Przypomnieć historię: Każdego Żyda ratowało kilkudziesięciu Polaków

 
Józef i Wiktoria Ulmowie z Markowej (Rzeszowszczyzna) wraz z szóstką dzieci zostali rozstrzelani za ukrywanie Żydów
Źródło: IPN

Za jakąkolwiek pomoc Żydom, Niemcy skazywali na śmierć. Nie przeszkadzało to jednak Polakom stać się "Sprawiedliwymi wśród Narodów Świata". Eksperci mówią o "wierzchołku góry lodowej", a liczby nie kłamią: Polacy uratowali ponad sześć tysięcy rodaków żydowskiego pochodzenia. IPN przygotował pakiet edukacyjny, który ma uświadomić skalę polskiej pomocy.

- Paradoksem jest to, że nazwisko Ireny Sendlerowej stało się w Polsce powszechnie znane dopiero od chwili, gdy jej postać spopularyzowały amerykańskie uczennice, autorki sztuki "Życie w słoiku" (Life In a Jar) – mówią historycy z Instytutu Pamięci Narodowej, którzy przygotowali pakiet edukacyjny pt. "Polacy ratujący Żydów w latach II wojny światowej".

- Naszym celem jest przypomnienie tej wybitnej Polki i wielu innych, narażających życie swoje i swych bliskich dla ratowania prześladowanych Żydów – zapowiadają.

Rodzina Kowalskich z Ciepielowa (Ziemia Radomska). 6 grudnia 1942 r. Bronisława i Adam Kowalscy z piątką dzieci zostali żywcem spaleni przez Niemców za ukrywanie Żydów. (fot. IPN)
Rodzina Kowalskich z Ciepielowa (Ziemia Radomska). 6 grudnia 1942 r. Bronisława i Adam Kowalscy z piątką dzieci zostali żywcem spaleni przez Niemców za ukrywanie Żydów. (fot. IPN)
Źródło: IPN

Wierzchołek góry lodowej

Do końca 2007 roku Instytut Yad Vashem w Jerozolimie uhonorował medalem "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata" 22.216 osób różnych narodowości. W tym gronie najwięcej - ponad sześć tysięcy - jest Polaków. Jak twierdził nieżyjący już wybitny historyk, prof. Tomasz Strzembosz, liczba ta przedstawia jedynie wierzchołek góry lodowej zjawiska, którym była rzeczywista skala polskiej pomocy dla Żydów.

Dyrektor Biura Edukacji Publicznej IPN dr hab. Jan Żaryn szacuje, że przeciętnie w uratowanie jednej osoby (lub rodziny żydowskiej) mogło być zaangażowanych od kilku do kilkudziesięciu Polaków wraz ze swymi rodzinami.

Niemcy karali śmiercią

Autorzy pakietu edukacyjnego zwracają uwagę, że na ziemiach polskich za jakakolwiek pomoc udzielaną Żydom, Niemcy karali śmiercią. Z dotychczasowych badań wynika, że najeźdźcy z takiego właśnie powodu zamordowali ponad tysiąc Polaków.

W pakiecie edukacyjnym zostały pokazane losy niektórych spośród nich: rodzin Ulmów z Markowej, Baranków z Siedliska koło Miechowa, czy Kowalskich z Ciepielowa.

Na kartach uczeń znajdzie fotografie, mapy, reprodukcje dokumentów z czasu II wojny światowej (np. niemieckich obwieszczeń o karze śmierci za jakąkolwiek pomoc udzielaną Żydom), czy teksty z polskiej prasy podziemnej.

Już niebawem w szkołach

Szacuje się, że na terenie okupowanej przez Niemców Polski ocalało od 30 do 120 tysięcy Żydów, w samej Warszawie z getta uciekło kilka tysięcy osób, a liczba ukrywających się po "aryjskiej stronie" sięgała 25 tysięcy. Jak podkreślają autorzy pakietu, "nie byłoby to możliwe bez świadczonej w różnej formie pomocy Polaków".

Pakiet edukacyjny "Polacy ratujący Żydów w latach II wojny światowej" trafi wkrótce do polskich szkół. Jak podkreśla IPN, pakiet jest wkładem Instytutu w kampanię społeczno-edukacyjną "Życie za życie" – o Polakach ratujących Żydów. IPN prowadzi ją wraz z z Narodowym Centrum Kultury.

Źródło: tvn24.pl, student.pl

Czytaj także: