W piątek na Starych Powązkach w Warszawie odbędzie się pogrzeb generała Zbigniewa Ścibora-Rylskiego. Uroczystości pogrzebowe rozpoczną się w kościele świętego Karola Boromeusza o godzinie 13. Prezes Związku Powstańców Warszawskich zmarł 3 sierpnia w wieku 101 lat.
"Pogrzeb śp. Gen. Zbigniewa Ścibora-Rylskiego odbędzie się w piątek 10 sierpnia o godz. 13.00. Zgodnie z wolą generała msza święta odprawiona zostanie w kościele św. Karola Boromeusza na Starych Powązkach w Warszawie. Po nabożeństwie odprowadzimy generała do rodzinnego grobu" - napisała w mediach społecznościowych prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz.
Generał spocznie w grobie rodzinnym na Starych Powązkach. Pochowana jest w nim jego żona Zofia Rapp-Kochańska, pseudonim Marie Springer, wywiadowczyni Komendy Głównej Armii Krajowej.
Zbigniew Ścibor-Rylski urodził się 10 marca 1917 roku w wsi Browki na Kresach. Był żołnierzem Samodzielnej Grupy Operacyjnej "Polesie" generała Franciszka Kleeberga, Armii Krajowej, uczestnikiem Powstania Warszawskiego.
Studia przerwała wojna
Rok po wybuchu rewolucji październikowej, w 1918 roku wraz z rodziną wyjechał do Białej Cerkwi, a następnie do Kijowa. Po zdobyciu Kijowa przez wojska polskie pod dowództwem majora Edwarda Śmigłego-Rydza w 1920 roku rodzina powróciła do Polski.
Zamieszkali na Lubelszczyźnie, początkowo w Studziankach, następnie w Zwierzyńcu nad Wieprzem koło Zamościa, gdzie ojciec, Oskar Ścibor-Rylski otrzymał posadę u hrabiego Maurycego Klemensa Zamoyskiego w Ordynacji Zamojskiej.
W 1935 roku Maria Rylska z córkami i synem przeniosła się do Kalisza. Tam w 1937 roku Zbigniew Ścibor-Rylski zdał egzamin dojrzałości.
W tym samym roku dostał się do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Grupie Technicznej w Warszawie. Ukończenie studiów i promocję na stopień podporucznika służby stałej uniemożliwił mu wybuch II wojny światowej - czytamy w biogramie zamieszczonym na stronie internetowej Muzeum Powstania Warszawskiego.
"Motyl"
Ścibor-Rylski brał udział w kampanii wrześniowej 1939 roku. Podczas próby ewakuacji do Rumunii dostał się do niemieckiej niewoli. Pracował w cegielni w Pyrlitz, skąd uciekł 1 lipca 1940 roku. Gdy dotarł do okupowanej Warszawy, związał się z konspiracyjnym Związkiem Walki Zbrojnej.
W latach 1941-1943 był partyzantem na Kowelszczyźnie. Od stycznia 1944 roku pod pseudonimem "Motyl" walczył z UPA i wojskami niemieckimi w składzie 27. Wołyńskiej Dywizji Armii Krajowej, w ramach operacji "Burza", przechodząc jej cały szlak bojowy jako dowódca jednej z kompanii. W połowie lipca 1944 roku został wysłany do Warszawy, gdzie trwały już przygotowania do wybuchu Powstania.
W powstaniu dowodził kompanią "Motyl" wchodzącą w skład batalionu Czata 49. Walczył na Woli, Muranowie, uczestniczył w próbie zdobycia Dworca Gdańskiego. W nocy z 30 na 31 sierpnia 1944 roku brał udział w desancie kanałowym na plac Bankowy. Na Górnym Czerniakowie objął dowodzenie I batalionem 9. pułku piechoty. Był jedynym oficerem AK dowodzącym podczas Powstania Warszawskiego oddziałami armii generała Zygmunta Berlinga.
"Wybitny oficer. Wyposażony w dużą inicjatywę, inteligentny, niezwykle ofiarny i odważny. Posiada dużą intuicję bojową. Przeprowadził samodzielnie udane akcje wypadowe, nocne na Stawki i Fort Traugutta" - pisali o nim jego przełożeni.
Za postawę w Powstaniu Warszawskim dwukrotnie został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, także dwukrotnie Krzyżem Walecznych
Po Powstaniu
Po upadku Powstania w grupie kilkunastu oficerów zgrupowania w ubraniach cywilnych wyszli z Warszawy z ludnością cywilną. Początkowo osadzony został w obozie przejściowym w Pruszkowie, z którego po kilku dniach uciekł do Łowicza. Tam doczekał końca wojny.
Po wojnie pracował w przedsiębiorstwach transportowych i działał w ruchach kombatanckich.
Już w latach 80. należał do grupy inicjatywnej utworzenia Muzeum Powstania Warszawskiego, był też w składzie Rady Honorowej Budowy Muzeum.
Od 1 grudnia 2004 był członkiem Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari. W 2005 roku został awansowany do stopnia generała brygady. Od 1990 roku był prezesem Związku Powstańców Warszawskich.
Autor: kb//now / Źródło: TVN24, PAP, Muzeum Powstania Warszawskiego