Departament Stanu USA opublikował coroczny raport dotyczący praw człowieka w Polsce, w którym poruszono między innymi tematy dotyczące mediów i wolności słowa. W dokumencie, w którym przeanalizowano 2022 rok, pozytywnie opisano polską pomoc dla uchodźców z Ukrainy, ale wskazano też na kilka "istotnych problemów" dotyczących praw człowieka.
Raport rozpoczyna się od krótkiego zarysu polskiego ustroju i opisu kompetencji poszczególnych instytucji i służb.
Już na wstępie autorzy wskazali na szeroki napływ uchodźców z Ukrainy w ubiegłym roku i opisali odpowiedź rządzących na to migracyjne wzmożenie. Przeanalizowali, jakie prawa przysługują Ukraińcom w Polsce i jak dba się o przestrzeganie praw człowieka w ich przypadku. Przypomnieli, że wysoki komisarz Narodów Zjednoczonych do spraw uchodźców pochwalił reakcję Polski na kryzys uchodźczy związany z rosyjską agresją na Ukrainę.
We wstępie autorzy wyliczyli kilka "istotnych problemów" dotyczących praw człowieka w Polsce. Wymienione zostały: problemy z niezawisłością sądownictwa; ograniczenia wolności wypowiedzi, w tym prawo dotyczące obrazy uczuć religijnych; doniesienia o złym traktowaniu nielegalnych migrantów z krajów trzecich; bariery w dostępie do usług w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego; przestępstwa z użyciem przemocy lub groźby użycia przemocy wymierzone w członków mniejszości etnicznych oraz przestępstwa motywowane antysemityzmem.
O przejęciu dzienników przez Polska Press i procesie przedłużenia koncesji dla TVN24
Rozdział zatytułowany "Wolność wypowiedzi, w tym przedstawicieli prasy i innych mediów" zaczyna się od stwierdzenia, że w Polsce "Konstytucja zapewnia wolność wypowiedzi, w tym również dziennikarzom, a rząd zazwyczaj to respektował". Autorzy opisują przejęcie gazet regionalnych, należących do Polska Press, przez państwowego giganta PKN Orlen. Doszło do tego jeszcze w 2021 roku, ale autorzy raportu wskazali, że w 2022 roku sąd oddalił skargę Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie przejęcia wydawnictwa.
W raporcie opisano trwający 19 miesięcy proces przedłużenia koncesji dla TVN24. Odnotowano wyrok sądu, który orzekł, że zwłoka KRRiT była rażącym naruszeniem prawa.
Ograniczanie pracy dziennikarzy
W raporcie opisano też ograniczenia dotyczące dziennikarzy związane z kryzysem na granicy z Białorusią. Zaznaczono, że z początkiem lipca zniesiono zakaz przebywania w strefie przygranicznej. "Pojawiły się doniesienia, że dziennikarze byli poddawani przemocy, nękaniu lub zastraszaniu przez władze z powodu ich pracy" - czytamy. Eksperci omówili sprawę zatrzymania fotoreporterów we wsi Wiejki, ale też inne przykłady, między innymi zatrzymanie ekipy francusko-niemieckiej telewizji Arte, która omyłkowo znalazła się w strefie stanu wyjątkowego.
Raport wspomina też o zarzutach za zniesławienie, które dostała Marta Lempart za nazwanie funkcjonariuszy SG "mordercami w mundurach", procesie Jakuba Żulczyka za znieważenie prezydenta czy o przypadkach blokowania stron internetowych.
Źródło: PAP