- W mojej opinii sięgnęliśmy właśnie poziomu Białorusi. Tam też istnieją media, które wychodzą w sposób niezależny. Formalnie tam też nie ma cenzury - powiedział Cezary Gmyz, odnosząc się do wczorajszej decyzji Rady Nadzorczej Presspubliki o jego zwolnieniu. Po publikacji "Trotyl we wraku tupolewa" pracę traci też redaktor naczelny "Rzeczpospolitej" i jeszcze dwie inne osoby. Powody decyzji tłumaczył w rozmowie z tvn24.pl prezes zarządu Presspubliki Grzegorz Hajdarowicz.
W wywiadzie dla wPolityce.pl dziennikarz zdradził kulisy spotkania z członkami Rady i odniósł się do oświadczenia przez nią wydanego. - To oświadczenie zawiera szereg co najmniej nieścisłości, używając języka prokuratury z ostatniej konferencji, a po ludzku rzecz ujmując kłamstw, które nie mają nic wspólnego z rzeczywistością. Jak to przeczytałem byłem zdumiony, choć już nawet nie zdruzgotany - mówi.
I dodaje: - Bo przez dwie i pół godziny rozmawiałem z tymi ludźmi i miałem poczucie, iż biorę udział nie w żadnym dialogu, tylko kolejnych monologach nie mających nic wspólnego z szukaniem prawdy. Miałem silne wrażenie, że decyzja została podjęta znacznie wcześniej, zanim jeszcze wystąpiłem przed tym gremium. Z tego co wiem o komisjach weryfikacyjnych wyrzucających dziennikarzy z pracy w stanie wojennym, to właśnie tak to pewnie wyglądało. Czułem się jak na komisji weryfikacyjnej - powiedział Gmyz.
To kłamstwa
Komentując fragmet oświadczenia, w którym Rada oceniła tłumaczenia Gmyza jako niewiarygodne, dziennikarz powiedział: - To są po prostu ostatnie kłamstwa, jako żywo przypomina to niedawną konferencję prokuratury, w której starano się o to, żeby nie skłamać ale i prawdy nie powiedzieć. Dokładnie taki charakter ma to oświadczenie podpisane przez tych ludzi, z których zaledwie jeden otarł się o dziennikarstwo. Ocenianie przez nich mojego warsztatu dziennikarskiego uważam za rzecz dla mnie poniżającą - powiedział dziennikarz.
Pytany czy miał możliwość przedstawienia swojego stanowiska Gmyz stwierdził: - Tak, dokładnie tak samo jak mieli możliwość wypowiedzenia się dziennikarze stawiani przed komisjami weryfikacyjnymi po 13 grudnia 1981 roku. Zostałem wezwany na godzinę 14, potem co piętnaście minut odwlekano spotkanie. Wreszcie wszedłem gdzieś ok. godz. 16, mówiłem przez dwie i pół godziny, a na koniec po prostu wręczono mi wypowiedzenie z pracy. Było ono najwyraźniej wcześniej przygotowane. Co ciekawe, teraz w oświadczeniu Rady Nadzorczej czytam, iż będzie ona rekomendowała moje zwolnienie, a ja mam w ręku dokument z którego wynika, że już zostałem zwolniony - podkreślił Gmyz.
Za daleko idące wnioski
Powody takiej decyzji Rady Nadzorczej tłumaczył w rozmowie z tvn24.pl prezes zarządu Presspubliki Grzegorz Hajdarowicz.
Jakie były szczegółowe powody takiej decyzji Rady Nadzorczej? Grzegorz Hajdarowicz: Informacje, które Rada Nadzorcza i ja uzyskaliśmy w wyniku rozmów z osobami, które pośrednio lub bezpośrednio były związane z przygotowaniem tego tekstu pokazały nam, że nie było żadnych podstaw, aby formułować takie wnioski, tak daleko idące. Redaktor Gmyz nie miał żadnych danych, które byłby w stanie udokumentować w sposób należyty, żeby tego typu informacje, które są bardzo społecznie wrażliwe ukazały się w tak poważnym tytule, jakim jest "Rzeczpospolita".
Kto teraz stanie na czele gazety? Czy jest już następca Tomasza Wróblewskiego?
- Na razie nie ma informacji o następcy. Pan Andrzej Talaga jest kierownikiem redakcji, nadzoruje całość. Jutro zajmiemy się sprawą następcy.
Niektóre media poinformowały, że wiedział Pan o publikacji i dał na nią "zielone światło".
- O godz. 00.30 w nocy redaktor naczelny spotkał się ze mną - ja wróciłem z zagranicy - i poinformował mnie, że ma niezbite dowody na to, że zostały odkryte substancje i że to jest udokumentowane i sprawdzone wielokrotnie oraz że mu potwierdził prokurator generalny. Ja poprosiłem tylko, żeby ten tekst był wyważony, żeby był pytający co to za materiały, a nie tekstem definiującym. To jest zasadnicza różnica. Ukazał się zupełnie inny artykuł. Ja tego tekstu nie widziałem przed publikacją. Ja zakładam, że media są po to, że nawet trudne tematy są poruszane pod jednym warunkiem, że są prawdziwe i są w należyty sposób udokumentowane. Na tym polega wolność mediów. Insynuowanie pewnych faktów lub podawanie ich bez potwierdzenia, szczególnie tak społecznie wrażliwych wydaje mi się nieodpowiedzialne.
Burza
W poniedziałek wieczorem Rada nadzorcza Presspubliki rekomendowała zarządowi spółki rozwiązanie umów z red. naczelnym "Rzeczpospolitej" Tomaszem Wróblewskim, jego z-cą Bartoszem Marczukiem, szefem działu krajowego Mariuszem Staniszewskim oraz red. Cezarym Gmyzem. Rada nadzorcza oraz właściciel wydawnictwa Grzegorz Hajdarowicz po przeprowadzonym postępowaniu uznali, że dziennikarze związani z publikacją tekstu "Trotyl na wraku tupolewa" "nie mieli podstaw do stwierdzenia, iż we wraku tupolewa znaleziono ślady trotylu i nitrogliceryny".
Ja się dowiedzieliśmy, zwolnienia dyscyplinarne otrzymali Tomasz Wróblewski, Cezary Gmyz i Mariusz Staniszewski. Bartosz Marczuk otrzymał tradycyjne wypowiedzenie.
Tekst opublikowany na łamach "Rz" wywołał lawinę komentarzy w mediach i w polityce. Kilka godzin po jego wydrukowaniu Naczelna Prokuratura Wojskowa zwołała konferencję prasową, na której jej szef, płk Szeląg wyjaśniał, co znaleźli biegli badający wrak tupolewa. Stwierdził też, że nie potwierdza tezy zamieszczonej w artykule Cezarego Gmyza i żadnego materiału wybuchowego na miejscu katastrofy nie znaleziono.
Wszystkich przepraszam
Na stronie "Rzeczpospolitej", już po posiedzeniu Rady Nadzorczej Grzegorz Hajdarowicz opublikował komunikat. Czytamy w nim:
"Tekst "Trotyl na wraku tupolewa" nie powinien się nigdy w takiej formie ukazać w "Rzeczpospolitej". Z przeprowadzonego przez mnie i Radę Nadzorczą postępowania wyjaśniającego wynika, że nie był on w ogóle udokumentowany. Uzyskane przez dziennikarzy informacje o cząstkach wysokoenergetycznych powinny być przekazane rzetelnie, bez nadinterpretacji i uprzedzania wyników badań oraz analiz. Ogromnym nadużyciem był też sam tytuł artykułu.
Jako wydawca oddzielam zawsze redakcję od biznesu, ale to, że nie wiedziałem, jak wyglądały kulisy powstawania tekstu, nie zwalnia mnie z obowiązku odpowiedzialności za artykuły, który ukazują się w gazecie. Nieprzemyślane działania kilku osób znów wywołały wojnę polsko-polską. Za to wszystkich Czytelników przepraszam. Za błędne decyzje trzeba ponosić konsekwencje, stąd dymisje i zwolnienia dyscyplinarne w redakcji. Od dzisiaj tak będzie zawsze. Zapewniam, że zrobię wszystko co możliwe, by taka sytuacja się nigdy więcej nie powtórzyła, aby to, co będziemy publikować w "Rzeczpospolitej" było zawsze wiarygodne, rzetelne, przemyślane i sprawdzone. Wiarygodność musi być naszą najwyższą wartością. Jeszcze raz wszystkich przepraszam" - napisał Hajdarowicz.
Wczoraj na Twitterze krótko całą sprawę skomentował też Cezary Gmyz: "Bardzo łagodnie rzecz ujmując wydawca "Rzeczpospolitej" w oświadczeniu mija się z prawdą" - napisał.
Autor: Michał Niemczak//gak/ ola/k / Źródło: tvn24.pl