych imigrantów - podkreślił premier.

W wersji przesłanej w poniedziałek przez rząd propozycja pytania brzmi tak samo, jednak przedstawiono je jako czwarte. Tak też przyjął je Sejm.

Czwarte pytanie referendalne 14 sierpnia ogłosił minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak. Będzie ono brzmiało: "Czy popierasz likwidację bariery na granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Republiką Białorusi?". - Donald Tusk i jego ekipa najpierw likwidowali jednostki wojskowe na wschodzie Polski, potem krytykowali nas za to, że zbudowaliśmy barierę na granicy z Białorusią - minister powiedział w nagraniu.

W wersji przesłanej przez rząd propozycję tego pytania przedstawiono jako trzecią. Tak przyjął ją Sejm.

Żadna osoba uprawniona do głosowania w wyborach nie może być zmuszana do oddania swojego głosu. Oznacza to, że wyborca sam decyduje, czy chce wziąć udział w głosowaniu, a także o tym, w którym głosowaniu chce uczestniczyć.

Jak informuje Państwowa Komisja Wyborcza, "w przypadku referendum przeprowadzanego w tym samym dniu, co wybory do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, wyborca może zatem zdecydować, wyłącznie według własnego uznania, o udziale np. - jedynie w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (bez udziału w referendum); - jedynie w udziale w referendum (bez udziału w wyborach do Sejmu i do Senatu); - jedynie w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (bez udziału w wyborach do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej i w referendum); - itd.".

ZOBACZ TEŻ: Wybory wraz z referendum. Co trzeba wiedzieć, by dobrze zagłosować