Premier: zalecenia to nie nakazy. Ustawa: istnieje obowiązek stosowania się do zaleceń

Premier Mateusz Morawiecki był w piątek w Gliwicach, gdzie rozmawiał między innymi z właścicielami jednej z miejskich restauracji, którzy skorzystali z programu rządowego wsparcia dla firm dotkniętych pandemią COVID-19.

Kontrowersje narosły jednak wokół zdjęć, które premier opublikował na Twitterze. Widać na nich Morawieckiego, który siedzi przy jednym stole wraz z trzema innymi osobami. Dwie z nich siedzą naprzeciwko premiera, jedna obok.

Główny Inspektor Sanitarny wydał 13 maja szereg wytycznych dotyczących gastronomii, na które "należy zwrócić szczególną uwagę". Jedną z takich wytycznych jest "zasada, że przy jednym stoliku może przebywać rodzina lub osoby pozostające we wspólnym gospodarstwie domowym". W innym przypadku "przy stoliku powinny siedzieć pojedyncze osoby, chyba, że odległości między nimi wynoszą min 1,5 m i nie siedzą oni naprzeciw siebie".

Wyjątkiem - zaznacza GIS - są stoliki, w których zamontowano przegrody, na przykład z pleksi, pomiędzy osobami". Na stole w restauracji, przy którym siedział między innymi premier, nie było takiej przegrody.

Morawiecki był pytany w sobotę na konferencji prasowej o to, czy zachował reżimy sanitarne, przebywając w restauracji w Gliwicach. Przekonywał, że "pewne odległości są zalecane, ale nie są nakazywane i w taki sposób do tego podeszliśmy".

Podpisana 7 marca przez prezydenta rządowa specustawa dotycząca walki z epidemią, dodaje szereg przepisów do ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Zgodnie z przepisem dodanym do artykułu 8a, Główny Inspektor Sanitarny może wydawać "zalecenia i wytyczne określające sposób postępowania w trakcie realizacji zadań w przypadku stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo w razie niebezpieczeństwa szerzenia się zakażenia lub choroby zakaźnej, które może stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego, w szczególności wystąpienia choroby szczególnie niebezpiecznej lub wysoce zakaźnej"

Ustęp 8, również dodany przez rządową specustawę, głosi, że "osoby przebywające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są obowiązane do stosowania się do zaleceń i wytycznych organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej, o których mowa w ust. 5 pkt 2".

Adwokat Piotr Walczak (Walczak Wasielewska Adwokaci) podkreślił w rozmowie z TVN24, że "w Polsce źródłami powszechnie obowiązującego prawa, zgodnie z artykułem 87 konstytucji, jest konstytucja, ustawy, międzynarodowe umowy ratyfikowane oraz rozporządzenia". - Jest to zamknięty katalog przepisów prawa, który wiąże wszystkich obywateli - zaznaczył.

Dodał, że "na mocy tarczy antykryzysowej został znowelizowany przepis ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, gdzie upoważniono Głównego Inspektora Sanitarnego (...) do wydawania wiążących zaleceń".

- Mamy do czynienia z sytuacją sprzeczną, w której z jednej strony rządzący - wbrew obowiązującym przepisom prawa - określają, że źródłem prawa są wytyczne i zalecenia, a z drugiej strony do tych wytycznych i zaleceń się nie stosują. Widać tu niekonsekwencję i brak jakiejkolwiek logiki - ocenił.

Wiceminister zdrowia Janusz Cieszyński w sobotę w Radiu ZET mówił natomiast, "takiego obowiązku, aby ten dystans bezwzględnie za każdym razem właśnie w zakładzie pracy zachowywać, nie ma - przekonywał.

- Tak samo nie ma pani obowiązku, żeby nosić cały czas maseczkę, kiedy pani jest w pracy. I podobna sytuacja w mojej ocenie ma miejsce w tym przypadku - zwrócił się do prowadzącej. Zdaniem Cieszyńskiego "tutaj pan premier ewidentnie właśnie wykonywał swoje obowiązki służbowe, a nie prywatne".