Czasem aż dziw brał, że ktoś tak wielki, słynny, Orderu Orła Białego dotąd nie dostał - mówił w niedzielę prezydent Andrzej Duda podczas uroczystości wręczenia Orderów Orła Białego nadanych pośmiertnie 25 wybitnym Polakom. - Wierzę w to, że nasi odznaczeni patrzą na nas teraz z góry i przyjmują ten moment z satysfakcją - dodał.
Uroczystość wręczenia odznaczeń z okazji Narodowych Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej odbyła się w niedzielę na Zamku Królewskim w Warszawie.
- Pracowaliśmy rzeczywiście razem z kapitułą rok, aby te osoby wybrać, wyłonić, to były często długie dyskusje - mówił w niedzielę prezydent. - Ostatecznie przyjęliśmy za absolutnie jednogłośną zgodą kapituły - przy mojej rzecz jasna całkowitej aprobacie - że właśnie te osoby, którym te odznaczenia zostały przed chwilą wręczone, je otrzymają - dodał.
- Czasem aż dziw brał, że ktoś tak wielki i tak słynny Orderu Orła Białego do tej pory nie dostał. Cieszę się, że Polska mogła ten brak uzupełnić, podkreślając tę niezwykłą rolę, jaką dany człowiek odegrał w polskim życiu publicznym, polskim życiu naukowym, w polskim życiu kulturalnym, czy w budowaniu po prostu polskiego społeczeństwa, czy w budowaniu polskiego państwa - wymieniał prezydent.
Podkreślił, że odznaczone osoby pochodzą z "bardzo różnych dziedzin". - Z bardzo różnych środowisk, z bardzo różnych też grup narodowych - powiedział prezydent.
"Każdy z nich był polskim patriotą"
Prezydent zaznaczył podczas przemówienia, że każdy z odznaczonych "z całą pewnością był polskim patriotą". - Nie ma ich już wśród nas - wszystkie te odznaczenia zostały przyznane pośmiertnie - ale wierzę w to, że nasi odznaczeni patrzą na nas teraz z góry i że przyjmują ten moment z satysfakcją - powiedział.
Jak mówił, chciałby, aby odznaczeni czuli, że "Rzeczpospolita, mimo że często minęło bardzo wiele lat, wciąż o nich pamięta i docenia to wielkie dzieło, które zrealizowali dla Polski".
Podziękował również rodzinom i przedstawicielom odznaczonych za przyjęcie orderów. - Dziękuję, że część z nich będzie wyeksponowana w muzeach, że również młodzież przede wszystkim, zwiedzając te muzea, będzie widziała, że ten człowiek został tym wielkim polskim Orderem uhonorowany, że jego życie zostało tym wielkim Orderem przez Polskę podkreślone jako życie wybitne, jako życie pełne zasług dla Rzeczypospolitej - powiedział Andrzej Duda.
Uhonorowani przez prezydenta
Wśród uhonorowanych znaleźli się: Stefan Banach, jeden z najwybitniejszych matematyków XX w., światowej sławy autor oryginalnych rozwiązań, twierdzeń i prawideł, twórca oraz lider, wraz z Hugonem Steinhausem, lwowskiej szkoły matematycznej; arcybiskup Antoni Baraniak SDB, sekretarz i kapelan prymasów Polski Augusta Hlonda i Stefana Wyszyńskiego, biskup pomocniczy gnieźnieński, a następnie arcybiskup metropolita poznański, sługa Boży Kościoła katolickiego; biskup Juliusz Bursche, biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej, działacz niepodległościowy, członek Rady Stanu Królestwa Polskiego, więziony i torturowany przez hitlerowców, gorliwy patriota i męczennik II wojny.
Wyróżnieni zostali także: Ignacy Daszyński, polityk, działacz społeczny i niepodległościowy, premier Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej (tzw. rządu lubelskiego), marszałek Sejmu w latach 1928-1930, oraz Roman Dmowski, jeden z czołowych działaczy niepodległościowych, polityk, dyplomata, publicysta, współzałożyciel, przywódca i główny twórca programu polskiego ruchu narodowego.
Ordery otrzymali także: ksiądz Szymon Fedorońko, duchowny prawosławny, naczelny kapelan wyznania prawosławnego Wojska Polskiego, zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu; Halina Konopacka, lekkoatletka, pierwsza polska złota medalistka olimpijska, działaczka sportowa, malarka, poetka i dziennikarka, bohaterka akcji ratowania złota ze skarbca Banku Polskiego, a także Hilary Koprowski, lekarz, wirusolog i immunolog, twórca szczepionki przeciwko wirusowi polio wywołującemu chorobę Heinego-Medina.
Na liście znaleźli się również: Janusz Korczak (Henryk Goldszmit), pisarz, pedagog, lekarz, publicysta, działacz społeczny, wielki orędownik praw dziecka, ofiara Holocaustu; Wojciech Kossak, jeden z najbardziej znanych, cenionych i płodnych malarzy polskich, czołowy reprezentant nurtu historycznego i batalistycznego, major kawalerii Wojska Polskiego. Zofia Kossak-Szczucka, wybitna powieściopisarka, organizatorka pomocy Żydom w okupowanej przez Niemcy Polsce, uczestniczka Powstania Warszawskiego; Leon Kryczyński (Mirza Najman), prawnik, historyk, działacz społeczny, wybitny przedstawiciel społeczności Tatarów w Polsce; Kornel Makuszyński, prozaik, poeta, felietonista, krytyk teatralny i publicysta, jeden z najpoczytniejszych pisarzy okresu międzywojnia oraz Olga Drahonowska-Małkowska, współtwórczyni i jedna z najbardziej zasłużonych działaczek polskiej gałęzi ruchu skautowego.
Ordery otrzymali także: Andrzej Małkowski, działacz niepodległościowy, jeden z głównych twórców i teoretyków harcerstwa; Stanisław Mierzwa, adwokat i działacz ruchu ludowego, jeden ze skazanych w procesie szesnastu przywódców Polskiego Państwa Podziemnego; Jędrzej Moraczewski, polityk, działacz niepodległościowy, żołnierz Pierwszej Brygady Legionów Polskich, premier i minister w rządzie II RP; Leon Petrażycki, wybitny prawoznawca, socjolog prawa, filozof i działacz polityczny. Maciej Rataj, filolog klasyczny, polityk, działacz społeczny i niepodległościowy, marszałek Sejmu, pełniący obowiązki prezydenta RP, oraz Władysław Stanisław Reymont, jeden z najwybitniejszych i najpoczytniejszych prozaików polskich, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, społecznik i działacz patriotyczny; Maria Skłodowska-Curie, wybitna polska uczona, dwukrotna laureatka Nagrody Nobla, fundatorka Instytutu Radowego w Warszawie.
Wyróżnieni zostali poza tym: Stanisław Sosabowski, działacz niepodległościowy, pułkownik dyplomowany Wojska Polskiego, a następnie generał brygady Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, organizator i dowódca 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej – pierwszego oddziału tego typu w dziejach polskiego oręża; Baruch Steinberg, naczelny rabin Wojska Polskiego, zamordowany przez NKWD w Katyniu; Karol Szymanowski, wybitny kompozytor, pianista i pedagog, rektor Konserwatorium Muzycznego w Warszawie (obecnie Uniwersytet Muzyczny im. Fryderyka Chopina), odznaczony Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski, oraz Stefan Żeromski, pisarz, publicysta, dramaturg, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli Młodej Polski, nazywany "sumieniem narodu" i "sumieniem polskiej literatury".
Autor: kb//kg / Źródło: PAP